ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ КЕДЕНДІК РЕТТЕУ ТУРАЛЫ


І БӨЛІМ. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР


1-тарау. ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ КЕДЕНДІК РЕТТЕУ ТУРАЛЫ НЕГІЗГІ ЕРЕЖЕЛЕР


1-бап. Қазақстан Республикасындағы кедендік реттеу

      1. Қазақстан Республикасындағы кедендік реттеу деп тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы өткізудің, олардың Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағында немесе оның шегінен тыс жерлерде болу және пайдаланылу тәртібі мен шарттарын, тауарлардың Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына келуіне, Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағынан кетуіне, тауарларды уақытша сақтауға, кедендік декларациялауға және шығаруға байланысты кедендік операцияларды, өзге де кедендік операцияларды жасау тәртібін, кедендік төлемдерді, арнайы, демпингке қарсы баждарды, өтемақы баждарын төлеу және кедендік бақылау жүргізу тәртібін белгілеуді, сондай-ақ Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағында немесе оның шегінен тыс жерлерде кеден органдары мен тауарларды иелену, пайдалану және (немесе) оларға билік ету құқығын іске асыратын тұлғалар арасындағы билік қатынастарын регламенттеуді қамтитын айрықша юрисдикцияға Қазақстан Республикасы ие болатын Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағының бір бөлігінде (Қазақстан Республикасының аумағында) қатынастарды реттеу танылады.

      2. Қазақстан Республикасындағы кедендік реттеу Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы тауарларды өткізу кезінде тұлғалардың тең құқықтылығы, кедендік операцияларды жасаудың анықтығы, айқындығы және дәйектілігі, Еуразиялық экономикалық одақтың құқығын құрайтын, кедендік құқықтық қатынастарды реттейтін халықаралық шарттар мен актілерді әзірлеу мен қолданудағы жариялылық қағидаттарына және оларды халықаралық құқық нормаларымен үйлестіруге, сондай-ақ кедендік бақылаудың заманауи әдістерін қолдануға және кеден органдарының қызметінде ақпараттық-коммуникациялық технологияларды барынша пайдалануға негізделеді.

      3. Қазақстан Республикасындағы кедендік реттеу Еуразиялық экономикалық одақтың Кеден кодексі туралы шартын қоса алғанда, Еуразиялық экономикалық одақ шеңберінде Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік құқықтық қатынастарды реттейтін халықаралық шарттарына, Еуразиялық экономикалық одақтың үшінші тараппен халықаралық шарттарына және Еуразиялық экономикалық одақтың құқығын құрайтын актілерге (бұдан әрі – Еуразиялық экономикалық одақтың кеден заңнамасы) сәйкес, сондай-ақ 2014 жылғы 29 мамырдағы Еуразиялық экономикалық одақ туралы шартқа (бұдан әрі – Одақ туралы шарт) сәйкес жүзеге асырылады.

      4. Еуразиялық экономикалық одақтың кеден заңнамасында реттелмеген кедендік құқықтық қатынастар Қазақстан Республикасының кеден заңнамасында реттеледі.

      5. Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарының, Еуразиялық экономикалық одақтың және (немесе) Қазақстан Республикасының кеден заңнамасының, сондай-ақ Қазақстан Республикасының өзге заңнамасының сақталуын қамтамасыз етуге бағытталған кедендік реттеу саласы кеден ісінің аясы болып табылады.

2-бап. Уәкілетті мемлекеттік органдардың құзыреті

      1. Кеден саясаты саласындағы уәкілетті орган Еуразиялық экономикалық одақтың кеден заңнамасына және (немесе) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес:

      1) Қазақстан Республикасында кеден саясатын қалыптастыру жөнінде ұсыныстар тұжырымдауды жүзеге асырады;

      2) осы Кодексте көзделген нормативтік құқықтық актілерді өз құзыреті шегінде әзірлейді және бекітеді;

      3) осы Кодексте, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында, Қазақстан Республикасы Президентінің және Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілерінде көзделген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

      2. Кеден ісі саласындағы уәкілетті орган (бұдан әрі – уәкілетті орган) Еуразиялық экономикалық одақтың кеден заңнамасына және (немесе) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес:

      1) осы Кодексте көзделген нормативтік құқықтық актілерді өз құзыреті шегінде әзірлейді және бекітеді;

      2) Қазақстан Республикасының кеден органдарына басшылықты жүзеге асырады;

      3) өзінің құрамына кіретін ведомствоның өкілеттіктерін айқындайды;

      4) Еуразиялық экономикалық одақтың кеден заңнамасында реттелмеген бөлігінде кедендерді, кеден бекеттерін және бақылау-өткізу пункттерін құру, санатқа бөлу, сыныптау қағидаларын, сондай-ақ оларды жайластыру мен материалдық-техникалық жарақтандырудың тиесілік нормаларын және оларға қойылатын үлгілік талаптарды әзірлейді және бекітеді;

      5) ақпараттық жүйелерді, байланыс жүйелерін және деректер беру, кедендік бақылаудың техникалық құралдарының, сондай-ақ ақпаратты қорғау құралдарының жүйелерін құрады;

      6) тұлғаларды кеден ісі саласындағы қызметті жүзеге асыратын тұлғалардың тізіліміне, сондай-ақ уәкілетті экономикалық операторлардың тізіліміне енгізу туралы шешім қабылдайды;

      7) кедендік әкімшілік жүргізуді жүзеге асырады;

      8) тауарлар мен көлік құралдарының Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы өткізілуін кедендік бақылауды жүзеге асырады;

      9) сыртқы экономикалық және кеден ісі саласындағы өзге де қызметке қатысушыларға, оның ішінде Еуразиялық экономикалық одақтың және (немесе) Қазақстан Республикасының кеден заңнамасындағы өзгерістер мен толықтырулар туралы уақтылы ақпарат беруді тұрақты негізде қамтамасыз етеді;

      10) кедендік статистиканы жүргізеді;

      11) жекелеген кедендік операцияларды жасау жөніндегі нұсқаулықтарды әзірлейді және бекітеді;

      12) кедендік бақылаудың жекелеген нысандарын және кедендік бақылау жүргізуді қамтамасыз ету шараларын қолдану жөніндегі нұсқаулықтарды әзірлейді және бекітеді;

      13) экспорттық бақылау саласындағы құқықтық актілерді әзірлеуге қатысады;

      14) бақылау іс-шараларын жүргізу мақсаттарында аумақтық кеден органдарында ұтқыр топтар құрады;

      15) осы Кодексте, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында, Қазақстан Республикасы Президентінің және Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілерінде көзделген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

3-бап. Осы Кодексте пайдаланылатын негізгі ұғымдар

      1. Осы Кодексте пайдаланылатын негізгі ұғымдар:

      1) авария – тасымалдаудың (тасудың) және (немесе) сақтаудың қалыпты жағдайлары кезіндегі табиғи өзгерістерді, сондай-ақ еңсерілмейтін күш әсерінің салдарынан болатын өзгерістерді қоспағанда, кедендік бақылаудағы көлік құралдары және (немесе) өзге тауарлар ұшыраған, олардың меншік иесінің және (немесе) осындай өзгерістер болған кезде иелігінде тауарлар болған тұлғаның әдейі әрекеттерінен туындамаған, Еуразиялық экономикалық одақтың кеден заңнамасында және осы Кодексте көзделмеген сандық және (немесе) сапалық өзгеруіне алып келген, салдары тұрғысынан зиянды техникалық, технологиялық немесе өзге сипаттағы оқиға;

      2) ақша құралдары – жол чектері, вексельдер, чектер (банктік чектер), сондай-ақ эмитенттің (борышкердің) ақша төлеу жөніндегі міндеттемесін куәландыратын және өзіне осындай төлем жүзеге асырылатын тұлға көрсетілмеген, құжаттық нысандағы бағалы қағаздар;

      3) алдын ала ақпарат – Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы өткізілуі болжанатын тауарлар, осындай тауарларды тасымалдайтын халықаралық тасымалдаудың көлік құралдары, тауарлардың Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына келу уақыты мен орны, Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына келген жолаушылар туралы электрондық түрдегі мәліметтер;

      4) бірыңғай мөлшерлемелер бойынша алынатын кедендік баждар, салықтар – жеке пайдалануға арналған тауарларға қатысты оны құрайтын кедендік баждарға, салықтарға бөлмей есептелген кедендік баждар, салықтар сомасы;

      5) декларант – тауарларды декларациялайтын не өзінің атынан тауарлар декларацияланатын тұлға;

      6) Еуразиялық экономикалық комиссия (бұдан әрі – Комиссия) – Еуразиялық экономикалық одақтың тұрақты жұмыс істейтін реттеуші органы;

      7) Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттің тұлғасы – Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекетте тұрақты тұрғылықты жері бар жеке тұлға, оның ішінде Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттің заңнамасына сәйкес тіркелген дара кәсіпкер, Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттің заңнамасына сәйкес құрылған заңды тұлға, заңды тұлға болып табылмайтын ұйым;

      8) Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағы – Еуразиялық экономикалық одақтың біртұтас кедендік аумағы, оны Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің аумақтары, сондай-ақ Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің айрықша экономикалық аймақтары және құрлықтық қайраңдары, өздеріне қатысты Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің айрықша юрисдикциясы бар жасанды аралдар, қондырғылар, құрылысжайлар мен өзге де объектілер құрайды;

      9) Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы – Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағының шектері, сондай-ақ Еуразиялық экономикалық одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарға сәйкес – Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің аумақтарындағы жекелеген аумақтардың шектері;

      10) Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасын кесіп өту – адамның Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына кіруі, адамның Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағынан шығуы, оның ішінде өткізу пунктінде орналасқан кедендік бақылау аймағында, тауарлар мен көлік құралдарын өткізудің өзге орнында өткізілетін тауарлар мен көлік құралдарына қатысты кедендік операциялар жасау;

      11) Еуразиялық экономикалық одақтың тауарлары:

      Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағында болатын, толығымен Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағында өндірілген (шығарып алынған, алынған, өсірілген) тауарлар;

      Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағында болатын, Еуразиялық экономикалық одақтың және (немесе) Қазақстан Республикасының кеден заңнамасына сәйкес не ол күшіне енгенге дейін Еуразиялық экономикалық одақтың тауарлары мәртебесін алған не Еуразиялық экономикалық одақтың тауарлары деп танылған тауарлар;

      Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағында болатын, Еуразиялық экономикалық одаққа мүше бір немесе бірнеше мемлекетте осы тармақшаның екінші және үшінші абзацтарында көрсетілген тауарлар қатарынан өндірілген (дайындалған) тауарлар;

      Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағынан әкетілген және Еуразиялық экономикалық одақтың және (немесе) Қазақстан Республикасының кеден заңнамасына сәйкес Еуразиялық экономикалық одақтың тауарлары мәртебесін сақтаған тауарлар;

      12) жасанды аралдар – өздерін құруға арналған жобалау құжаттамасына сәйкес орналасқан жері бойынша бекітілген, шайылатын, үйілген, қадасы және судың барынша көтерілуі кезінде судың бетіне шығып тұратын, жүзбейтін өзге де тірек негізі бар, Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің қорғанысы мен қауіпсіздігін қамтамасыз ету, минералды ресурстарды геологиялық зерделеу, барлау және өндіру, су биологиялық ресурстарына теңізде ресурстық зерттеулер жүргізу және балық аулауды жүзеге асыру, теңізде ғылыми зерттеулер жүргізу мақсаттарында, Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарына және Қазақстан Республикасының заңнамасына қайшы келмейтін өзге де мақсаттарда пайдаланылатын объектілер;

      13) жеке пайдалануға арналған көлік құралдары – Комиссия айқындайтын, қосалқы бөлшектерімен және әдеттегі керек-жарақтарымен және жабдығымен, өздерінің конструкциясында көзделген май құю ыдыстарындағы жанар-жағармай материалдарымен, салқындату және өзге де техникалық сұйықтықтарымен қоса, жекелеген авто- және мотокөлік құралдарының түрлерін және авто- және мотокөлік құралдарына тіркемелерді, су кемесін немесе әуе кемесін қамтитын, осы көлік құралдарын Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы адамдарды сыйақыға тасымалдау үшін емес, тауарларды сыйақыға немесе тегін өнеркәсіптік немесе коммерциялық тасымалдау үшін емес, жеке мақсаттарда өткізетін жеке тұлғаға иелену, пайдалану және (немесе) билік ету құқығында тиесілі жеке пайдалануға арналған тауарлар санаты, оның ішінде заңды тұлғалар мен дара кәсіпкерлер атына тіркелген көлік құралдары;

      14) жеке пайдалануға арналған тауарлар – Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы бірге алып жүруге болатын немесе бірге алып жүруге болмайтын багажда, халықаралық пошта жөнелтілімдері не өзге де тәсілмен жіберу арқылы өткізілетін, жеке тұлғалардың жеке, отбасылық, үй-ішілік және өзге де, кәсіпкерлік қызметті жүзеге асыруға байланысты емес мұқтаждарына арналған тауарлар;

      15) жиынтық кедендік төлем түрінде алынатын кедендік баждар, салықтар – жеке пайдалануға арналған тауарларға қатысты, осы Кодекстің 84-бабына сәйкес қолданылатын кедендік баждар, салықтар мөлшерлемелері бойынша есептелген кедендік баждар, салықтар сомасы;

      16) жөнелтуші кеден органы – тауарларды кедендік транзит кедендік рәсімімен орналастыруға байланысты кедендік операцияларды жасайтын Қазақстан Республикасының кеден органы немесе Еуразиялық экономикалық одаққа мүше басқа мемлекеттің кеден органы;

      17) кедендік баж – тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы өткізуге байланысты кеден органдары алатын міндетті төлем;

      18) кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын қамтамасыз ету – кеден органының алдында Еуразиялық экономикалық одақтың және (немесе) Қазақстан Республикасының кеден заңнамасында көзделген кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуына кепілдік беру тәсілі;

      19) кедендік бақылау – Еуразиялық экономикалық одақтың және (немесе) Қазақстан Республикасының кеден заңнамасының сақталуын тексеруге және (немесе) қамтамасыз етуге бағытталған, кеден органдары жасайтын әрекеттер жиынтығы;

      20) кедендік декларация – тауарлар туралы мәліметтер және тауарларды шығару үшін қажетті өзге де мәліметтер қамтылатын кедендік құжат;

      21) кедендік декларациялау – декларанттың кедендік декларацияны пайдалана отырып кеден органына тауарлар туралы, таңдалған кедендік рәсім туралы мәліметтерді және (немесе) тауарларды шығаруға қажетті өзге де мәліметтерді мәлімдеуі;

      22) кедендік құжаттар – кедендік декларация және тек қана кедендік операциялар жасау мен кедендік бақылау жүргізу үшін, сондай-ақ кедендік операциялар жасау мен кедендік бақылау жүргізу барысында және нәтижелері бойынша жасалатын өзге де құжаттар;

      23) кедендік операциялар – Еуразиялық экономикалық одақтың және (немесе) Қазақстан Республикасының кеден заңнамасына сәйкес тұлғалар және кеден органдары жасайтын әрекеттер;

      24) кедендік рәсім – тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағында немесе оның шегінен тыс жерлерде пайдалану шарттары мен тәртібін кедендік реттеу мақсаттары үшін айқындайтын нормалар жиынтығы;

      25) кедендік-тарифтік реттеу шаралары – Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына әкелінетін (әкелінген) тауарларға қатысты Одақ туралы шартқа сәйкес қолданылатын, кедендік әкелу баждарының мөлшерлемелерін, тарифтік квоталарды, тарифтік преференцияларды, тарифтік жеңілдіктерді қолдануды қамтитын шаралар, сондай-ақ Қазақстан Республикасының аумағынан әкетілетін (әкетілген) тауарларға қатысты Қазақстан Республикасының сауда қызметін реттеу туралы заңнамасына сәйкес қолданылатын шаралар;

      26) кедендік төлемдер – тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы өткізуге байланысты осы Кодекске сәйкес бюджетке төленуге жататын кедендік алымдар, кедендік баждар;

      27) кеден органдарының ақпараттық ресурстары – кеден органдарының ақпараттық жүйелерінде қамтылатын құжатталған ақпараттың реттелген жиынтығы (деректер базалары, басқа да ақпарат қорлары);

      28) кеден органының қызмет аймағы – уәкілетті орган айқындайтын, өзінің шегінде Қазақстан Республикасының кеден органы кедендік бақылауды жүзеге асыратын аумақ;

      29) кеден өкілі – кеден өкілдері тізіліміне енгізілген, Еуразиялық экономикалық одақтың және (немесе) Қазақстан Республикасының кеден заңнамасына сәйкес декларанттың немесе өзге де мүдделі тұлғаның атынан және тапсырмасы бойынша кедендік операциялар жасайтын Қазақстан Республикасының заңды тұлғасы;

      30) керек-жарақтар – мынадай:

      қосалқы бөлшектер мен жабдықтарды қоспағанда, су кемелерін, әуе кемелерін және пойыздарды тұратын жерлерінде және жүру жолында қалыпты пайдалануды және оларға техникалық қызмет көрсетуді қамтамасыз ету үшін қажетті;

      су, әуе кемелерінің жолаушылары мен экипаж мүшелерінің немесе пойыздар жолаушылары мен пойыздар бригадалары жұмыскерлерінің тұтынуына және (немесе) пайдалануына, сондай-ақ осындай адамдарға таратуға немесе өткізуге арналған тауарлар;

      31) коммерциялық құжаттар – сыртқы сауда және өзге қызметті жүзеге асыру кезінде, сондай-ақ тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы өткізуге байланысты мәмілелердің жасалуын растау үшін пайдаланылатын құжаттар (шот-фактуралар (инвойстар), өзіндік ерекшеліктер, тиеу (қаптау) парақтары және өзге де құжаттар);

      32) көлік құралдары – су кемесін, әуе кемесін, автомобиль көлігі құралын, тіркемені, жартылай тіркемені, теміржол көлігі құралын (теміржол жылжымалы құрамы, теміржол жылжымалы құрамының бірлігін), егер көрсетілген көлік құралдарымен бірге тасымалданатын болса, олар үшін көзделген техникалық паспорттары немесе техникалық формулярлары, қосалқы бөлшектері, керек-жарақтары мен жабдығы, өздерінің конструкциясында көзделген май құю ыдыстарындағы жанар-жағармай материалдары, салқындату және өзге де техникалық сұйықтықтары бар контейнерді қамтитын тауарлар санаты;

      33) көліктік (тасымалдау) құжаттар – тауарларды тасымалдау шартының бар екенін растайтын және осындай тасымалдау кезінде олармен бірге жүретін құжаттар (коносамент, жұкқұжат, көлік экспедициясы шартының жасалғанын растайтын құжат және өзге де құжаттар);

      34) Қазақстан Республикасының халықаралық шарттары – Қазақстан Республикасының Еуразиялық экономикалық одаққа мүше болып табылмайтын мемлекетпен халықаралық шарты немесе Қазақстан Республикасы, Еуразиялық экономикалық одаққа мүше бірнеше не барлық мемлекет қатысушысы болып табылатын көпжақты халықаралық шарт;

      35) қолма-қол ақша қаражаты – айналымнан алып тасталғандарды не алып тасталатындарды, бірақ айналымда болатын ақша белгілеріне айырбастауға жататындарды қоса алғанда, Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттерде немесе Еуразиялық экономикалық одаққа мүше болып табылмайтын мемлекеттерде (мемлекеттер тобында) айналымда болатын және заңды төлем құралы болып табылатын банкноттар және қазынашылық билеттері, бағалы металдардан жасалған монеталарды қоспағанда, монеталар түріндегі ақша белгілері;

      36) құрылысжайлар, қондырғылар – өздерін құруға арналған жобалау құжаттамасына сәйкес орналасқан жері бойынша бекітілген, Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің қорғанысы мен қауіпсіздігін қамтамасыз ету, минералды ресурстарды геологиялық зерделеу, барлау және өндіру, су биологиялық ресурстарына теңізде ресурстық зерттеулер жүргізу және балық аулауды жүзеге асыру, теңізде ғылыми зерттеулер жүргізу мақсаттарында, Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарына және Қазақстан Республикасының заңнамасына қайшы келмейтін өзге де мақсаттарда пайдаланылатын ұңғымаларды, стационарлық теңіз платформаларын, стационарлық бұрғылау қондырғыларын, басқа да жүзетін және стационарлық объектілерді қоса алғанда, су асты объектілері, жүзетін бұрғылау қондырғылары, теңіздегі жүзетін платформалар, өзге де кемелер, су асты құрылысжайлары;

      37) межелі кеден органы – қызмет аймағында (өңірінде) жөнелтуші кеден органы айқындаған тауарларды жеткізу орны болатын не кедендік транзит кедендік рәсімінің қолданысын аяқтайтын Қазақстан Республикасының кеден органы немесе Еуразиялық экономикалық одаққа мүше басқа мемлекеттің кеден органы;

      38) мемлекеттік кірістер органы – өз құзыреті шегінде салықтардың және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдердің түсуін қамтамасыз етуді, Қазақстан Республикасындағы кедендік реттеуді, Қазақстан Республикасының заңнамасында осы органның қарауына жатқызылған қылмыстық және әкімшілік құқық бұзушылықтардың алдын алу, анықтау, жолын кесу, ашу және тергеп-тексеру жөніндегі өкілеттіктерді жүзеге асыратын, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген өзге де өкілеттіктерді орындайтын мемлекеттік орган;

      39) мүдделі тұлға – тауарларға қатысты мүдделерін кеден органдарының немесе олардың лауазымды адамдарының шешімдері, әрекеттері (әрекетсіздігі) қозғайтын тұлға;

      40) өткізу пункті – Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасының Қазақстан Республикасы аумағындағы, теміржол, автомобиль, су не әуе қатынасы шегінде орналасқан, адамдарды, тауарлар мен көлік құралдарын Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы өткізуге арналған кедендік инфрақұрылымы бар, Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындаған және (немесе) Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарында айқындалған учаскесі;

      41) пошта байланысының тағайындалған операторы – Дүниежүзілік пошта одағына мүше ел ресми тағайындайтын және Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің заңнамасына және Дүниежүзілік пошта одағының актілеріне сәйкес пошта байланысы қызметтерін көрсетуді қамтамасыз ететін тұлға;

      42) салықтар – тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына әкелу кезінде кеден органдары алатын қосылған құн салығы және акциз (акциздер);

      43) су кемелері – Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес мемлекеттік тіркелуге жататын теңіз кемелері, аралас жүзу (өзен-теңіз) кемелері, сондай-ақ ішкі су (жүзу) көлігі кемелері;

      44) тасымалдаушы – тауарларды және (немесе) жолаушыларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы тасымалдауды (тасуды) және (немесе) кедендік бақылаудағы тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағы арқылы тасымалдауды (тасуды) жүзеге асыратын тұлға. Тауарларды құбыржол көлігімен немесе электр беру желілері арқылы өткізу кезінде құбыржол көлігін немесе электр беру желілерін пайдалану үшін және (немесе) тауарларды құбыржол көлігімен немесе электр беру желілері арқылы өткізу үшін және (немесе) осы тауарларды бақылау және есепке алу үшін жауапты тұлға тасымалдаушы болып табылады;

      45) тауар – кез келген жылжымалы мүлік, оның ішінде Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің валютасы, бағалы қағаздар және (немесе) валюталық құндылықтар, жол чектері, электр энергиясы, сондай-ақ жылжымайтын мүлікке теңестірілген өзге де өткізілетін заттар;

      46) тауарға ілеспе құжаттар – Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы өткізілетін тауарларға арналған коммерциялық және көліктік құжаттар;

      47) тауарларды алушы – тауарға ілеспе құжаттарда көрсетілген, өзіне тасымалдаушы кедендік бақылаудағы тауарларды жеткізуге міндетті болатын тұлға;

      48) тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына әкелу – Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасын кесіп өтуге байланысты және өздерінің нәтижесінде тауарлар кеден органдары осындай тауарларды шығарғанға дейін халықаралық пошта жөнелтілімдері арқылы жіберуді, құбыржол көлігін және электр беру желілерін пайдалануды қоса алғанда, Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына кез келген тәсілмен келетін әрекеттерді жасау;

      49) тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағынан әкету – тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағынан кез келген тәсілмен әкетуге бағытталған әрекеттерді жасау, оның ішінде Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасын кесіп өтуді қоса алғанда, халықаралық пошта жөнелтілімдері арқылы жіберу, құбыржол көлігін және электр беру желілерін пайдалану;

      50) тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы заңсыз өткізу – осы Кодекстің 30-бабына сәйкес тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы өткізу жүзеге асырылуға тиіс немесе жүзеге асырылуы мүмкін жерлерден тыс жерде немесе осы жерлерде орналасқан кеден органдарының жұмыс уақытынан тыс кезде не кедендік бақылаудан жасырын түрде не тауарларды анық емес кедендік декларациялап немесе кедендік декларацияламай не тауарлар туралы анық емес мәліметтер қамтылған құжаттарды пайдалана отырып және (немесе) қолдан жасалған не басқа тауарларға жататын сәйкестендіру құралдарын пайдалана отырып, тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы өткізу;

      51) тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы өткізу – тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына әкелу немесе тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағынан әкету;

      52) тауарларды шығару – кеден органының әрекеті, ол жасалғаннан кейін мүдделі тұлғалар тауарларды мәлімделген кедендік рәсімге сәйкес пайдалануға немесе осы Кодекске сәйкес кедендік рәсімдермен орналастыруға жатпайтын, жекелеген тауар санаттарына қатысты белгіленген тәртіппен және шарттарда пайдалануға құқылы болады;

      53) тауар партиясы – кеден органына бір мезгілде бір немесе бірнеше көліктік құжат бойынша ұсынылатын және бір жүк жөнелтушіден бір жүк алушының атына жіберілетін тауарлар, сондай-ақ бір немесе бірнеше пошта жүкқұжаты бойынша жіберілетін не багаж ретінде бір тұлға алып өтетін тауарлар;

      54) тұлға – жеке немесе заңды тұлға, сондай-ақ заңды тұлға болып табылмайтын ұйым;

      55) тыйым салулар мен шектеулер – Одақ туралы шартқа және (немесе) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес белгіленген, Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы өткізілетін тауарларға қатысты қолданылатын, оның ішінде Одақ туралы шартқа сәйкес біржақты тәртіппен енгізілетін тарифтік емес реттеу шаралары, техникалық реттеу шаралары, санитариялық, ветеринариялық-санитариялық және карантиндік фитосанитариялық шаралар, экспорттық бақылау шаралары, оның ішінде әскери мақсаттағы өнімге қатысты шаралар және радиациялық талаптар;

      56) уәкілетті заңды тұлға – уәкілетті орган айқындаған, төлеушінің билік етуі шектелген мүлкін және (немесе) Қазақстан Республикасының кеден органдары ұстаған тауарларды өткізу саласындағы заңды тұлға;

      57) халықаралық пошта жөнелтілімдері – Дүниежүзілік пошта одағының актілеріне сәйкес пошта алмасу объектілері болып табылатын, Дүниежүзілік пошта одағының актілерінде көзделген құжаттар бірге жүретін, халықаралық пошта алмасу орындарынан (мекемелерінен) Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағының шегінен тыс жерлерге жіберілетін не Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына халықаралық пошта алмасу орындарына (мекемелеріне) келіп түсетін не Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағы арқылы транзитпен өтетін жіберілімдер және жазбаша хат-хабар жөнелтілімдері;

      58) халықаралық тасымалдаудың көлік құралдары – өзінде орналасқан, жүктерді тиеуге, түсіруге, өңдеуге және қорғауға арналған арнайы жабдығы, материалдық-техникалық жабдықтау және жасақтау нәрселері, сондай-ақ жүру жолында көлік құралын жөндеуге, техникалық қызмет көрсетуге немесе пайдалануға арналған қосалқы бөлшектері мен жабдығы бар, жүктерді, жолаушыларды және (немесе) багажды халықаралық тасымалдау үшін пайдаланылатын көлік құралдары;

      59) шартты шығару – тауарларды пайдалану және оларға билік ету бойынша шектеулерді сақтау шартымен тауарларды шығару;

      60) шетелдік тауарлар – Еуразиялық экономикалық одақтың тауарлары болып табылмайтын, оның ішінде Еуразиялық экономикалық одақтың тауарлары мәртебесінен айырылған тауарлар, сондай-ақ Еуразиялық экономикалық одақтың және (немесе) Қазақстан Республикасының кеден заңнамасына сәйкес шетелдік тауарлар мәртебесін алған (шетелдік тауарлар болып танылған) тауарлар;

      61) шетелдік тұлға – Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттің тұлғасы болып табылмайтын тұлға;

      62) ішкі нарықты қорғау шаралары – Одақ туралы шартқа сәйкес белгіленген, Еуразиялық экономикалық одаққа мүше болып табылмайтын үшінші елдерде шығарылатын және Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына әкелінетін тауарларға қатысты енгізілетін арнайы қорғау, демпингке қарсы шаралар, өтемақы шаралары және ішкі нарықты қорғаудың өзге де шаралары;

      63) экспресс-жүк – халықаралық пошта жөнелтілімдерінде жіберілетін тауарды қоспағанда, осы тауарды алушыға дара жүкқұжатқа сәйкес барынша мүмкін болатын және (немесе) тіркелген уақыт аралығы ішінде жеткізу мақсатында тасымалдарды ұйымдастыру мен қадағалаудың электрондық ақпараттық жүйесін пайдалана отырып, көліктің кез келген түрімен жедел тасымалдау шеңберінде тасымалданатын тауар.

      2. Осы Кодекстің мақсаттары үшін:

      1) "еркін (арнайы, ерекше) экономикалық аймақ" (бұдан әрі – ЕЭА), "логистикалық ЕЭА", "порттық ЕЭА" және "ЕЭА резиденті (қатысушысы, субъекті)" ұғымдары Еуразиялық экономикалық одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарда айқындалған мағыналарда пайдаланылады;

      2) "дипломатиялық өкілдік басшысы", "дипломатиялық өкілдіктің дипломатиялық персонал мүшелері", "дипломатиялық өкілдіктің әкімшілік-техникалық персонал мүшелері", "дипломатиялық өкілдіктің қызмет көрсетуші персоналының мүшелері", "консулдық мекеме басшысы", "консулдық мекемелердің консулдық лауазымды адамдары", "консулдық мекемелердің консулдық қызметшілері", "консулдық мекемелердің қызмет көрсетуші персоналының жұмыскерлері", "отбасы мүшелері", "дипломатиялық өкілдік қызметкерлері", "консулдық мекеме жұмыскерлері" ұғымдары 1961 жылғы 18 сәуірдегі Дипломатиялық қатынастар туралы Вена конвенциясында және 1963 жылғы 24 сәуірдегі Консулдық қатынастар туралы Вена конвенциясында айқындалған мағыналарда пайдаланылады.

      3. Осы Кодексте:

      1) ЕЭА аумағы деп өзінде Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес еркін кеден аймағы кедендік рәсімі қолданылатын ЕЭА-ның бүкіл аумағы немесе ЕЭА аумағының бір бөлігі түсініледі;

      2) Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағында орналасқан дипломатиялық өкілдіктер мен консулдық мекемелер деп Еуразиялық экономикалық одаққа мүше болып табылмайтын мемлекеттердің Қазақстан Республикасының аумағында орналасқан дипломатиялық өкілдіктері мен консулдық мекемелері және Еуразиялық экономикалық одаққа мүше бір мемлекеттердің Еуразиялық экономикалық одаққа мүше басқа мемлекеттердің аумақтарында орналасқан дипломатиялық өкілдіктері, консулдық мекемелері түсініледі;

      3) өзге де ұйымдар немесе олардың өкілдіктері деп Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарына сәйкес Қазақстан Республикасының аумағында артықшылықтар мен иммунитеттерді пайдаланатын және Комиссия қалыптастыратын тізбеге енгізілген ұйымдар немесе олардың өкілдіктері түсініледі;

      4) әкімшілік құқық бұзушылықтар деп Қазақстан Республикасының кеден органдары Қазақстан Республикасының Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексіне сәйкес іс жүргізуді жүзеге асыратын әкімшілік құқық бұзушылықтар түсініледі;

      5) қылмыстық құқық бұзушылықтар деп Қазақстан Республикасының Қылмыстық-процестік кодексіне сәйкес Қазақстан Республикасы кеден органдарының (экономикалық тергеп-тексеру қызметінің) жүргізуіне жатқызылған қылмыстық құқық бұзушылықтар түсініледі.

      4. Комиссия Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттер ұсынатын ақпарат негізінде Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттің аумағында Еуразиялық экономикалық одаққа мүше осы мемлекеттің халықаралық шарттарына сәйкес артықшылықтар мен иммунитеттерді пайдаланатын ұйымдардың немесе олардың өкілдіктерінің тізбесін қалыптастырады және оны Еуразиялық экономикалық одақтың ресми сайтында орналастыруды қамтамасыз етеді.

      5. Осы Кодексте пайдаланылатын өзге де ұғымдар осы Кодекстің тиісті баптарында, сондай-ақ Одақ туралы шартта айқындалған мағыналарда қолданылады.

      6. Осы Кодексте пайдаланылатын Қазақстан Республикасының азаматтық және басқа да салалардағы заңнамасының ұғымдары, егер осы Кодексте өзгеше белгіленбесе, Қазақстан Республикасы заңнамасының тиісті салаларында пайдаланылатын мағынада қолданылады.


4-бап. Қазақстан Республикасының кеден заңнамасы

      1. Қазақстан Республикасының кеден заңнамасы Қазақстан Республикасының Конституциясына негізделеді және:

      1) осы Кодекстен;

      2) қабылдануы осы Кодексте көзделген нормативтік құқықтық актілерден тұрады.

      Егер Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шартта осы Кодексте қамтылғаннан өзгеше қағидалар белгіленсе, онда халықаралық шарттың қағидалары қолданылады.

      2. Осы Кодекс пен Қазақстан Республикасының басқа заңнамалық актілері арасында қайшылықтар болған кезде, кедендік реттеу мақсатында осы Кодекстің нормалары қолданылады. Осы Кодексте көзделгеннен басқа жағдайларда кедендік құқықтық қатынастарды реттейтін нормаларды Қазақстан Республикасының кедендік емес заңнамасына енгізуге тыйым салынады.


5-бап. Еуразиялық экономикалық одақтың және (немесе) Қазақстан Республикасының кеден заңнамасы туралы ақпарат беру

      1. Еуразиялық экономикалық одақтың кеден заңнамасы туралы ақпарат беруді Комиссия және Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің кеден органдары оны тиісінше Еуразиялық экономикалық одақтың ресми сайтында және кеден органдарының интернет-ресурстарында орналастыру жолымен, сондай-ақ ол туралы ақпаратты телевидение мен радио, ақпараттық-коммуникациялық технологияларды пайдалану арқылы жалпы жұртшылықтың назарына жеткізу жолымен, сондай-ақ ақпарат таратудың өзге де жалпыға бірдей қолжетімді тәсілдерімен жүзеге асырады.

      2. Қазақстан Республикасының кеден заңнамасы туралы ақпарат беруді Қазақстан Республикасының кеден органдары Қазақстан Республикасы кеден заңнамасының нормативтiк құқықтық актiлерiн бұқаралық ақпарат құралдарында жариялау арқылы, сондай-ақ ақпараттық-коммуникациялық технологияларды пайдалана отырып жүзеге асырады.

      Қазақстан Республикасының кеден заңнамасы туралы ақпарат беру ауызша түсіндіру және хабарландырулар, ақпараттық стендтер, табло, буклеттер және өзге де баспа материалдары, сондай-ақ Қазақстан Республикасының кеден заңнамасы туралы ақпарат тарату үшін, оның ішінде мынадай жерлерде:

      1) Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы өткізу пункттерінде;

      2) әуежайларда, теміржол және автомобиль станцияларында, теңіз және өзен порттарында;

      3) халықаралық тасымалдарды орындайтын көлік құралдарында;

      4) осы Кодексте айқындалатын кедендік бақылау аймақтарында, сондай-ақ Қазақстан Республикасының кеден органдары айқындайтын өзге де жерлерде жалпыға бірдей қолжетімді және тегін таныстыру үшін қолданылатын бейне-, аудио- және басқа да техникалық құралдар пайдаланыла отырып жүзеге асырады.

      3. Қазақстан Республикасының кеден органдары өздерінің интернет-ресурстарында орналастырылған Еуразиялық экономикалық одақтың кеден заңнамасы және Қазақстан Республикасының кеден заңнамасы туралы ақпаратқа тұлғалардың кедергісіз қол жеткізуін қамтамасыз етеді.


6-бап. Еуразиялық экономикалық одақтың және (немесе) Қазақстан Республикасының кеден заңнамасында белгіленетін мерзімдерді есептеу тәртібі

      1. Еуразиялық экономикалық одақтың және (немесе) Қазақстан Республикасының кеден заңнамасында белгіленген мерзім күнтізбелік күн немесе жылдармен, айлармен, күндермен немесе сағаттармен есептелетін уақыт кезеңінің өтуі бойынша айқындалады.

      Мерзім басталуға тиіс оқиғаны немесе жасалуға тиіс әрекетті көрсете отырып та айқындалуы мүмкін.

      2. Егер Еуразиялық экономикалық одақтың және (немесе) Қазақстан Республикасының кеден заңнамасында мерзімдерді есептеудің арнайы тәртібі белгіленбесе, Еуразиялық экономикалық одақтың және (немесе) Қазақстан Республикасының кеден заңнамасында уақыт кезеңімен айқындалған мерзімдердің басталуын және аяқталуын айқындау үшін осы баптың 3, 4, 5, 6, 7, 8 және 9-тармақтарында көзделген қағидалар қолданылады.

      3. Жылдармен, айлармен немесе күндермен есептелетін уақыт кезеңімен айқындалған мерзімнің өтуі оқиғаның басталуы айқындалған күнтізбелік күннен немесе ол басталған күннен кейінгі келесі күні, ал сағатпен есептелетін мерзімнің өтуі – басталуы айқындалған оқиға басталған сағаттан кейінгі сағаттан басталады.

      4. Жылдармен есептелетін мерзім мерзімнің соңғы жылының тиісті айында және күнінде бітеді.

      5. Айлармен есептелетін мерзім мерзімнің соңғы айының тиісті күнінде бітеді.

      Егер айлармен есептелетін мерзімнің аяқталуы тиісті күні жоқ айға тура келетін болса, онда мерзім осы айдың соңғы күнінде бітеді.

      6. Егер мерзімнің соңғы күні жұмыс істемейтін күнге тура келетін болса, одан кейінгі жақын жұмыс күні мерзімнің аяқталу күні болып есептеледі.

      7. Егер мерзім қандай да бір әрекетті жасау үшін белгіленсе, ол осы тармақтың екінші және үшінші бөліктерінде көзделген жағдайларды қоспағанда, мерзімнің соңғы күні сағат жиырма төртке дейін жасалуы мүмкін.

      Егер бұл әрекет ұйымда жасалуға тиіс болса, онда мерзім осы ұйымда тиісті операциялар белгіленген қағидалар бойынша тоқтатылған сағатта бітеді.

      Егер жазбаша өтініштер мен хабарламалар пошта байланысы мекемесіне (ұйымына) мерзімнің соңғы күні сағат жиырма төртке дейін тапсырылған болса, белгіленген мерзім өткізіп алынған болып есептелмейді.

      8. Егер мерзім жұмыс күндерімен есептелетін болса, жұмыс күндері деп:

      1) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жұмыс істемейтін күн деп жарияланған күндер тура келмейтін, аптаның дүйсенбіден жұмаға дейінгі күндері;

      2) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жұмыс күндері ауыстырылған демалыс күндері түсініледі.

      9. Егер тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы өткізетін жерлерде және кеден органдары орналасқан өзге де жерлерде кеден органдарының жұмыс істемейтін күндерде жұмыс істеу уақыты белгіленген жағдайда, осы кеден органдарының жұмыс күндерімен есептелетін кедендік операциялар жасау мерзімі жұмыс істемейтін күндерді қамтиды.


7-бап. Кедендік-тарифтік реттеу шараларын, тыйым салулар мен шектеулерді, ішкі нарықты қорғау шараларын, Еуразиялық экономикалық одақтың және (немесе) Қазақстан Республикасының кеден заңнамасын, Қазақстан Республикасының салық заңнамасын қолдану

      1. Егер осы Кодексте өзгеше белгіленбесе, кедендік операциялар жасау және кедендік бақылау жүргізу кезінде Одақ туралы шартқа немесе Еуразиялық экономикалық одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарға, Қазақстан Республикасының салық заңнамасына сәйкес кедендік декларацияны немесе өзге де кедендік құжаттарды тіркеу күні қолданыста болатын кедендік-тарифтік реттеу шаралары, тыйым салулар мен шектеулер, ішкі нарықты қорғау шаралары, Қазақстан Республикасының салық заңнамасы қолданылады.

      2. Егер осы Кодексте өзгеше белгіленбесе, Еуразиялық экономикалық одақтың және (немесе) Қазақстан Республикасының кеден заңнамасында белгіленген талаптарды бұза отырып, Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы өткізілетін тауарларға қатысты Одақ туралы шартқа немесе Еуразиялық экономикалық одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарға, Қазақстан Республикасының салық заңнамасына сәйкес тауарлар Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасын іс жүзінде кесіп өткен күні қолданыста болатын кедендік-тарифтік реттеу шаралары, тыйым салулар мен шектеулер, ішкі нарықты қорғау шаралары, Еуразиялық экономикалық одақтың және (немесе) Қазақстан Республикасының кеден заңнамасы, Қазақстан Республикасының салық заңнамасы қолданылады.

      Егер осы Кодексте өзгеше белгіленбесе, егер тауарлар Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасын іс жүзінде кесіп өткен күн анықталмаса, Одақ туралы шартқа немесе Еуразиялық экономикалық одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарға, Қазақстан Республикасының салық заңнамасына сәйкес бұзушылықтар анықталған күні қолданыста болатын кедендік-тарифтік реттеу шаралары, тыйым салулар мен шектеулер, ішкі нарықты қорғау шаралары, Еуразиялық экономикалық одақтың және (немесе) Қазақстан Республикасының кеден заңнамасы, Қазақстан Республикасының салық заңнамасы қолданылады.


8-бап. Тыйым салулар мен шектеулерді сақтау

      1. Тауарлар тыйым салулар мен шектеулер сақтала отырып, Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы өткізіледі және (немесе) кедендік рәсімдермен орналастырылады.

      2. Тарифтік емес реттеу шараларын, оның ішінде біржақты тәртіппен енгізілетін тарифтік емес реттеу шараларының және техникалық реттеу шараларының сақталуы – Одақ туралы шартқа сәйкес Комиссия айқындаған немесе Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалған жағдайларда және тәртіппен, ал экспорттық бақылау шараларының, оның ішінде әскери мақсаттағы өнімге қатысты шаралардың сақталуы Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес айқындалған жағдайларда және тәртіппен осындай шаралардың сақталуын растайтын құжаттарды және (немесе) мәліметтерді ұсыну арқылы расталады.

      Техникалық реттеу шараларының сақталуын растау мақсаттары үшін техникалық реттеу саласындағы уәкілетті орган мен уәкілетті органның әкелінетін тауарлардың Еуразиялық экономикалық одақтың техникалық регламенттерінде, сондай-ақ Қазақстан Республикасының техникалық реттеу саласындағы заңнамасында белгіленген талаптарға сәйкестігін растайтын құжаттар туралы мәліметтерді, сондай-ақ осындай құжаттардан алынған мәліметтерді алмасу жөніндегі ақпараттық өзара іс-қимыл тәртібі бірлескен актімен айқындалады.

      3. Санитариялық, ветеринариялық-санитариялық және карантиндік фитосанитариялық шаралар мен радиациялық талаптардың сақталуы Одақ туралы шартта және оған сәйкес қабылданған Комиссияның актілерінде белгіленген тәртіппен және (немесе) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен санитариялық-эпидемиологиялық, ветеринариялық, карантиндік фитосанитариялық, радиациялық бақылауды (қадағалауды) жүзеге асыру нәтижелері бойынша расталады.

      4. Жеке тұлғалардың Одақ туралы шартта көзделген, өздеріне Еуразиялық экономикалық одақтың мүшесі болып табылмайтын мемлекеттермен саудада тарифтік емес реттеу шаралары қолданылатын тауарлардың бірыңғай тізбесіне енгізілген тауарларды жеке пайдалануға арналған тауарлар ретінде Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына әкелу және (немесе) Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағынан әкету ерекшеліктерін Комиссия айқындайды.

      5. Егер тыйым салулар мен шектеулерді белгілейтін актілерде олардың сақталуын растау жағдайлары және (немесе) тәртібі айқындалмаған болса, осындай тыйым салулар мен шектеулердің сақталуы тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы өткізу кезінде, сондай-ақ тауарларды ішкі тұтыну үшін шығару кедендік рәсімімен немесе экспорт кедендік рәсімімен орналастыру кезінде расталады.

      6. Егер халықаралық пошта жөнелтілімдері:

      1) келу орнынан халықаралық пошта жөнелтілімдерімен жіберілетін тауарлармен кедендік операциялар жасау орнына дейін;

      2) келу орнынан кету орнына дейін тасымалданса, оларды кедендік транзит кедендік рәсімімен орналастыру кезінде декларанттарға тыйым салулар мен шектеулерді сақтау жөніндегі міндет жүктелмейді.


9-бап. Кедендік құжаттар

      1. Егер осы Кодексте өзгеше белгіленбесе, кедендік құжаттар қазақ тілінде немесе орыс тілінде толтырылады.

      Еуразиялық экономикалық одаққа мүше бір мемлекеттің аумағында толтырылатын және кедендік операциялар жасау кезінде Еуразиялық экономикалық одаққа мүше басқа мемлекеттің кеден органдарына ұсынылуға жататын кедендік құжаттар орыс тілінде толтырылады.

      2. Кедендік құжаттарда кодталған түрде көрсетілуге жататын мәліметтер Комиссия бекітетін сыныптауыштар пайдаланыла отырып, ал Комиссия оларды бекіткенге дейін – уәкілетті орган бекітетін сыныптауыштар пайдаланыла отырып көрсетіледі.

      3. Еуразиялық экономикалық одақтың және (немесе) Қазақстан Республикасының кеден заңнамасына сәйкес электрондық құжаттар түріндегі кедендік құжаттардың құрылымы мен форматын Комиссия айқындайтын жағдайларды қоспағанда, электрондық құжаттар түріндегі кедендік құжаттардың құрылымы мен форматын уәкілетті орган бекітеді.

      4. Еуразиялық экономикалық одақтың кеден заңнамасында көзделмеген кедендік құжаттарды, олардың нысандарын, осы нысандарды толтыру, осындай кедендік құжаттарға өзгерістер (толықтырулар) енгізу тәртібін уәкілетті орган бекітеді.

      5. Егер Еуразиялық экономикалық одақтың кеден заңнамасында кедендік құжаттардың нысандарын толтыру тәртібін және (немесе) кедендік құжаттарға өзгерістер (толықтырулар) енгізу тәртібін айқындау көзделмесе, мұндай тәртіпті уәкілетті орган айқындайды.


2-тарау. ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ КЕДЕН ОРГАНДАРЫ

10-бап. Қазақстан Республикасының кеден органдары жүйесі

      1. Қазақстан Республикасының кеден органдары (бұдан әрі – кеден органдары) өз құзыреті шегінде Қазақстан Республикасындағы кеден ісін іске асыруды жүзеге асыратын, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген өзге де өкілеттіктерді орындайтын мемлекеттік кірістер органдары болып табылады.

      2. Кеден органдары жүйесі:

      1) уәкілетті органнан;

      2) облыстар, Астана және Алматы қалалары бойынша аумақтық кеден органдарынан (бұдан әрі – аумақтық кеден органдары);

      3) кедендерден;

      4) кеден бекеттерінен;

      5) Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасындағы бақылау-өткізу пункттерінен және (немесе) кедендік операциялар жасалатын орындардан;

      6) мамандандырылған мемлекеттік мекемелерден тұрады.

      3. Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімімен ақпараттық-есептеу орталығы, кедендік зертханалар, кинологиялық, оқу-әдістемелік, ғылыми-зерттеу және басқа да мамандандырылған мекемелер, жоғары кәсіптік және қосымша білім беретін білім мекемелері, сондай-ақ қызметі осы Кодекске сәйкес кеден органдарына жүктелген міндеттерді шешуге ықпал ететін мемлекеттік кәсіпорындар құрылады.

      4. Кеден органдарының танымдық туы мен танымдық белгісі болады, олардың сипаттамасы мен қолданылу тәртібін уәкілетті орган айқындайды.

      5. Кедендердің, кеден бекеттерінің, Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасындағы бақылау-өткізу пункттерінің және (немесе) кедендік операциялар жасалатын орындардың жұмыскерлері погонсыз нысанды киіммен қамтамасыз етіледі.

      Нысанды киімнің үлгілерін, нысанды киім киюге құқығы бар кеден органдары жұмыскерлерінің тізбесін, онымен қамтамасыз етудің заттай нормаларын және айырым белгілерін, сондай-ақ оны тағып жүру тәртібін уәкілетті орган бекітеді.


11-бап. Кеден органдары қызметінің қағидаттары

      Кеден органдарының қызметі:

      1) заңдылық;

      2) тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы өткізетін тұлғалардың, сондай-ақ кеден ісі саласындағы қызметті жүзеге асыратын тұлғалардың құқықтарын, бостандықтары мен заңды мүдделерін қамтамасыз ету;

      3) баршаның заң алдындағы теңдігі;

      4) жариялылық қағидаттарында құрылады.


12-бап. Кеден органдарының міндеттері мен функциялары

      1. Мыналар кеден органының міндеттері болып табылады:

      1) Қазақстан Республикасының ұлттық қауіпсіздігін, адамның өмірі мен денсаулығын, жануарлар мен өсімдіктер дүниесін, қоршаған ортаны қорғау;

      2) өз құзыреті шегінде Қазақстан Республикасының егемендігін қорғауды және экономикалық қауіпсіздігін қамтамасыз ету;

      3) тауарлардың Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы өткізілуін жеделдету мен жеңілдетуге жағдайлар жасау;

      4) сақталуын бақылау кеден органдарына жүктелген Қазақстан Республикасының кеден және өзге заңнамасының (бұдан әрі – Қазақстан Республикасының кеден және өзге заңнамасы), Еуразиялық экономикалық одақтың кеден заңнамасының орындалуын қамтамасыз ету;

      5) осы Кодексте көзделген өзге де міндеттерді орындау.

      2. Кеден органдарына жүктелген міндеттердің орындалуын қамтамасыз ету мақсаттарында кеден органдары өз құзыреті шегінде:

      1) кедендік операциялар жасау және кедендік бақылау жүргізу, оның ішінде өзара әкімшілік көмек көрсету шеңберінде кедендік операциялар жасау және кедендік бақылау жүргізу;

      2) кедендік төлемдер мен салықтарды, сондай-ақ арнайы, демпингке қарсы баждарды және өтемақы баждарын алу, олардың дұрыс есептелуі мен уақтылы төленуін бақылау, оларды есепке жатқызу (қайтару) және мәжбүрлеп өндіріп алу шараларын қабылдау;

      3) Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы өткізілетін тауарларға қатысты кедендік-тарифтік реттеу шараларының, тыйым салулар мен шектеулердің, ішкі нарықты қорғау шараларының сақталуын қамтамасыз ету;

      4) тұлғалар Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы тауарларды өткізген кезде осындай тұлғалардың құқықтары мен заңды мүдделерінің сақталуын қамтамасыз ету және Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы тауар айналымын жеделдетуге жағдай жасау;

      5) Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің валюталарын, бағалы қағаздарды және (немесе) валюталық құндылықтарды, жол чектерін Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы өткізуге бақылауды жүзеге асыру кезінде қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл жөніндегі шараларды Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің халықаралық шартына сәйкес қамтамасыз ету;

      6) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес қылмыстық және әкімшілік құқық бұзушылықтарды анықтау, олардың алдын алу және жолын кесу;

      7) Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағында зияткерлік меншік объектілеріне құқықтардың қорғалуын қамтамасыз ету;

      8) кедендік статистиканы жүргізу;

      9) Қазақстан Республикасындағы кедендік реттеуді жетілдіруге және іске асыруға қатысу;

      10) Еуразиялық экономикалық одақтың бірыңғай сауда саясатын іске асыруға жәрдемдесу;

      11) кедендік декларациялауды, кедендік бақылауды жүзеге асыру және жетілдіру, сондай-ақ Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы өткізілетін тауарлар мен көлік құралдарына қатысты кедендік операциялардың жүргізілуін жеңілдетуге ықпал ететін жағдайлар жасау;

      12) тауарлар шығарылғаннан кейін кедендік бақылауды жүзеге асыру, сондай-ақ кедендік төлемдер, салықтар, арнайы, демпинге қарсы баждар, өтемақы баждары, өсімпұлдар, пайыздар бойынша берешекті өндіріп алу жөнінде шаралар қабылдау;

      13) кеден ісі саласындағы Қазақстан Республикасы халықаралық міндеттемелерінің орындалуын қамтамасыз ету және Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарын әзірлеуге қатысу;

      14) кеден органдарының материалдық-техникалық және әлеуметтік базасын дамытуға қатысу;

      15) Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы өткізу пункттерінде және тауарлар өткізілетін өзге орындарда радиациялық бақылау жүргізу;

      16) Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы автомобиль өткізу пункттерінде санитариялық-карантиндік бақылау жүргізу;

      17) Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы автомобиль, теңіздегі өткізу пункттерінде және тауарлар өткізілетін өзге де орындарда көліктік бақылау жүргізу;

      18) зертханалық бақылау мен зертханалық сараптаманы қоспағанда, Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы автомобиль өткізу пункттерінде мемлекеттік ветеринариялық-санитариялық бақылау және мемлекеттік карантиндік фитосанитариялық бақылау жүргізу арқылы басқа мемлекеттерден жануарлардың жұқпалы және экзотикалық ауруларының және карантинді объектілердің әкелінуінен Қазақстан Республикасының аумағын қорғауды қамтамасыз ету;

      19) Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарына сәйкес шет мемлекеттердің кеден органдарымен және өзге де органдарымен және халықаралық ұйымдармен ынтымақтасу;

      20) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес экспорттық бақылауды жүзеге асыру;

      21) кеден органдарының кадрларын даярлауды, қайта даярлауды және олардың бiлiктiлiгiн арттыруды ұйымдастыру және жүргізу функцияларын;

      22) Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген өзге де функцияларды орындайды.


13-бап. Кеден органдарының құқықтары

      1. Кеден органдарының құқықтары:

      1) Қазақстан Республикасының мемлекеттік органдарынан және шет мемлекеттердің органдарынан, декларанттардан, кеден ісі саласындағы қызметті жүзеге асыратын тұлғалардан және тексерілетін тұлғалардан қажетті ақпаратты, сондай-ақ кеден ісі саласына қатысты құжаттар мен мәліметтерді сұрату және алу;

      2) кедендік бақылау жүргізу кезінде әртүрлі білім салаларының мамандарын тарту;

      3) көлік құралдарын тоқтату, сондай-ақ Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағынан кеден органдарының рұқсатынсыз шығып кеткен су және әуе кемелерін мәжбүрлеп қайтару;

      4) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес соттарға талап қоюды беру;

      5) кеден ісі саласында құқық бұзушылық жасаған адамдарды Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес ұстап алу және Қазақстан Республикасының кеден немесе өзге органдарының қызметтік үй-жайларына жеткізу;

      6) Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес фактілер мен оқиғаларды құжаттау, олардың бейне- және аудиожазбасын, кино- және фототүсірілімін жүргізу;

      7) Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарына сәйкес кеден органдарының ресми өкілдерін шет мемлекеттерге жіберу;

      8) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес ақпараттық жүйелерді, байланыс жүйелерін және деректерді беру жүйелерін, кедендік бақылаудың техникалық құралдарын, сондай-ақ ақпаратты қорғау құралдарын әзірлеу, құру, иелену және пайдалану;

      9) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес кеден органдарына жүктелген функцияларды орындау үшін қаруды, арнаулы техникалық және өзге құралдарды қоса алғанда, тауарларды, сондай-ақ арнаулы иттерді сатып алу;

      10) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес дене күшін, арнаулы құралдар мен атыс қаруын қолдану;

      11) "Жедел-iздестiру қызметі туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес жедел-iздестiру қызметін жүзеге асыру;

      12) Қазақстан Республикасының Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексінде көзделген әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы хаттамалар толтыру және істерді қарау, әкімшілік ұстап алуды жүргізу, сондай-ақ басқа да шараларды қолдану;

      13) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен ғылыми-зерттеу, оқу, баспа қызметін, криминалистік қызметті жүзеге асыру;

      14) құқық қорғау органдары және (немесе) уәкілетті орган ұсынатын, қылмыстық жолмен алынған кірістерді жылыстатуға және терроризмді қаржыландыруға ықтимал қатысы болуы туралы ақпарат алған кезде, Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы өткізілетін қолма-қол ақша қаражатын және (немесе) ақша құралдарын уәкілетті орган айқындайтын тәртіппен ұстап алуды (тоқтата тұруды) жүзеге асыру;

      15) осы Кодексте, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында, Қазақстан Республикасы Президентінің және Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілерінде көзделген өзге де құқықтарды жүзеге асыру.


14-бап. Кеден органдарының міндеттері

      1. Кеден органдарының міндеттері:

      1) өз құзыреті шегінде мемлекет мүдделерін қорғау;

      2) декларанттардың және кеден ісі саласындағы қызметті жүзеге асыратын тұлғалардың заңды құқықтарын сақтау;

      3) кеден органының және (немесе) кеден органы лауазымды адамдарының шешіміне, әрекетіне (әрекетсіздігіне) шағымдарды Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен және мерзімдерде қарау;

      4) Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы тауар айналымын жеделдетуге ықпал ететін жағдайлар жасау жолымен сыртқы сауданың дамуына жәрдемдесу;

      5) Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы өткізілетін тауарлар мен көлік құралдарына қатысты кедендік бақылауды жүзеге асыру;

      6) кеден ісі саласындағы қылмыстық құқық бұзушылықтар туралы істер бойынша Қазақстан Республикасының Қылмыстық-процестік кодексінде көзделген тәртіппен сотқа дейінгі тергеп-тексеруді жүзеге асыру;

      7) өз өкілеттіктері шегінде декларанттарға және кеден ісі саласындағы қызметті жүзеге асыратын тұлғаларға олардың құқықтарын іске асыруына жәрдемдесу;

      8) кедендік төлемдердің, салықтардың, арнайы, демпингке қарсы баждардың, өтемақы баждарының толық алынуын және бюджетке уақтылы аударылуын қамтамасыз ету;

      9) өз құзыреті шегінде осы Кодексте белгіленген мерзімдерде шешімдер қабылдау және декларанттар мен кеден ісі саласындағы қызметті жүзеге асыратын тұлғалардың Еуразиялық экономикалық одақтың және (немесе) Қазақстан Республикасының кеден заңнамасында, сондай-ақ Қазақстан Республикасының өзге заңнамасында белгіленген шарттарды сақтауы және міндеттерді орындауы бойынша олардың қызметін бақылауды жүзеге асыру;

      10) Қазақстан Республикасының сыртқы саудасының кедендік статистикасын және арнаулы кедендік статистикасын жүргізуді жүзеге асыру;

      11) өз құзыреті шегінде Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасын күзетуді және Қазақстан Республикасының кеден және өзге заңнамасының сақталуын бақылауды қамтамасыз ету;

      12) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес кеден органдарының қызметіне, кеден органдарының лауазымды адамдарына және олардың отбасы мүшелеріне қатысты құқыққа қайшы әрекеттерден қорғауды қамтамасыз ету;

      13) өз құзыреті шегінде құқық бұзушылықтардың алдын алу, жолын кесу және оларды анықтау жөнінде жұмыс жүргізу;

      14) кеден ісі саласында құқық бұзушылықтардың жасалуы туралы ақпаратты жинауды және талдауды жүзеге асыру;

      15) Қазақстан Республикасының ұлттық қауіпсіздік органдарымен және басқа да тиісті мемлекеттік органдарымен өзара іс-қимыл жасаса отырып, Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасын қорғауды қамтамасыз ету жөніндегі шараларды жүзеге асыру;

      16) кеден ісі саласында келіп түсетін сұрау салулар мен ұсыныстарды ескере отырып, өтініштердің уақтылы, объективті және жан-жақты қаралуын және жауап берілуін немесе тиісті әрекеттер жасалуын қамтамасыз ету;

      17) кеден ісі саласында өтеусіз ақпарат және консультация беруді жүзеге асыру;

      18) Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалған тәртіппен, сондай-ақ Қазақстан Республикасының тиісті мемлекеттік органдарының бірлескен актілері негізінде аталған органдармен келісу бойынша Қазақстан Республикасының басқа да мемлекеттік органдарымен өзара іс-қимыл жасасу;

      19) кеден ісін жетілдіру және кедендік әкімшілік жүргізудің тиімді әдістерін енгізу мақсатында сыртқы экономикалық және өзге де қызметке қатысушылармен, олардың қауымдастықтарымен (одақтарымен), Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасымен, сондай-ақ коммерциялық емес ұйымдармен өзара іс-қимыл жасасу;

      20) импорттаушылардың заңды мекенжайларын, Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес өндірушілердің (импорттаушылардың) кеңейтілген міндеттемелері қолданылатын, Қазақстан Республикасының аумағына әкелінген өнімнің (тауарлардың) көлемдері мен түрлерін көрсете отырып, қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілетті органға импорттаушылар бойынша ақпарат ұсыну;

      21) белгіленген мерзімдерде бюджетке төленбеген кедендік төлемдер мен салықтардың сомасын, сондай-ақ өсімпұлдарды, пайыздарды өндіріп алу;

      22) Еуразиялық экономикалық одақтың және (немесе) Қазақстан Республикасының кеден заңнамасына сәйкес кедендік әкімшілік жүргізуді жүзеге асыру;

      23) мемлекет меншігіне айналдырылған тауарлар Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес Қазақстан Республикасының уәкілетті мемлекеттік органдарына берілгенге дейін осындай тауарлардың сақталуын қамтамасыз ету;

      24) Қазақстан Республикасының Қылмыстық-процестік кодексінде, сондай-ақ "Жедел-iздестiру қызметі туралы" Қазақстан Республикасының Заңында белгіленген міндеттерді орындау;

      25) Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес өздерінің қарауына жатқызылған қылмыстық құқық бұзушылықтардың алдын алу, анықтау, жолын кесу, ашу және тергеп-тексеру бойынша шаралар қабылдау.

      2. Кеден органдары осы Кодексте, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында, Қазақстан Республикасы Президентінің және Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілерінде көзделген өзге міндеттерді де жүзеге асырады.

      3. Кеден органдары Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес іс жүргізілуі Қазақстан Республикасының өзге мемлекеттік органдарының құзыретіне жатқызылған қылмыстық және (немесе) әкімшілік құқық бұзушылықтарды анықтаған кезде, кеден органдары Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген тәртіппен және мерзімдерде осындай құқық бұзушылықтар бойынша қолда бар материалдарды Қазақстан Республикасының тиісті мемлекеттік органдарына беруге міндетті.


15-бап. Кеден органдарының және олардың лауазымды адамдарының жауапкершілігі

      1. Кеден органдары құқыққа сыйымсыз шешімдері, әрекеттері (әрекетсіздігі) арқылы келтірілген зиян үшін Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жауапты болады.

      2. Тұлғаларға кеден органдарының немесе олардың лауазымды адамдарының құқыққа сыйымсыз шешімдері, әрекеттері (әрекетсіздігі) арқылы келтірілген залалдар Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес өтелуге жатады.

      3. Тұлғаларға кеден органдарының лауазымды адамдарының құқыққа сыйымды шешімдері, әрекеттері арқылы келтірілген залалдар өтелуге жатпайды.

      4. Кеден органдарының лауазымды адамдары құқыққа сыйымсыз шешімдері, әрекеттері (әрекетсіздігі) үшін Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жауапты болады.


16-бап. Кедендік инфрақұрылым

      1. Кедендік инфрақұрылымға кедендік бақылаудың техникалық құралдарымен, инженерлік, ақпараттық, телекоммуникациялық жүйелермен және оларды қамтамасыз ету құралдарымен жарақталған (бұдан әрі осы бапта – кедендік инфрақұрылым элементтері) ғимараттар, құрылысжайлар, үй-жайлар, ашық алаңдар және кеден органдарының қызметін қамтамасыз ететін әлеуметтік мақсаттағы объектілер жатады.

      2. Кедендік инфрақұрылым элементтері:

      1) тауарлар Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы өткізу орындарында;

      2) кеден органдары мен кеден органдарының жүйесіне кіретін мамандандырылған мемлекеттік мекемелер орналасқан жерлерде;

      3) осы Кодексте белгіленген тәртіппен кедендік операциялар жасалуы және кедендік бақылау жүргізілуі мүмкін аумақтарда орналасуы мүмкін.

      3. Комиссия тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы өткізу орындарында орналасқан кедендік инфрақұрылым элементтерін жайластыруға және техникалық жарақтандыруға қойылатын үлгілік талаптарды Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің кеден органдарының қызметін қамтамасыз етуге байланысты функционалдық мақсат ерекшеліктерін ескере отырып айқындайды.

      4. Кеден органдары мен кеден органдарының жүйесіне кіретін мамандандырылған мемлекеттік мекемелер орналасқан жерлерде және аумағында кедендік операциялар жасалуы және кедендік бақылау жүргізілуі мүмкін өзге жерлерде кедендік инфрақұрылым элементтерін жайластыруға және техникалық жарақтандыруға қойылатын талаптарды уәкілетті орган бекітеді.

      5. Тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы өткізу орындарында кедендік инфрақұрылымның жай-күйін, даму серпіні мен үрдістерін талдауды Комиссия кеден органдары ұсынатын, Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің заңнамасына сәйкес мемлекеттік құпияға (мемлекеттік құпияларға) немесе таратылуы шектелген мәліметтерге жатқызылған мәліметтерді қамтымайтын, белгілі бір уақыт кезеңі үшін қорытылған, тауарлар мен көлік құралдарын Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы өткізу туралы мәліметтер негізінде жүргізеді.

      Тауарлар мен көлік құралдарының өткізілуі туралы көрсетілген мәліметтердің құрамын, олардың құрылымы мен форматын, сондай-ақ берілу кезеңділігі мен тәртібін Комиссия айқындайды.

      Кедендік инфрақұрылымның жай-күйі, даму серпіні мен үрдістері туралы ақпарат Еуразиялық экономикалық одақтың ресми сайтында орналастырылады.


17-бап. Кеден ісі саласындағы құқық қорғау қызметі

      1. Кеден ісі саласындағы қылмыстық құқық бұзушылықтарды сотқа дейінгі тергеп-тексеру Қазақстан Республикасының Қылмыстық-процестік кодексіне сәйкес жүзеге асырылады.

      2. Кеден органдары Қазақстан Республикасының Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексіне сәйкес әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы істер бойынша іс жүргізуді жүзеге асырады және тұлғаларды әкімшілік жауаптылыққа тартады.

      3. Қылмыстық істер және әкімшілік құқық бұзушылық туралы істер бойынша құқықтық көмек және кеден органдарының шет мемлекеттердің кеден органдарымен өзара іс-қимылы Еуразиялық экономикалық одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарға және (немесе) Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарына сәйкес жүзеге асырылады.


18-бап. Кеден органдарының көлік құралдарын тоқтату және Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағынан шығып кеткен су және әуе кемелерін ұстап алу (қайтару) жөніндегі құқықтары

      1. Кеден органдары көлік құралдарын тоқтатуға, сондай-ақ Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағынан кеден органының рұқсатынсыз шығып кеткен су және әуе кемелерін мәжбүрлеп қайтаруға құқылы.

      Автомобиль көлік құралдарын кедендік бақылау аймағынан тыс жерде тоқтатқан жағдайда, кедендік бақылау жүргізу уақыты осындай тоқтату кезінен бастап екі сағаттан аспауға тиіс.

      2. Кеден органдарының Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағынан тыс жерде болатын су және әуе кемелерін ұстап алу (қайтару) жөніндегі әрекеттері Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарына сәйкес жүзеге асырылады.


19-бап. Кеден органдары алған ақпаратқа қарым-қатынас

      1. Кеден органдары Еуразиялық экономикалық одақтың кеден заңнамасына, Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарына, Қазақстан Республикасының кеден және өзге заңнамасына сәйкес алған кез келген ақпаратты кеден органдары өздеріне жүктелген міндеттер мен функцияларды орындау үшін ғана пайдаланады.

      2. Еуразиялық экономикалық одақтың кеден заңнамасына, Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарына, Қазақстан Республикасының кеден және өзге заңнамасына сәйкес осы баптың 1-тармағында көрсетілген ақпаратқа қолжетімділік алған кеден органдары, олардың лауазымды адамдары, сондай-ақ өзге де тұлғалар:

      1) Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарында және осы Кодексте белгіленген;

      2) осы баптың 3-тармағында көзделген жағдайларды қоспағанда, мемлекеттік, коммерциялық, банктік, салықтық және Қазақстан Республикасының заңдарымен қорғалатын құпияны (құпияларды) құрайтын ақпаратты, сондай-ақ басқа да жасырын ақпаратты жария етуге, жеке мақсаттары үшін пайдалануға не өзге тұлғаларға, оның ішінде Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің мемлекеттік органдарына беруге құқылы емес.

      3. Кеден органдары өздеріне ұсынылған ақпаратты, оның ішінде алдын ала ақпаратты Қазақстан Республикасының мемлекеттік органдарына, егер мұндай ақпарат көрсетілген органдарға Қазақстан Республикасының заңнамасымен өздеріне жүктелген міндеттерді орындау және функцияларды жүзеге асыру үшін қажет болса, Қазақстан Республикасының мемлекеттік, коммерциялық, банктік, салықтық және заңдармен қорғалатын өзге де құпияны (құпияларды), сондай-ақ басқа да құпия ақпаратты қорғау жөніндегі заңнамасының талаптарын, Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарын сақтай отырып, ал осы Кодекстің 49-тарауына сәйкес алынған ақпаратқа қатысты осы Кодекстің 449-бабының талаптарын да сақтай отырып, мынадай жағдайларда:

      1) Қазақстан Республикасының құқық қорғау және арнаулы мемлекеттік органдарына – олардың Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген құзыреті шегінде, прокурор санкциялаған, қағаз жеткізгіштегі не электрондық құжат түріндегі уәжді сұрау салу негізінде береді. Мұндай мәліметтерді прокурор сұратқан жағдайда, санкция талап етілмейді;

      2) соттарға: олардың іс жүргізуінде жатқан істер бойынша сұрау салу негізінде;

      3) Қазақстан Республикасының өзге де мемлекеттік органдарына Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген жағдайларда және бірлескен актілерде айқындалатын тәртіппен;

      4) қаржы мониторингі жөніндегі уәкілетті органға – "Қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес;

      5) импорттаушылардың заңды мекенжайларын, Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес өндірушілердің (импорттаушылардың) кеңейтілген міндеттемелері қолданылатын, Қазақстан Республикасының аумағына әкелінген өнімнің (тауарлардың) көлемдері мен түрлері көрсетілген импорттаушылар жөніндегі ақпаратты қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілетті мемлекеттік органға береді.

      4. Осы баптың 3-тармағына сәйкес алынған кез келген ақпарат:

      Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес Қазақстан Республикасының басқа мемлекеттік органына;

      Қазақстан Республикасының үшінші елдерге қатысты арнайы қорғау, демпингке қарсы және өтемақы шаралары туралы заңнамасына сәйкес тергеп-тексеру мақсаттары үшін Комиссияға ақпарат беру жағдайларын қоспағанда, жария етілуге және таратылуға жатпайды.

      5. Кеден органдарынан осы баптың 1-тармағында көрсетілген ақпаратты алған кеден органдарының лауазымды адамдары, Қазақстан Республикасының өзге мемлекеттік органдарының лауазымды адамдары Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес өз міндеттерін орындау кезеңінде де, оларды орындауды аяқтағаннан кейін де мұндай ақпаратты таратуға құқылы емес.

      Осы баптың 1-тармағында көрсетілген ақпарат кедендік бақылауды жүргізуге тартылған мамандардың кедендік бақылауды жүргізу кезінде өз міндеттерін орындау кезінде де, оны аяқтағаннан кейін де таратуына жатпайды.

      6. Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес кеден органдары уәкілетті органмен келісу бойынша ақпараттық қауіпсіздікті және және ұлттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету саласындағы уәкілетті органдар айқындаған тәртіпке және мерзімдерге сәйкес ақпараттық ресурстардың резервтік көшірмесін электрондық ақпараттық ресурстарды резервтік сақтаудың бірыңғай платформасына сақтауға береді.

      Бұл ретте сақтауға берілген осындай деректерді пайдалануды уәкілетті орган ғана жүзеге асырады.


20-бап. Кеден органдары қабылдаған шешімдерді және кедендік бақылау жүргізу нәтижелерін өзара тану

      Кеден органдарының кедендік операциялар жасау кезінде қабылданған шешімдері және белгіленген тәртіппен ресімделген кедендік бақылау жүргізу нәтижелері, осы Кодексте белгіленген жағдайлары қоспағанда, Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттерде өзара танылады және Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағында бірдей заңдық күшке ие болады.


21-бап. Кеден органдарының және (немесе) олардың лауазымды адамдарының шешімдеріне, әрекеттеріне (әрекетсіздігіне) шағым жасау (дау айту)

      Мүдделі тұлға кеден органдарының және (немесе) олардың лауазымды адамдарының шешіміне, әрекетіне (әрекетсіздігіне) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен шағым жасауға (дау айтуға) құқылы.


22-бап. Кеден органдарының консультация беруі және алдын ала шешімдер қабылдауы

      1. Кеден органы тұлғаларға Еуразиялық экономикалық одақтың және (немесе) Қазақстан Республикасының кеден заңнамасын қолдану мәселелері және кеден органдарының құзыретіне кіретін өзге де мәселелер бойынша өтеусіз негізде консультация беруді жүзеге асырады.

      2. Кеден органдарының лауазымды адамдары консультация беруді жүзеге асыру кезінде кедендік декларацияларды және Еуразиялық экономикалық одақтың және (немесе) Қазақстан Республикасының кеден заңнамасына сәйкес кеден органына ұсынылуға жататын өзге де құжаттарды кеден органының атынан тексермейді, сондай-ақ мұндай кедендік декларацияларды және құжаттарды жасамайды.

      Көрсетілген құжаттарды толтыру мәселелері бойынша консультация беру тұлға ұсынған осындай құжаттар мен ақпаратты тексерусіз жүзеге асырылады.

      3. Консультация беруді жүзеге асыру кезінде тұлғаларға ұсынылған ақпарат кеден органының немесе оның лауазымды адамының тауарларға қатысты кедендік операциялар жасау кезінде шешімдер қабылдауына немесе әрекеттер (әрекетсіздік) жасауына негіз болып табылмайды.

      4. Кеден органдарының консультация беруі ауызша және жазбаша нысандарда жүзеге асырылады. Кеден органы тұлғаның жазбаша сұрау салу салуы бойынша ақпаратты жазбаша нысанда, мүмкіндігінше қысқа, бірақ Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген мерзімнен кешіктірілмейтін мерзімдерде беруге міндетті.

      5. Консультация беру кезінде кеден органының лауазымды адамы:

      1) кеден органдарының құзыретіне кірмейтін мәселелер бойынша консультация жүргізуге;

      2) мүдделі тұлғалар ұсынған құжаттарға өзгерістер мен толықтырулар енгізуге;

      3) тұлғалардың құжаттарына өкімдік жазбалар жасауға, кеден органдарына нұсқау беруге немесе кеден органының кейінгі шешімдеріне немесе кеден органдарына жүктелген функцияларды жүзеге асыру кезінде оның лауазымды адамының әрекетіне қандай да бір өзге тәсілмен ықпал етуге құқылы емес.

      6. Кеден органдары осы Кодекске сәйкес тауарларды сыныптау туралы, тауарлардың шығарылған жері туралы, әкелінетін тауарлардың кедендік құнын айқындау әдістерін қолдану мәселелері бойынша, сондай-ақ Комиссия айқындайтын өзге де мәселелер бойынша, егер Комиссия өзгеше айқындамаса, уәкілетті орган айқындайтын тәртіппен алдын ала шешімдер қабылдайды.


23-бап. Кедендік статистика жүргізу, кедендік статистиканың деректерін пайдалану және ұсыну

      1. Кеден органдары Қазақстан Республикасының Еуразиялық экономикалық одаққа мүше болып табылмайтын мемлекеттермен арадағы тауарлармен сыртқы саудасының кедендік статистикасын (бұдан әрі осы бапта – тауарлармен сыртқы сауданың кедендік статистикасы) және арнайы кедендік статистиканы қамтитын кедендік статистиканы жүргізеді.

      2. Кедендік статистиканы жүргізу үшін кеден органдарының ақпараты мен электрондық ақпараттық ресурстары пайдаланылады.

      3. Тауарлармен сыртқы сауданың кедендік статистикасының деректері тауарлармен сыртқы сауданың жай-күйін, даму серпіні мен үрдістерін талдау мақсаттарында қалыптастырылады.

      Тауарлармен сыртқы сауданың кедендік статистикасын жүргізу Комиссия бекітетін әдіснамаға сәйкес жүзеге асырылады.

      Тауарлармен сыртқы сауданың кедендік статистикасын жүргізу тәртібін уәкілетті орган айқындайды.

      4. Кеден органдары тауарлармен сыртқы сауданың кедендік статистикасының деректерін, оның ішінде:

      Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен Қазақстан Республикасының Үкіметіне, Қазақстан Республикасының мемлекеттік органдарына, өзге де тұлғаларға;

      Еуразиялық экономикалық одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарда, Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарында белгіленген тәртіппен халықаралық ұйымдарға ішкі нарықты қорғау шараларын қолдану немесе қайта қарау туралы өтініш беру үшін ұсынады.

      5. Арнайы кедендік статистиканың деректері кеден органдарына жүктелген міндеттерді орындау мақсаттарында қалыптастырылады және пайдаланылады.

      Арнайы кедендік статистиканы жүргізу тәртібін уәкілетті орган айқындайды.

      6. Статистикалық мақсаттар үшін тұлғалар Еуразиялық экономикалық одақтың және (немесе) Қазақстан Республикасының кеден заңнамасына сәйкес ұсынатын құжаттар мен мәліметтер пайдаланылады.

      7. Статистикалық мақсаттар үшін пайдаланылатын мәліметтерге осы Кодекстің 19-бабының ережелері қолданылады.


24-бап. Кеден органдарының тұлғалар туралы ақпарат жинауы

      1. Кеден органдары мынадай:

      1) ұйымның құрылтайшылары, акционерлері, басшылары және бас бухгалтерлері туралы;

      2) заңды тұлғаны мемлекеттік тіркеу не тұлғаны дара кәсіпкер ретінде мемлекеттік тіркеу туралы;

      3) кәсіпкерлік қызметті жүзеге асыру үшін пайдаланылатын мүліктің құрамы туралы;

      4) ашылған банктік шоттар туралы;

      5) тұлғаның сыртқы экономикалық қызметі туралы;

      6) ұйымның және оның филиалдарының орналасқан жері туралы;

      7) Қазақстан Республикасының салық заңнамасына сәйкес салық төлеуші ретінде есепке қойылғаны және салық төлеушінің бизнес-сәйкестендіру нөмірі туралы;

      8) уәкілетті экономикалық операторлар тізіліміне қосылған не осындай тізілімге қосылуға үміткер заңды тұлғалардың қаржылық орнықтылығы туралы;

      9) уәкілетті экономикалық операторлар тізіліміне қосылған не осындай тізілімге қосылуға үміткер заңды тұлғалардың Қазақстан Республикасының салық заңнамасына сәйкес берешегі (бересісі) туралы;

      10) жеке тұлғалар туралы: дербес деректер (жеке тұлғаның жеке сәйкестендіру нөмірін қоса алғанда, тегі, аты, әкесінің аты (ол болған кезде), туған күні және жері, жынысы, тұрғылықты жері, жеке басты куәландыратын құжаттың деректемелері) және осы тұлғалардың Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы тауарлар өткізу жиілігі туралы;

      11) кеден өкілдерінің тізіліміне, кедендік тасымалдаушылардың тізіліміне, уақытша сақтау қоймалары иелерінің тізіліміне, кеден қоймалары иелерінің тізіліміне, еркін қоймалар иелерінің тізіліміне, бажсыз сауда дүкендері иелерінің тізіліміне, сондай-ақ уәкілетті экономикалық операторлар тізіліміне қосылуға үміткер не осындай тізілімдерге енгізілген заңды тұлғаның акционерлері, олардың құрылтайшылары (қатысушылары), басшылары, бас бухгалтерлері болып табылатын жеке тұлғаларды қылмыстық құқық бұзушылықтары үшін, сондай-ақ өздері бойынша іс Қазақстан Республикасының өзге мемлекеттік органдарының жүргізуіне жатқызылған қылмыстық құқық бұзушылықтары үшін қылмыстық жауапқа тарту туралы мәліметтерді қоса алғанда, тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы өткізуге байланысты сыртқы экономикалық қызметті не кедендік бақылаудағы тауарларға қатысты қызметті жүзеге асыратын тұлғалар туралы ақпарат жинауға құқылы.

      2. Осы баптың 1-тармағында көрсетілген тұлғалар туралы ақпарат жинауды кеден органдары кедендік операциялар жасау кезінде және оны Қазақстан Республикасының басқа мемлекеттік органдарынан, сондай-ақ Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің мемлекеттік органдарынан алу арқылы жүзеге асырады.

      3. Осы баптың 1-тармағында көрсетілген тұлғалардың кеден органдарында бар, өзі туралы құжатталған ақпаратпен кедергісіз танысуға және бұл ақпараттың толықтығы мен анықтығын қамтамасыз ету мақсатында нақтылауға құқығы бар.


25-бап. Құжаттар және (немесе) мәліметтер алмасу

      1. Еуразиялық экономикалық одақтың және (немесе) Қазақстан Республикасының кеден заңнамасында көзделген жағдайларда кеден органдары мен декларанттар, тасымалдаушылар, кеден ісі саласындағы қызметті жүзеге асыратын тұлғалар, уәкілетті экономикалық операторлар және кедендік операциялар жасайтын өзге де тұлғалар арасында құжаттар және (немесе) мәліметтер алмасу электрондық нысанда немесе құжаттарды және (немесе) мәліметтерді қағаз жеткізгіште ұсыну (жіберу) арқылы жүзеге асырылады.

      2. Электрондық құжаттар және (немесе) электрондық түрдегі мәліметтер алмасу кеден органдарының ақпараттық жүйелері мен осы баптың 1-тармағында көрсетілген тұлғалардың ақпараттық жүйелерінің өзара іс-қимыл жасасуы арқылы не интернет-ресурстарды пайдалана отырып жүзеге асырылады.

      3. Құжаттарды және (немесе) мәліметтерді қағаз жеткізгіште ұсыну (жіберу) арқылы құжаттар және (немесе) мәліметтер алмасу құжаттарды және (немесе) мәліметтерді электрондық түрде алмасуға техникалық мүмкіндік болмаған жағдайда, сондай-ақ Еуразиялық экономикалық одақтың және (немесе) Қазақстан Республикасының кеден заңнамасында көзделген жағдайларда жүзеге асырылады.


26-бап. Кеден органдарының сыртқы экономикалық қызметті жүзеге асыратын тұлғалармен (сыртқы экономикалық қызметке қатысушылармен), уәкілетті экономикалық операторлармен, кеден ісі саласындағы қызметті жүзеге асыратын тұлғалармен, олардың қауымдастықтарымен (одақтарымен), Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасымен, сондай-ақ коммерциялық емес ұйымдармен өзара қарым-қатынасы

      1. Кедендік реттеуді жетілдіру Еуразиялық экономикалық одақтың және (немесе) Қазақстан Республикасының кеден заңнамасы актілерінің жобаларын жария талқылау мақсаттарында кеден органдары сыртқы экономикалық қызметті жүзеге асыратын тұлғалармен (сыртқы экономикалық қызметке қатысушылармен), уәкілетті экономикалық операторлармен, кеден ісі саласындағы қызметті жүзеге асыратын тұлғалармен, олардың қауымдастықтарымен (одақтарымен), Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасымен, сондай-ақ коммерциялық емес ұйымдармен консультациялық сипатта ресми қарым-қатынас орнатады және оны қолдап отырады.

      2. Кеден органдары кедендік бақылаудың тиімділігін арттыру үшін сыртқы экономикалық қызметті жүзеге асыратын тұлғалармен (сыртқы экономикалық қызметке қатысушылармен), уәкілетті экономикалық операторлармен, кеден ісі саласындағы қызметті жүзеге асыратын тұлғалармен, олардың қауымдастықтарымен (одақтарымен), Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасымен, сондай-ақ коммерциялық емес ұйымдармен өзара іс-қимыл жасасады.

      3. Кеден органдары мен сыртқы экономикалық қызметті жүзеге асыратын тұлғалар (сыртқы экономикалық қызметке қатысушылар), уәкілетті экономикалық операторлар, кеден ісі саласындағы қызметті жүзеге асыратын тұлғалар, олардың қауымдастықтары (одақтары), Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы, сондай-ақ коммерциялық емес ұйымдар арасында консультациялық сипатта ресми қарым-қатынас орнату және оны қолдап отыру және кедендік бақылаудың тиімділігін арттыру мақсатында өзара іс-қимыл жасасу үшін кеден органдарының жанында консультациялық органдар құрылуы және осындай өзара іс-қимыл тәртібін реттейтін құжаттар қабылдануы мүмкін.

      4. Кеден ісін жетілдіру мәселелері жөніндегі консультациялық кеңестер уәкілетті органның, оның аумақтық кеден органдары мен кедендердің жанынан құрылады. Кеден ісін жетілдіру мәселелері жөніндегі консультациялық кеңестер туралы үлгілік ережені уәкілетті орган айқындайды.


27-бап. Жекелеген көлік түрлерінде кедендік бақылау жүргізу кезінде кеден органдарының басқа тұлғалармен өзара іс-қимылы

      1. Кедендік бақылауды жүзеге асыру мақсатында кеден органдары Қазақстан Республикасының ұлттық теміржол компаниясымен, теміржол көлігі саласындағы ұлттық тасымалдаушысымен, халықаралық әуежайларымен, теңіз және өзен порттарымен өзара іс-қимылды жүзеге асырады.

      2. Кеден органдары мен көрсетілген заңды тұлғалардың өзара іс-қимыл жасасу тәртібі Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде және уәкілетті орган мен көлік саласындағы уәкілетті мемлекеттік органның бірлескен актілерінде айқындалады.


28-бап. Кеден органдарының халықаралық тасымалдау көлік құралдарын кедендік пломбалар және мөрлері салынған тауарларды тасымалдауға жіберуі

      1. Кедендiк пломбалар мен мөрлері салынған тауарларды тасымалдау үшiн халықаралық тасымалдау көлiк құралдары:

      1) кедендiк пломбалар әдеттегі және сенiмдi тәсiлмен салынуы мүмкiн;

      2) тауарлар халықаралық тасымалдау көлiк құралының жүкжайларының (бөлекжайларының) пломба салынған бөлiгiнен оны ашудың көрінетін іздерін қалдырмай немесе кедендік пломбалар мен мөрлерді зақымдамай алынбайды немесе оған салынбайды;

      3) тауарлар жасырылуы мүмкiн жасырын орындар болмайды;

      4) тауарлар тұрған орындарға тауарларды кедендiк қарап-тексеру үшін жеңiл қол жеткiзілуге тиіс деген талаптар сақтала отырып конструкциялануға және жабдықталуға тиiс.

      2. Осы баптың 1-тармағында көрсетілген, халықаралық тасымалдаудың көлік құралдарына қойылатын талаптар, егер мұндай көлiк құралдары Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарында белгіленген, олардың конструкциялары мен жабдығына қойылатын талаптарға сәйкес келсе, орындалды деп есептеледі.

      3. Халықаралық тасымалдау көлiк құралының осы баптың 1 және 2-тармақтарында көрсетiлген талаптарға сәйкестiгi халықаралық тасымалдау көлiк құралын кедендiк пломбалар мен мөрлері салынған тауарларды тасымалдауға жiберу туралы куәлiк алу арқылы күні бұрын расталуы мүмкiн.

      4. Халықаралық тасымалдау көлiк құралын кедендiк пломбалар мен мөрлер салынған тауарларды тасымалдауға жiберу туралы куәлiк:

      1) жеке-дара тәртiппен;

      2) көлiк құралдары конструкциясының типі (сериялары) бойынша берiлуi мүмкiн.

      5. Халықаралық тасымалдау көлiк құралын кедендiк пломбалар мен мөрлер салынған тауарларды тасымалдауға жiберу туралы куәлiктi кеден органы мүдделi тұлғаның өтiнiшi бойынша, көлік құралы көрсетілген кезде, көрсетiлген өтiнiш тіркелген күннен кейінгі бір жұмыс күнiнен кешiктiрмей бередi. Мұндай куәлiк, көлiк құралының конструкциясына өзгерiстер енгізілген жағдайды қоспағанда, Комиссия айқындайтын мерзiм шегінде қолданылады.

      Мүдделі тұлғаның халықаралық тасымалдау көлік құралын кедендік пломбалар мен мөрлер салынған тауарларды тасымалдауға жіберу жөнінде куәлік беру туралы өтініші, осы тармақтың үшінші бөлігінде көрсетілген жағдайды қоспағанда, еркін нысанда беріледі.

      Осы тармақтың екінші бөлігінде көрсетілген өтініш электрондық нысанда берілген жағдайда, мұндай өтініштің құрылымы мен форматын уәкілетті орган бекітеді.

      Халықаралық тасымалдау көлiк құралын кедендiк пломбалар мен мөрлер салынған тауарларды тасымалдауға жiберу туралы куәлiк көлiк құралын иелену құқығы басқа тұлғаға ауысқан кезде де жарамды болып қалады.

      Халықаралық тасымалдау көлiк құралын кедендiк пломбалар мен мөрлер салынған тауарларды тасымалдауға жiберу туралы куәлiктiң нысанын, оны беру және пайдалану тәртiбiн Комиссия айқындайды.

      6. Кеден органдары:

      1) тауарларды тасымалдауды кедендiк тасымалдаушы жүзеге асырған;

      2) күні бұрын жiберу Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарында көзделген жағдайларды қоспағанда, халықаралық тасымалдау көлiк құралының кедендiк пломбалар мен мөрлер салынған тауарларды тасымалдауға күні бұрын жiберілуін талап етпейдi.


3-тарау. ТАУАРЛАРДЫ ЕУРАЗИЯЛЫҚ ЭКОНОМИКАЛЫҚ ОДАҚТЫҢ КЕДЕНДІК ШЕКАРАСЫ АРҚЫЛЫ ӨТКІЗУ, ОЛАРДЫ ЕУРАЗИЯЛЫҚ ЭКОНОМИКАЛЫҚ ОДАҚТЫҢ КЕДЕНДІК АУМАҒЫНДА НЕМЕСЕ ОНЫҢ ШЕГІНЕН ТЫС ЖЕРЛЕРДЕ ИЕЛЕНУ, ПАЙДАЛАНУ ЖӘНЕ (НЕМЕСЕ) ОЛАРҒА БИЛІК ЕТУ ТУРАЛЫ ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР


29-бап. Тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы өткізу

      1. Барлық тұлғалардың тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кеден заңнамасында және осы Кодексте белгіленген тәртіппен және шарттарда Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы өткізуге тең негізде құқығы бар.

      2. Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы өткізілетін тауарлар Еуразиялық экономикалық одақтың кеден заңнамасына және осы Кодекске сәйкес кедендік бақылауға жатады.


30-бап. Тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы өткізетін орындар

      1. Тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы өткізу, осы баптың 3-тармағына сәйкес тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасынан өткізу өзге орындарда және осы орындарда орналасқан кеден органдарының жұмыс уақытында жүзеге асырыла алатын жағдайларды қоспағанда, тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы өткізу орындарында жүзеге асырылады.

      2. Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің мемлекеттік шекаралары арқылы өткізу пункттері не Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындаған өзге орындар тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы өткізу орындары болып табылады.

      3. Тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы өткізу Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындаған жағдайларда және тәртіппен осы баптың 2-тармағында көрсетілген орындардан өзге орындарда жүзеге асырылуы мүмкін.

      4. Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына келетін тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы тауарларды өткізу орындары келу орындары болып табылады.

      Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағынан кететін тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы тауарларды өткізу орындары кету орындары болып табылады.

      Келу орындары мен кету орындары туралы ақпаратты кеден органдары келу орындары мен кету орындарының жалпы тізбелерін қалыптастыру және оларды Еуразиялық экономикалық одақтың ресми сайтына орналастыру үшін Комиссияға жібереді.

      Келу орындары мен кету орындарының жалпы тізбелерінің нысандарын, оларды қалыптастыру, жүргізу және олардан мәліметтерді пайдалану тәртібін, сондай-ақ келу орындары мен кету орындары туралы ақпарат ұсынудың тәртібі мен техникалық шарттарын, оның ішінде құрылымы мен форматын Комиссия айқындайды.

      5. Жекелеген тауар санаттары осындай тауар санаттарын Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына әкелу (келу) немесе Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағынан әкету (кету) үшін уәкілетті орган айқындаған, тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы өткізу орындарында ғана Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына келуі немесе Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағынан кетуі мүмкін.

      6. Кеден органдары тауарлардың шығарылған жеріне, тауарлардың жөнелтуші және межелі еліне байланысты тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы өткізу орындарын таңдауда тұлғаны шектеуге құқылы емес.

      7. Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасында орналасқан Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің мемлекеттік шекаралары арқылы өткізу пункттері туралы ақпарат беру мақсатында Комиссия олар туралы Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің уәкілетті мемлекеттік органдары ұсынатын мәліметтер негізінде осындай өткізу пункттерінің ақпараттық-анықтамалық тізбесін және осындай өткізу пункттері паспорттарының жалпы тізілімін қалыптастырады және Еуразиялық экономикалық одақтың Интернет желісіндегі ресми сайтына орналастырады.

      Көрсетілген тізбе мен тізілімнің нысандарын, оларды қалыптастыру, жүргізу және оларда қамтылған мәліметтерді пайдалану тәртібін, сондай-ақ Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасында орналасқан Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің мемлекеттік шекаралары арқылы өткізу пункттері туралы мәліметтер ұсынудың техникалық шарттарын, оның ішінде құрылымы мен форматын Комиссия айқындайды.

      8. Осы баптың ережелері құбыржол көлігімен немесе электр беру желілері арқылы өткізілетін тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы өткізу кезінде қолданылмайды.


31-бап. Кеден органдарына алдын ала ақпаратты ұсыну

      1. Алдын ала ақпарат ұсынудың мақсаты кеден органдарының тауарлар Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына келгенге дейін тәуекелдерді бағалау және кедендік бақылау объектілерін, нысандарын және кедендік бақылау жүргізілуін қамтамасыз ететін шараларды таңдау туралы алдын ала шешімдер қабылдауы үшін Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы өткізілуі жоспарланатын тауарлар туралы мәліметтер алуы болып табылады.

      Кеден органдары алдын ала ақпаратты кедендік операциялар жасауды жеделдету және кедендік бақылау жүргізуді оңтайландыру үшін пайдаланады.

      2. Кеден органдарына ұсынылатын алдын ала ақпараттың құрамы оны пайдалану мақсаттарына қарай:

      1) кеден органдары тәуекелдерді бағалау және кедендік бақылау объектілерін, нысандарын және кедендік бақылаудың жүргізілуін қамтамасыз ететін шараларды таңдау туралы алдын ала шешімдер қабылдау үшін пайдаланатын алдын ала ақпарат құрамына;

      2) кеден органдары кедендік операциялар жасауды жеделдету және кедендік бақылау жүргізуді оңтайландыру үшін пайдаланатын алдын ала ақпарат құрамына бөлінеді.

      3. Осы баптың 2-тармағының 1) тармақшасында көзделген мақсаттарда айқындалатын құрамдағы алдын ала ақпарат міндетті түрде ұсынылады.

      Осы баптың 2-тармағының 2) тармақшасында көзделген мақсаттарда айқындалатын құрамдағы алдын ала ақпарат оны ұсына алатын тұлғалардың қалауы бойынша ұсынылады.

      4. Алдын ала ақпарат электрондық құжат түрінде ұсынылуы мүмкін.

      Электрондық құжат түрінде ұсынылған алдын ала ақпарат тауарлардың Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына келуі туралы хабардар етуге, тауарларды уақытша сақтауға орналастыруға, кедендік декларациялауға байланысты кедендік операциялар жасау, сондай-ақ Комиссия айқындайтын өзге де кедендік операциялар жасау кезінде пайдаланылуы мүмкін.

      5. Алдын ала ақпарат тауарлар Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына келгенге дейін, аумағында тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы өткізілуі жоспарланған орны орналасқан Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттің кеден органына ұсынылады.

      6. Алдын ала ақпарат интернет-ресурстар пайдаланыла отырып, кеден органының ақпараттық жүйесі мен алдын ала ақпаратты ұсынатын тұлғалардың ақпараттық жүйелерінің өзара іс-қимылы арқылы және (немесе) Комиссия айқындайтын өзге де тәсілмен ұсынылады.

      Алдын ала ақпарат кеден органының ақпараттық жүйесі мен тасымалдаушылардың ақпараттық жүйелерінің өзара іс-қимылы арқылы ұсынылған жағдайда, тасымалдаушылардың ақпараттық жүйелеріне қойылатын техникалық талаптарды қоса алғанда, мұндай өзара іс-қимыл тәртібін уәкілетті орган айқындайды.

      7. Алдын ала ақпарат тұлғаның таңдауы бойынша қазақ, орыс немесе ағылшын тілдерінде ұсынылады.

      8. Кеден органы ұсынылған алдын ала ақпаратты Комиссия айқындайтын тәртіппен және мерзімдерде тіркейді немесе оны тіркеуден бас тартады.

      9. Кеден органы ұсынылған алдын ала ақпаратты оған тіркеу нөмірін беру арқылы тіркейді.

      10. Кеден органы, егер ұсынылған ақпарат Комиссия айқындаған құрамға, құрылым мен форматқа және (немесе) осы баптың 7-тармағында көзделген талапқа сәйкес келмесе, алдын ала ақпаратты тіркеуден бас тартады.

      11. Алдын ала ақпараттың тіркеу нөмірі көрсетіле отырып, алдын ала ақпаратты тіркеу туралы не бас тарту себептері көрсетіле отырып, оны тіркеуден бас тарту туралы мәліметтер алдын ала ақпаратты ұсынған тұлғаға электрондық нысанда жіберіледі.

      12. Алдын ала ақпарат кеден органдарының ақпараттық жүйелерінде ол тіркелген күннен бастап күнтізбелік отыз күн ішінде, ал егер Комиссия өзге мерзімді айқындаған болса, – Комиссия айқындаған мерзім ішінде сақталады, содан кейін кеден органдары мұндай ақпаратты алдын ала ақпарат ретінде пайдаланбайды.

      Комиссия кеден органдарының ақпараттық жүйелерінде алдын ала ақпаратты сақтаудың осы тармақтың бірінші бөлігінде белгіленген мерзімнен өзге мерзімін айқындауға құқылы.

      13. Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына міндетті түрде ұсынылуға тиіс алдын ала ақпарат ұсынылмай немесе оның ұсынылу мерзімі бұзыла отырып келген тауарлар, сондай-ақ осындай алдын ала ақпаратты белгіленген мерзімдерде ұсынбаған тұлғалар Еуразиялық экономикалық одақтың және (немесе) Қазақстан Республикасының кеден заңнамасын бұзу тәуекелінің деңгейі жоғары санатқа жатады.

      Міндетті түрде ұсынылуға тиіс алдын ала ақпарат ұсынылмаған немесе оны ұсыну мерзімдері бұзылған кезде, тауарларды кедендік жете тексеру не кедендік бақылаудың өзге нысандары және (немесе) тәуекелдерді басқару жүйесі айқындаған кедендік бақылаудың жүргізілуін қамтамасыз ететін шаралар қолданылады.

      Кеден органдары пайдаланатын ақпараттық жүйелерде байланыс құралдары (телекоммуникациялық желілер және Интернет желісі) жұмысының техникалық іркілістерінен, бұзылуынан, электр энергиясының өшіп қалуынан болған ақаулықтарға байланысты кеден органдары тауарларға қатысты алдын ала ақпаратты ала алмаған және (немесе) өңдей алмаған тауарлар бойынша осындай тауарларға қатысты кедендік бақылау нысандарын қолдану туралы шешімді кеден органы келу кезінде ұсынылған мәліметтер (құжаттар) негізінде қабылдайды.

      Осы тармақтың екінші бөлігінде көрсетілген жағдайларда, осы баптың 3-тармағының ережелері алдын ала ақпаратты міндетті түрде ұсыну бөлігінде қолданылмайды. Бұл ретте тауарларға қатысты кедендік операциялар Еуразиялық экономикалық одақтың және Қазақстан Республикасының кеден заңнамасына сәйкес жүргізіледі.

      14. Алдын ала ақпарат:

      1) Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы жеке тұлғалар өткізетін, жеке пайдалануға арналған тауарларға;

      2) халықаралық пошта жөнелтілімдерінде жіберілетін тауарларға;

      3) осы Кодекстің 379-бабының 1-тармағында көрсетілген тауарларға;

      4) дүлей зілзалалардың, авариялар мен апаттардың салдарларын жою үшін өткізілетін тауарларға;

      5) мәртебесі Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес берілген рұқсатнамамен (әскери рұқсатнамамен) расталатын әскери жүктерге;

      6) келу орнында арнайы кедендік рәсіммен орналастырылатын тауарларға;

      7) Еуразиялық экономикалық одаққа мүше болып табылмайтын мемлекеттердің аумағы арқылы тасымалданатын Еуразиялық экономикалық одақ тауарларына;

      8) Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы өткізілетін және шектері Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасының учаскелеріне толық немесе ішінара сәйкес келетін ЕЭА аумағына әкелінетін тауарларға;

      9) Комиссия айқындайтын жағдайларда өзге де тауарларға қатысты ұсынылмауы мүмкін.

      15. Құбыржол көлігімен немесе электр беру желілері арқылы өткізілетін тауарларға қатысты алдын ала ақпарат ұсынылмайды.

      16. Алдын ала ақпараттың құрамын, осындай ақпараттың құрылымы мен форматын, алдын ала ақпаратты, оның ішінде электрондық құжат түрінде ұсынылатын алдын ала ақпарат ұсыну тәртібі мен мерзімдерін, электрондық құжат түріндегі алдын ала ақпаратты қалыптастыру және пайдалану тәртібін, алдын ала ақпаратты кеден органдарына ұсынуға міндетті не құқылы тұлғаларды Комиссия тауарларды тасымалдау (тасу) жүзеге асырылатын көлік түріне және кеден органының осындай алдын ала ақпаратты пайдалану мақсаттарына қарай айқындайды.

      17. Кедендік декларациялануы Комиссия айқындайтын жағдайларда және тәртіппен, осы Кодекстің 185-бабында айқындалған ерекшеліктерімен, ал оларды Комиссия айқындағанға дейін – осы Кодекстің 185-бабында көзделген жағдайларда және уәкілетті орган айқындаған тәртіппен жүзеге асырылатын тауарларға қатысты берілген электрондық құжат түріндегі кедендік декларацияда мәлімделген мәліметтер алдын ала ақпарат ретінде пайдаланылуы мүмкін.


32-бап. Тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы өткізу кезінде тыйым салулар мен шектеулерді сақтау

      1. Белгіленген тыйым салулар мен шектеулерге сәйкес Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына әкелінуге жатпайтын, Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына келген тауарлар, егер Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарында, Еуразиялық экономикалық одақтың және (немесе) Қазақстан Республикасының кеден заңнамасында өзгеше белгіленбесе, оларды осылай әкету мақсатында халықаралық тасымалдаудың басқа көлік құралына қайта тиеуді қоспағанда, халықаралық тасымалдаудың көлік құралынан түсірілмей, Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағынан дереу әкетілуге тиіс.

      Осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағынан әкету шараларын – тасымалдаушы, ал ол болмаған кезде, егер Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарында және (немесе) Қазақстан Республикасының заңнамасында өзге тұлғалар айқындалмаса, тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына әкелу кезінде оларды иелену, пайдалану және (немесе) оларға билік ету құқығына ие тұлға қабылдайды.

      2. Белгіленген тыйым салулар мен шектеулерге сәйкес Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағынан әкетілуге жатпайтын тауарлар, егер Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарында өзгеше белгіленбесе, Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағынан іс жүзінде әкетіле алмайды.

      3. Тауарлар Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына келген немесе тауарлар Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағынан кеткен кезде тыйым салулар мен шектеулердің сақталмағаны анықталған жағдайда, кеден органы тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына әкелуге немесе тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағынан әкетуге тыйым салу туралы шешім қабылдайды және оны кеден органы тыйым салу туралы осындай шешім қабылдаған кезден бастап үш сағаттан кешіктірмей, көліктік (тасымалдау) құжаттарға тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына әкелуге немесе тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағынан әкетуге тыйым салу туралы белгі қою арқылы немесе кеден органының ақпараттық жүйесі мен тасымалдаушының ақпараттық жүйесі арасында өзара іс-қимыл боған кезде, осындай тыйым салу туралы хабарламаны электрондық нысанда жіберу арқылы – тасымалдаушының, ал ол болмаған кезде тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына әкелу кезінде немесе Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағынан әкету кезінде тауарларды иелену, пайдалану және (немесе) оларға билік ету құқығына ие тұлғаның назарына жеткізеді.

      4. Кеден органының тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына әкелуге тыйым салу туралы шешімін алғаннан кейін осы баптың 1-тармағының бірінші бөлігінде көрсетілген тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағынан дереу әкету мүмкін болмаған жағдайда, кеден органдары осындай тауарларды осы Кодекстің 52-тарауына сәйкес кідіртеді.

      5. Кеден органының тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағынан әкетуге тыйым салу туралы шешімі алынған және оларды кеден органының тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағынан әкетуге тыйым салу туралы шешімі алынған күннен кейінгі күннен бастап есептелген бір жұмыс күні ішінде кету орнынан Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына қайтару жүзеге асырылмаған кезде, кеден органдары осы баптың 2-тармағында көрсетілген тауарларды осы Кодекстің 52-тарауына сәйкес кідіртеді.

      Осы баптың 2-тармағында көрсетілген, су, әуе немесе теміржол көлігімен тасымалданатын тауарларға қатысты кеден органының осы Кодекстің 52-тарауына сәйкес кідіртуі оларды халықаралық тасымалдауды жүзеге асыру кезінде порттың, әуежайдың немесе теміржол станциясының технологиялық процестерінде (графигінде) белгіленген уақыт ішінде кету орнынан Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына қайтару жүзеге асырылмаған кезде жүргізіледі.

33-бап. Тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағында немесе оның шегінен тыс жерлерде иелену, пайдалану және (немесе) оларға билік ету

      1. Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына әкелінетін тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасын кесіп өткеннен кейін және кеден органы шығарғанға дейін иелену, пайдалану және (немесе) оларға билік ету – осы тарауда, осы Кодекстің 15 және 17-тарауларында белгіленген тәртіппен және шарттарда, ал жекелеген тауар санаттарына қатысты осы Кодекстің 39, 40, 41, 42, 43, 44 және 45-тарауларына сәйкес белгіленген тәртіппен және шарттарда да жүзеге асырылады.

      Декларанттың таңдауы бойынша тауарларды ішкі тұтыну үшін шығару кедендік рәсімімен орналастыруға Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген лизинг, қаржы лизингі, жалдау туралы шарттар мен өзге де мәміле түрлері негізінде жол беріледі.

      2. Тауарларды кеден органы шығарғаннан кейін оларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағында немесе оның шегінен тыс жерлерде иелену, пайдалану және (немесе) оларға билік ету тауарлар орналастырылған кедендік рәсімге сәйкес немесе кедендік рәсімдермен орналастырылмай кедендік декларациялауға және (немесе) шығаруға жататын жекелеген тауар санаттары үшін белгіленген тәртіппен және шарттарда жүзеге асырылады.

      3. Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағынан әкетілетін тауарларды кету орнына келгеннен кейін Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасын кесіп өткенге дейін иелену, пайдалану және (немесе) оларға билік ету – осы тарауда, осы Кодекстің 16-тарауында белгіленген тәртіппен және шарттарда, ал жекелеген тауар санаттарына қатысты сондай-ақ осы Кодекстің 39, 40, 41, 42, 43, 44 және 45-тарауларына сәйкес белгіленген тәртіппен және шарттарда да жүзеге асырылады.


34-бап. Тауарлардың кедендік бақылауда болуы

      1. Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына әкелінетін тауарлар Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасын кесіп өткен кезден бастап кедендік бақылауда болады.

      2. Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағынан әкетілетін Еуразиялық экономикалық одақ тауарлары кедендік декларация тіркелген не тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағынан әкетуді жүзеге асыруға тікелей бағытталған әрекеттер жасалған кезден бастап кедендік бақылауда болады.

      3. Осы Кодекске сәйкес шетелдік тауарлар мәртебесін алған, Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағында алынған (түзілген) және тұрған қайта өңдеу өнімдері, қалдықтар мен қалғандары алынған (түзілген) кезінен бастап кедендік бақылауда тұр деп есептеледі.

      4. Еркін кеден аймағы кедендік рәсімімен орналастырылған шетелдік тауарлардан дайындалған (алынған) тауарлар, сондай-ақ еркін кеден аймағы кедендік рәсімімен орналастырылған шетелдік тауарлардан және Еуразиялық экономикалық одақтың тауарларынан дайындалған (алынған) тауарлар дайындалған (алынған) кезінен бастап кедендік бақылауда тұр деп есептеледі.

      Еркін қойма кедендік рәсімімен орналастырылған шетелдік тауарлардан дайындалған (алынған) тауарлар, сондай-ақ еркін қойма кедендік рәсімімен орналастырылған шетелдік тауарлардан және Еуразиялық экономикалық одақтың тауарларынан дайындалған (алынған) тауарлар дайындалған (алынған) кезінен бастап кедендік бақылауда тұр деп есептеледі.

      5. Еркін кеден аймағы кедендік рәсімімен орналастырылатын (орналастырылған) Еуразиялық экономикалық одақ тауарлары, порттық ЕЭА немесе логистикалық ЕЭА аумағына әкелінетін (әкелінген) және порттық ЕЭА немесе логистикалық ЕЭА аумағына әкелінген кезінен бастап кедендік бақылауда болатын Еуразиялық экономикалық одақ тауарларын қоспағанда, тауарларды осы кедендік рәсіммен орналастыру үшін берілген тауарларға арналған декларация тіркелген кезден бастап кедендік бақылауда болады.

      Еркін кеден аймағы кедендік рәсімімен орналастырылған Еуразиялық экономикалық одақтың тауарларынан дайындалған (алынған) тауарлар және еркін кеден аймағы кедендік рәсімімен орналастырылған Еуразиялық экономикалық одақтың тауарларынан және еркін кеден аймағы кедендік рәсімімен орналастырылмаған Еуразиялық экономикалық одақтың тауарларынан дайындалған (алынған) тауарлар дайындалған (алынған) кезінен бастап кедендік бақылауда тұр деп есептеледі.

      6. Еркін қойма кедендік рәсімімен орналастырылатын (орналастырылған) Еуразиялық экономикалық одақ тауарлары тауарларды осы кедендік рәсіммен орналастыру үшін берілген тауарларға арналған декларация тіркелген кезден бастап кедендік бақылауда болады.

      Еркін қойма кедендік рәсімімен орналастырылған Еуразиялық экономикалық одақтың тауарларынан дайындалған (алынған) тауарлар және еркін қойма кедендік рәсімімен орналастырылған Еуразиялық экономикалық одақтың тауарларынан және еркін қойма кедендік рәсімімен орналастырылмаған Еуразиялық экономикалық одақтың тауарларынан дайындалған (алынған) тауарлар дайындалған (алынған) кезінен бастап кедендік бақылауда тұр деп есептеледі.

      7. Осы баптың 1 және 3-тармақтарында көрсетілген тауарлар, сондай-ақ осы баптың 4-тармағында көрсетілген, осы Кодекстің 290 және 299-баптарына сәйкес Еуразиялық экономикалық одақтың тауарлары деп танылмаған тауарлар:

      1) осы баптың 12-тармағында көзделген жағдайды қоспағанда, осы Кодекске сәйкес Еуразиялық экономикалық одақтың тауарлары мәртебесін алу;

      2) осы тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағынан іс жүзінде әкету;

      3) жою кедендік рәсімімен орналастырылған тауарларды іс жүзінде жою;

      4) кедендік аумақта қайта өңдеу кедендік рәсімімен немесе ішкі тұтыну үшін қайта өңдеу кедендік рәсімімен орналастырылған шетелдік тауарлардың бір бөлігін өндірістік ысырап деп тану;

      5) Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағында қайта өңдеу, ішкі тұтыну үшін қайта өңдеу операцияларын жасау және жоюдың кедендік рәсімімен орналастырылған тауарларды жою нәтижесінде түзілген қалдықтарды Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес одан әрі коммерциялық пайдалану үшін жарамсыз деп тану немесе кеден органына түзілген қалдықтарды көму, залалсыздандыру, кәдеге жарату немесе өзге тәсілмен жою фактісін және оларды осындай операцияларды жасау үшін беру фактісін растайтын құжаттарды ұсыну;

      6) қайтып ұшып келетін ғарыштық ұшу аппараты мен ондағы тауарларды қоспағанда, осы тауарларды ғарыш кеңістігіне ұшыру;

      7) Еуразиялық экономикалық одаққа мүше болып табылмайтын мемлекеттердің аумағы арқылы тасымалданатын Еуразиялық экономикалық одақтың тауарларына қатысты кедендік транзит кедендік рәсімінің қолданысы аяқталған;

      8) осы тауарлардың авария немесе еңсерілмейтін күш әрекетінің салдарынан жойылу және (немесе) қайтарымсыз жоғалу фактісін не осы тауарлардың тасымалдаудың (тасудың) және (немесе) сақтаудың қалыпты жағдайлары кезінде табиғи кему нәтижесінде қайтарымсыз жоғалу фактісін кеден органының уәкілетті орган айқындаған тәртіппен тануы;

      9) осы Кодекстің 287-бабы 10-тармағының 1) тармақшасында және 296-бабы 7-тармағының 1) тармақшасында көрсетілген жағдайларда, кеден органына осы тауарларды көму, залалсыздандыру, кәдеге жарату немесе өзге тәсілмен жою фактісін растайтын құжаттарды ұсыну;

      10) осы Кодекстің 287-бабы 10-тармағының 3) тармақшасында көрсетілген жағдайда, еркін кеден аймағы кедендік рәсімінің қолданысын аяқтау;

      11) осы Кодекстің 349-бабының 8-тармағына сәйкес белгіленген, жеке пайдалануға арналған тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына кедендік баждарды, салықтарды төлеуден және (немесе) осы тауарларды пайдалану және (немесе) оларға билік ету жөніндегі шектеулерден босата отырып әкелу шарттарын бұзатын әрекеттер жасалған жағдайда, кедендік баждарды, салықтарды төлеуден босатылып әкелінген жеке пайдалануға арналған тауарларға қатысты кедендік баждарды, салықтарды төлеу және (немесе) өндіріп алу;

      12) осы Кодекстің 355-бабы 2-тармағы 2) тармақшасының екінші және үшінші абзацтарында көрсетілген, шартты түрде шығарылған тауарлар болып саналатын халықаралық тасымалдау көлік құралдарын және осы Кодекстің 355-бабы 2-тармағы 2) тармақшасының төртінші абзацында көрсетілген халықаралық тасымалдау көлік құралдарын қоспағанда, оларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына қайта әкелу кезінде Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағынан уақытша әкетілген халықаралық тасымалдың көлік құралдарын шығару;

      13) осы Кодекстің 362-бабының 8-тармағында көрсетілген мән-жайлар басталған кезде халықаралық тасымалдаудың уақытша әкелінген көлік құралдарына қатысты кедендік баждарды, салықтарды, арнайы, демпингке қарсы баждарды, өтемақы баждарын төлеу және (немесе) өндіріп алу;

      14) осы Кодекске және (немесе) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес тауарларды мемлекет пайдасына бас тарту немесе мемлекет меншігіне айналдыру кедендік рәсімімен орналастыру;

      15) кедендік аумақтан тыс қайта өңдеу кедендік рәсімімен орналастырылған Еуразиялық экономикалық одақ тауарларының бір бөлігін кедендік аумақтан тыс қайта өңдеу шарттары туралы құжатқа сәйкес өндірістік ысырап деп тану;

      16) осы Кодекстің 296-бабы 7-тармағының 3) тармақшасында көрсетілген жағдайда, еркін қойма кеден рәсімінің қолданысын аяқтау мән-жайлары;

      17) Комиссия айқындайтын және (немесе) осы Кодексте айқындалатын өзге мән-жайлар басталғанға дейін кедендік бақылауда болады.

      8. Осы баптың 2-тармағында көрсетілген Еуразиялық экономикалық одақ тауарлары Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасын іс жүзінде кесіп өткенге, осы Кодекстің 184-бабына сәйкес кедендік декларация кері қайтарып алынғанға дейін не осы баптың 9 және 10-тармақтарында көрсетілген мән-жайлар басталғанға дейін кедендік бақылауда болады.

      9. Кедендік декларациялауға жатпайтын, Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағынан әкетілетін жеке пайдалануға арналған тауарлар, сондай-ақ өздеріне қатысты шығарудан бас тартылған жеке пайдалануға арналған тауарлар мынадай мән-жайлардың бірі басталған:

      1) осындай тауарлар Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасын іс жүзінде кесіп өткенге дейін Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес мемлекет меншігіне айналдырылған не уәкілетті орган айқындаған тәртіппен кеден органы осы тауарлардың авария немесе еңсерілмейтін күш әсерінен жойылу және (немесе) қайтарымсыз жоғалу фактісін не тасымалдаудың (тасудың) және (немесе) сақтаудың қалыпты жағдайлары кезінде табиғи кему нәтижесінде қайтарымсыз жоғалу фактісін таныған;

      2) осындай тауарлар кету орнынан Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағының қалған бөлігіне кеден органының рұқсатымен шығарылған кезде кедендік бақылауда деп саналмайды.

      10. Кедендік аумақтан тыс қайта өңдеу кедендік рәсімімен немесе уақытша әкету кедендік рәсімімен орналастырылған және Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағынан әкетілген Еуразиялық экономикалық одақтың тауарлары тиісті кедендік рәсімнің қолданысы аяқталғанға немесе тоқтатылғанға дейін кедендік бақылауда болады.

      11. Осы баптың 4-тармағында көрсетілген, осы Кодекстің 290 және 299-баптарына сәйкес Еуразиялық экономикалық одақтың тауарлары деп танылған тауарлар, сондай-ақ осы баптың 5 және 6-тармақтарында көрсетілген Еуразиялық экономикалық одақтың тауарлары:

      1) егер еркін кеден аймағы кедендік рәсімінің немесе еркін қойма кедендік рәсімінің қолданысы осы тауарларды экспорт кедендік рәсімімен орналастырумен аяқталса, Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасын іс жүзінде кесіп өту;

      2) осы тауарларды кері импорт кедендік рәсімімен орналастыру;

      3) осы тауарлардың авария немесе еңсерілмейтін күш әрекетінің салдарынан жойылу және (немесе) қайтарымсыз жоғалу фактісін не осы тауарлардың тасымалдаудың (тасудың) және (немесе) сақтаудың қалыпты жағдайлары кезінде табиғи кему нәтижесінде қайтарымсыз жоғалу фактісін кеден органының уәкілетті орган айқындаған тәртіппен тануы;

      4) осы Кодекстің 287-бабы 10-тармағының 1) тармақшасында және 296-бабы 7-тармағының 1) тармақшасында көрсетілген жағдайларда, кеден органына осы тауарларды көму, залалсыздандыру, кәдеге жарату немесе өзге тәсілмен жою фактісін растайтын құжаттарды ұсыну;

      5) осы Кодекстің 287-бабы 10-тармағының 3) тармақшасында көрсетілген жағдайда, еркін кеден аймағы кедендік рәсімінің қолданысын аяқтау мән-жайлары басталғанға дейін кедендік бақылауда болады.

      12. Еуразиялық экономикалық одақ тауарлары мәртебесін алған және кедендік декларациялануы осы Кодекстің 190-бабында айқындалған ерекшеліктермен жүзеге асырылған тауарлар тауардың соңғы құрауышы шығарылған күнге дейін не осы Кодекстің 190-бабының 8-тармағына сәйкес тауарларға арналған декларациядағы мәліметтерге тауар құрауыштарына қатысты өзгерістер (толықтырулар) енгізілгенге дейін кедендік бақылауда болады.

      13. Осы Кодекстің 287-бабының 12 және 13-тармақтарында көрсетілген, еркін кеден аймағы кедендік рәсімімен орналастырылған тауарлар осы тармақтарда көзделген жағдайларда, осы Кодекстің 287-бабының 12 және 13-тармақтарына сәйкес осы тауарларға қатысты еркін кеден аймағы кедендік рәсімінің қолданысы аяқталғанға дейін кедендік бақылауда болады.

      14. Осы Кодекстің 296-бабының 8-тармағында көрсетілген, еркін қойма кедендік рәсімімен орналастырылған тауарлар осы тармақта көзделген жағдайда, осы Кодекстің 296-бабының 8-тармағына сәйкес осы тауарларға қатысты еркін қойма кедендік рәсімінің қолданысы аяқталғанға дейін кедендік бақылауда болады.

      15. Бажсыз сауда кедендік рәсімімен орналастырылатын (орналастырылған) Еуразиялық экономикалық одақтың тауарлары осы Кодекстің 327-бабының 1-тармағына және 5-тармағының 2) тармақшасына сәйкес тауарларды осы кедендік рәсіммен орналастыру үшін берілген кедендік декларация тіркелген кезден бастап бажсыз сауда кедендік рәсімінің қолданысы аяқталғанға дейін кедендік бақылауда болады.


35-бап. Жарамсыз болып қалған, бұзылған немесе зақымданған тауарлар

      1. Осы баптың 2-тармағында көрсетілген тауарларды қоспағанда, Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына әкелінген, кедендік декларацияланғанға дейін, оның ішінде оларды уақытша сақтау кезеңінде, сондай-ақ кедендік транзит кедендік рәсіміне сәйкес тасымалдау (тасу) кезінде аварияның немесе еңсерілмейтін күш әсерінің салдарынан жарамсыз болып қалған, бұзылған немесе зақымданған тауарлар одан әрі оларға қатысты кедендік операциялар жасау кезінде Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына жарамсыз, бұзылған немесе зақымданған күйде әкелінген тауарлар ретінде қарастырылады.

      2. Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына әкелінген, оларды осы Кодекстің 194-бабына сәйкес тауарларға арналған декларация берілерден бұрын шығаруға мәлімдегенге дейін немесе осындай тауарлар осы Кодекстің 284-бабына сәйкес порттық ЕЭА немесе логистикалық ЕЭА аумағында еркін кеден аймағы кедендік рәсімімен орналастырылған болып есептелетін күнге дейін, оның ішінде оларды уақытша сақтау кезеңінде, сондай-ақ кедендік транзит кедендік рәсіміне сәйкес тасымалдау (тасу) кезінде аварияның немесе еңсерілмейтін күш әсерінің салдарынан жарамсыз болып қалған, бұзылған немесе зақымданған тауарлар одан әрі оларға қатысты кедендік операциялар жасау кезінде Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына жарамсыз, бұзылған немесе зақымданған күйде әкелінген тауарлар ретінде қарастырылады.


36-бап. Соттың шешімі бойынша тәркіленген немесе мемлекет меншігіне айналдырылған немесе өндіріп алу қолданылған шетелдік тауарлар

      1. Соттың шешімі бойынша тәркіленген немесе мемлекет меншігіне айналдырылған шетелдік тауарлар – кедендік рәсімдермен орналастырылуға, ал жеке пайдалануға арналған тауарлар еркін айналымға шығаруға жатпайды. Көрсетілген тауарлар осындай шешім күшіне енген күннен бастап Еуразиялық экономикалық одақтың тауарлары мәртебесіне ие болады.

      2. Соттың шешімі бойынша өздеріне кедендік баждарды, салықтарды, арнайы, демпингке қарсы баждарды, өтемақы баждарын төлеу есебіне өндіріп алу қолданылған шетелдік тауарлар осындай шешім күшіне енген күннен бастап Еуразиялық экономикалық одақтың тауарлары мәртебесіне ие болады.

      Осы тармақта көрсетілген тауарлар Еуразиялық экономикалық одақтың тауарлары мәртебесіне ие болғаннан кейін кедендік рәсімдермен орналастырылуға жатпайды.

37-бап. Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің мүдделі тұлғалары мен мемлекеттік органдарының тауарлар сынамаларын және (немесе) үлгілерін іріктеп алуы

      1. Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің мүдделі тұлғалары мен мемлекеттік органдары кеден органының рұқсатымен кедендік бақылаудағы тауарлардың сынамаларын және (немесе) үлгілерін іріктеп алуға құқылы.

      2. Кеден органы, егер мұндай іріктеу:

      1) кедендік бақылау жүргізуді қиындатпаса;

      2) тауарлардың сипаттамаларын өзгертпесе;

      3) кедендік баждарды, салықтарды төлеуден жалтаруға немесе тыйым салулар мен шектеулерді, ішкі нарықты қорғау шараларын сақтамауға алып келмесе, тауарлардың сынамаларын және (немесе) үлгілерін іріктеп алуға рұқсат береді.

      3. Тауарлардың сынамаларын және (немесе) үлгілерін іріктеп алуға рұқсат не мұндай рұқсат беруден бас тарту осы баптың 1-тармағында көрсетілген тұлғалар мен органдар жүгінген күннен кейінгі бір жұмыс күнінен кешіктірілмей беріледі.

      4. Тауарлар кедендік рәсімдермен орналастырылған кезде – тауарларға арналған декларацияда, ал тауарлар Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы осы Кодекстің 39 және 42-тарауларында көзделген тәртіппен және шарттарда өткізілген кезде кедендік жолаушылар декларациясында көрсетілген жағдайда, тауарлардың сынамаларына және (немесе) үлгілеріне жеке кедендік декларация берілмейді.


38-бап. Кеден органдарына есептілік ұсыну

      1. Кеден ісі саласындағы қызметті жүзеге асыратын тұлғалар, уәкілетті экономикалық операторлар және еркін кеден аймағы кедендік рәсімімен және еркін қойма кедендік рәсімімен орналастырылған шетелдік тауарларға, сондай-ақ Еуразиялық экономикалық одақтың тауарларына иелік ететін және (немесе) оларды пайдаланатын тұлғалар кеден органдарына сақталатын, тасымалданатын, өткізілетін, қайта өңделетін және (немесе) пайдаланылатын тауарлар туралы, сондай-ақ жасалған кедендік операциялар туралы есептілік ұсынуға міндетті.

      2. Есептілікті ұсыну тәсілін, есептердің нысандарын, электрондық құжат түрінде ұсынылатын есептердің құрылымы мен форматын, оларды толтыру тәртібін, есептілікті ұсыну тәртібі мен мерзімдерін, оның ішінде осы баптың 1-тармағында көрсетілген есептілік тек кеден органының талап етуі бойынша ғана ұсынылатын жағдайларды уәкілетті орган бекітеді.


4-тарау. ЕУРАЗИЯЛЫҚ ЭКОНОМИКАЛЫҚ ОДАҚТЫҢ СЫРТҚЫ ЭКОНОМИКАЛЫҚ ҚЫЗМЕТІНІҢ БІРЫҢҒАЙ ТАУАР НОМЕНКЛАТУРАСЫ. ТАУАРЛАРДЫ СЫНЫПТАУ


39-бап. Еуразиялық экономикалық одақтың Сыртқы экономикалық қызметінің бірыңғай тауар номенклатурасы және оны жүргізу

      1. Еуразиялық экономикалық одақтың Сыртқы экономикалық қызметінің бірыңғай тауар номенклатурасы (бұдан әрі – Сыртқы экономикалық қызметтің тауар номенклатурасы) кедендік-тарифтік реттеу шараларын, кедендік әкету баждарын, тыйым салулар мен шектеулерді, ішкі нарықты қорғау шараларын қолдану, кедендік статистиканы жүргізу мақсаттарында тауарларды сыныптау үшін пайданалылатын, тауарларды сипаттау және кодтау жүйесі болып табылады.

      Сыртқы экономикалық қызметтің тауар номенклатурасы тауарларға салық салу мақсаттарында және Еуразиялық экономикалық одақтың және (немесе) Қазақстан Республикасының кеден заңнамасында, сондай-ақ Қазақстан Республикасының өзге заңнамасында көзделген өзге де мақсаттарда пайдаланылуы мүмкін.

      2. Дүниежүзілік кеден ұйымының Тауарларды сипаттау мен кодтаудың үйлестірілген жүйесі және Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығының Сыртқы экономикалық қызметінің бірыңғай тауар номенклатурасы Сыртқы экономикалық қызметтің тауар номенклатурасының халықаралық негізі болып табылады.

      3. Сыртқы экономикалық қызметтің тауар номенклатурасын Комиссия бекітеді.

      4. Сыртқы экономикалық қызметтің тауар номенклатурасына берілетін түсініктерді Комиссия қабылдайды.

      5. Сыртқы экономикалық қызметтің тауар номенклатурасын жүргізуді Комиссия жүзеге асырады. Осы мақсаттарда Комиссия:

      1) Сыртқы экономикалық қызметтің тауар номенклатурасының халықаралық негізінің өзгерістеріне, сондай-ақ осы халықаралық негізді түсіндіру жөніндегі түсініктерге мониторингті;

      2) Сыртқы экономикалық қызметтің тауар номенклатурасын және оған берілген түсініктерді оның халықаралық негізіне сәйкес келтіруді;

      3) Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің ұсыныстары бойынша Сыртқы экономикалық қызметтің тауар номенклатурасына және оған берілген түсініктерге өзгерістер енгізуді;

      4) халықаралық негізінің кезекті нұсқасына көшу кезінде Сыртқы экономикалық қызметтің тауар номенклатурасы кодтарының тауарлық позициялар, қосалқы позициялар және кіші қосалқы позициялар деңгейінде сәйкес келуі туралы кестелер түрінде ақпарат жасауды және оны Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің уәкілетті мемлекеттік органдарына жіберуді;

      5) Сыртқы экономикалық қызметтің тауар номенклатурасын және оған берілген түсініктерді дайындауды және Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің уәкілетті мемлекеттік органдарына жіберуді;

      6) Сыртқы экономикалық қызметтің тауар номенклатурасын жүргізу үшін қажетті өзге де функцияларды жүзеге асырады.

      6. Комиссияның Сыртқы экономикалық қызметтің тауар номенклатурасына және оған берілген түсініктерге өзгерістер енгізуді қоса алғанда, осы номенклатураны жүргізу, сондай-ақ осы мәселелер бойынша Комиссия мен Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің уәкілетті мемлекеттік органдарының өзара іс-қимыл жасасу тәртібін Комиссия айқындайды.


40-бап. Тауарларды сыныптау

      1. Тауарларды сыныптау деп қарастырылатын тауарларды Сыртқы экономикалық қызметтің тауар номенклатурасы бойынша нақты тауарлық позицияларға, қосалқы позицияларға және кіші қосалқы позицияларға кезең-кезеңмен жатқызу түсініледі.

      Тауарларды сыныптау мына негізгі өлшемшарттар:

      1) тауар орындайтын функция;

      2) тауар жасалған материал негізге алына отырып жүзеге асырылады.

      Бұл ретте, тауарлардың өңделу дәрежесі ескеріле отырып, оларды Сыртқы экономикалық қызметтің тауар номенклатурасына түсініктеме берудің негізгі қағидаларын және бөлімдерге, топтарға ескертпелерді (оның ішінде тауарлық позицияларға, қосалқы позицияларға ескертпелерді), сондай-ақ өзіндік ерекшелігі бар сыныптау мәселелерін түсіндіретін қосымша ескертпелерді қолдану негізінде тауарлық кіші қосалқы позицияларға түбегейлі жатқызу қағидаты сақталады.

      2. Декларант және өзге тұлғалар кедендік декларациялау кезінде және Еуразиялық экономикалық одақтың және (немесе) Қазақстан Республикасының кеден заңнамасына сәйкес кеден органына Сыртқы экономикалық қызметтің тауар номенклатурасына сәйкес тауар коды мәлімделетін өзге де жағдайларда, тауарларды сыныптауды Сыртқы экономикалық қызметтің тауар номенклатурасына сәйкес жүзеге асырады.

      Тауарларды сыныптау кезінде кеден органдары, декларанттар немесе өзге тұлғалар:

      1) Сыртқы экономикалық қызметтің тауар номенклатурасына түсініктеме берудің негізгі қағидаларын;

      2) бөлімдерге, топтарға, позицияларға ескертпелерді пайдаланады.

      Сыртқы экономикалық қызметтің тауар номенклатурасын біркелкі қолдану мақсатында кеден органдары, декларанттар немесе өзге тұлғалар:

      1) Сыртқы экономикалық қызметтің тауар номенклатурасына берілген түсініктерді;

      2) Дүниежүзілік кеден ұйымының Үйлестірілген жүйе комитетінің сыныптамалық пікірлер компендиумін;

      3) уәкілетті органның тауарларды сыныптау жөніндегі алдын ала шешімдерінің электрондық базасын;

      4) Комиссияның және уәкілетті органның жекелеген тауар түрлерін сыныптау бойынша түсіндірмесін пайдалануы мүмкін.

      Кедендік декларациялау кезінде, егер осы Кодекске сәйкес кедендік декларацияда Сыртқы экономикалық қызметтің тауар номенклатурасына сәйкес тауар коды туралы мәліметтер көрсетілуге жатпаса, тауарларды сыныптау жүзеге асырылмайды. Бұл ретте тауарлар шығарылғанға дейін тауарларды сыныптаудың дұрыстығын тексеру тәуекелдерді басқару жүйесі айқындайтын жағдайларда ғана жүзеге асырылады.

      Тауарларды сыныптаудың дұрыстығын тексеруді кеден органы осы Кодекстің 47 және 48-тарауларында белгіленген тәртіппен жүргізілетін тауарларды шығарудан кейін кедендік бақылау жүргізу шеңберінде жүзеге асырады.

      3. Кеден органы:

      1) кедендік декларациялау кезінде тауарларды шығарғанға дейін де, шығарғаннан кейін де кеден органы олардың дұрыс сыныпталмағанын анықтаған жағдайларда, тауарларды сыныптауды жүзеге асырады. Бұл жағдайда кеден органы тауарларды сыныптау туралы шешім қабылдайды, ол орындау үшін міндетті болып табылады. Тауарларды сыныптау туралы шешімнің нысанын, оны қабылдау тәртібі мен мерзімдерін уәкілетті орган бекітеді;

      2) мынадай:

      осы Кодекстің 88-бабына, 136-бабының 5-тармағына, 217-бабының 11-тармағына, 278-бабының 12-тармағына, 288-бабының 9-тармағына, 297-бабының 6-тармағына және 399-бабына сәйкес;

      осы Кодекстің 157-бабының 4-тармағында, 163-бабының 3-тармағында, 174-бабының 4-тармағында, 233-бабының 5-тармағында, 362-бабының 8-тармағында, 363-бабының 4-тармағында, 367-бабының 4-тармағында, 378-бабының 3 және 8-тармақтарында және 392-бабының 3-тармағында көрсетілген мән-жайлар басталған кезде;

      декларант осы Кодекстің 190-бабының 8-тармағында көрсетілген әрекеттерді жасамаған кезде төленуге жататын кедендік баждарды, салықтарды, арнайы, демпингке қарсы баждарды, өтемақы баждарын есептеген жағдайларда;

      3) осы тарауда көзделген өзге де жағдайларда тауарларды сыныптауды жүзеге асырады.

      4. Егер осы баптың 3-тармағының 2) тармақшасында көзделген жағдайларда, тауарларды сыныптау кезінде кеден органында тауардың сипаттамалары, олардың атаулары туралы дәл мәліметтер немесе тауарларды он таңба деңгейінде сыныптау үшін қажетті өзге де ақпарат болмаса, тауарлардың кодын тауардың сыныптамалық белгілерге әсер ететін сипаттамалары туралы қолда бар мәліметтерге сүйене отырып, Сыртқы экономикалық қызметтің тауар номенклатурасына сәйкес алғашқы төрт таңбадан аз емес деңгейде айқындауға жол беріледі.

      5. Тауарларды сыныптау кезінде кеден органдары, егер декларант оларды ұсына алатын жағдайда, декларант және өзге тұлғалар ұсынған жөнелтуші елдің кедендік декларацияларының көшірмесін, тәуелсіз сараптама ұйымдарының қорытындыларын, анықтамаларын, сондай-ақ тауарға ілеспе құжаттарда көрсетілген мәліметтерді назарға алады.

      6. Коммерциялық, көліктік (тасымалдау) және (немесе) өзге құжаттарда, сондай-ақ сараптама ұйымдары беретін қорытындыларда, анықтамаларда, сараптама актілерінде көрсетілген тауарлардың кодтары тауарларды сыныптау үшін міндетті болып табылмайды.


41-бап. Кеден органдары қабылдайтын тауарларды сыныптау туралы шешімдер, жекелеген тауар түрлерін сыныптау туралы шешімдер мен түсіндірмелер

      1. Кеден органдары тауарлар кедендік декларацияланғанға дейін оларды сыныптауды тұлғалардың өтініші бойынша Сыртқы экономикалық қызметтің тауар номенклатурасына сәйкес тауарларды сыныптау туралы алдын ала шешімдер (бұдан әрі – тауарларды сыныптау туралы алдын ала шешімдер) және Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы құрастырылмаған немесе бөлшектелген түрде, оның ішінде жасақталмаған немесе жасалып бітпеген түрде өткізілетін тауарларды сыныптау туралы шешімдер қабылдау жолымен жүзеге асыра алады.

      2. Тауарларды сыныптау туралы алдын ала шешімдер осы тарауға сәйкес қабылданады.

      3. Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы құрастырылмаған немесе бөлшектелген түрде, оның ішінде жасақталмаған немесе жасалып бітпеген түрде өткізілетін тауарларды сыныптау туралы шешімдер осы тарауда белгіленген тәртіппен және мерзімдерде қабылданады. Осы тармақта көзделген тауарларды сыныптау туралы шешімнің нысанын уәкілетті орган бекітеді.

      Кедендік декларациялауды осы Кодекстің 190-бабында айқындалған ерекшеліктерді ескере отырып жүзеге асыру мақсатында өздеріне қатысты кеден органдары осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген тауарларды сыныптау туралы шешімдер қабылдайтын тауарлардың тізбесін – Комиссия, ал Комиссия көздеген жағдайларда уәкілетті орган айқындайды.

      4. Тауарларды сыныптау туралы алдын ала шешімдер өзінің кеден органдары тауарларды сыныптау туралы осындай алдын ала шешімдер қабылдаған Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттің аумағында, ал осы тармақтың екінші бөлігінде көзделген жағдайда – Еуразиялық экономикалық одаққа мүше өзге мемлекеттердің аумақтарында да қолданылады. Тауарларды кедендік декларациялау кезінде тауарлардың Сыртқы экономикалық қызметтің тауар номенклатурасына сәйкес кодтары туралы мәліметтер тауарларды сыныптау туралы қабылданған алдын ала шешімдерге сәйкес тауарларға арналған декларацияда көрсетіледі.

      Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы құрастырылмаған немесе бөлшектелген түрде, оның ішінде жасақталмаған немесе жасалып бітпеген түрде өткізілетін және Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы белгілі бір уақыт кезеңі ішінде бір немесе бірнеше көлік құралымен өткізілетін, өздеріне қатысты тауарларды сыныптау туралы алдын ала шешімдер қабылданған тауарларды кедендік транзит кедендік рәсіміне сәйкес кедендік декларациялау кезінде тауарларды сыныптау туралы осындай алдын ала шешімдерде көрсетілген тауарлардың Сыртқы экономикалық қызметтің тауар номенклатурасына сәйкес кодтары туралы мәліметтер көрсетілуі мүмкін.

      5. Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы құрастырылмаған немесе бөлшектелген түрде, оның ішінде жасақталмаған немесе жасалып бітпеген түрде өткізілетін тауарларды сыныптау туралы шешімдер кеден органдары осындай шешімдер қабылдаған Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттің аумағында қолданылады.

      Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы құрастырылмаған немесе бөлшектелген түрде, оның ішінде жасақталмаған немесе жасалып бітпеген түрде өткізілетін тауарларды сыныптау туралы шешімдер осындай шешімдерде көрсетілген, осы шешімдердің қолданылу мерзімдері ішінде Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы бір немесе бірнеше көлік құралымен өткізілетін және кеден органдары осындай шешімдер қабылдаған Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекетке баратын, Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы құрастырылмаған немесе бөлшектелген түрде, оның ішінде жасақталмаған немесе жасалып бітпеген түрде өткізілетін тауарлардың құрауыштарын кедендік транзит кедендік рәсіміне сәйкес кедендік декларациялау кезінде Еуразиялық экономикалық одаққа мүше басқа мемлекеттердің аумақтарында да қолданылады. Осындай тауарлардың құрауыштарын кедендік декларациялау кезінде транзиттік декларацияларда Еуразиялық экономикалық одақтың кеден шекарасы арқылы құрастырылмаған немесе бөлшектелген түрде, оның ішінде жасақталмаған немесе жасалып бітпеген түрде өткізілетін тауарларды сыныптау туралы қабылданған шешімдерге сәйкес жасақталған немесе жасалып біткен түрдегі тауарлардың Сыртқы экономикалық қызметтің тауар номенклатурасына сәйкес кодтары туралы мәліметтер көрсетілуі мүмкін.

      6. Осы тараудың ережелерін қолдану мақсаттары үшін жекелеген тауар түрі деп нақты атаулары, нақты маркалары, модельдері, артикулдары, түрленімдері бар және өзге де ұқсас жеке-дара сипаттамалары бар тауарларды Сыртқы экономикалық қызметтің тауар номенклатурасына сәйкес бір кодқа жатқызуға мүмкіндік беретін ортақ сыныптамалық белгілері бар тауарлар жиынтығы түсініледі.

42-бап. Уәкілетті органның жекелеген тауар түрлерін сыныптау туралы шешімдері мен түсіндірмелері

      1. Сыртқы экономикалық қызметтің тауар номенклатурасының біркелкі қолданылуын қамтамасыз ету мақсатында уәкілетті орган мынадай жағдайларда:

      уәкілетті орган аумақтық кеден органдарының тауарларды сыныптауға әртүрлі тәсілін анықтаған кезде;

      аумақтық кеден органдарының бастамасы бойынша жекелеген тауар түрлерін сыныптау туралы шешімдер қабылдайды және түсіндірмелер береді.

      2. Жекелеген тауар түрлерін сыныптау туралы шешім мен түсіндірме уәкілетті органның жекелеген тауар түрлерін сыныптау туралы шешімі түрінде қабылданады және осындай шешім қабылданған күннен бастап күшіне енеді.

      Уәкілетті органның жекелеген тауар түрлерін сыныптау туралы шешімі Қазақстан Республикасының аумағында тауарларды сыныптау кезінде міндетті болып табылады.

      3. Уәкілетті органның жекелеген тауар түрлерін сыныптау туралы шешімі күшіне енген күннен бастап:

      кеден органдары осы Кодекстің 40-бабы 3-тармағының 1) тармақшасына сәйкес қабылдаған тауарларды сыныптау туралы шешімдер өзгертілуге жатады;

      тауарларды сыныптау туралы алдын ала шешімдер осы Кодекстің 47-бабы 6-тармағының 3) тармақшасына сәйкес, 47-бабы 7-тармағының екінші бөлігінде белгіленген мерзімдерде қолданылмайды және кері қайтарып алынуға жатады;

      кеден органдары осы Кодекстің 41-бабы 1-тармағына сәйкес қабылдаған, Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы құрастырылмаған немесе бөлшектелген түрде, оның ішінде жасақталмаған немесе жасалып бітпеген түрде өткізілетін тауарларды сыныптау туралы шешімдер осы Кодекстің 51-бабы 1-тармағының 1) тармақшасына сәйкес, осы Кодекстің 51-бабы 2-тармағының екінші бөлігінде белгіленген мерзімдерде өзгертілуге жатады.

      4. Уәкілетті органның жекелеген тауар түрлерін сыныптау туралы шешімі:

      1) Сыртқы экономикалық қызметтің тауар номенклатурасы өзгерген;

      2) уәкілетті орган осындай шешімдерді және (немесе) түсіндірмелерді қабылдаған кезде жол берген және Сыртқы экономикалық қызметтің тауар номенклатурасына сәйкес жекелеген тауар түрлерін сыныптауға әсер етпейтін қателіктеранықталған жағдайларда өзгертілуге жатады.

      Комиссия уәкілетті органның жекелеген тауар түрлерін сыныптау туралы шешімі қабылдаған тауарларға қатысты осы Кодекстің 43-бабына сәйкес жекелеген тауар түрлерін сыныптау туралы шешім қабылдаған жағдайда, Комиссияның осындай шешімі күшіне енген кезден бастап уәкілетті органның жекелеген тауар түрлерін сыныптау туралы шешімі күшін жояды.

      Уәкілетті органның жекелеген тауар түрлерін сыныптау туралы шешіміне өзгерістер енгізу туралы шешімді уәкілетті орган осы тармақтың бірінші бөлігінің 1) және 2) тармақшаларында көрсетілген жағдайлар басталған кезден бастап күнтізбелік отыз күннен кешіктірмей қабылдайды және ол осындай шешім қабылданған күннен бастап күшіне енеді.

      5. Уәкілетті орган уәкілетті органның жекелеген тауар түрлерін сыныптау туралы шешімдерін жариялауды қамтамасыз етеді.

      6. Уәкілетті органның жекелеген тауар түрлерін сыныптау туралы шешімі тіркелуге жатады.


43-бап. Комиссияның жекелеген тауар түрлерін сыныптау туралы шешімдері мен түсіндірмелері

      1. Комиссия Сыртқы экономикалық қызметтің тауар номенклатурасының біркелкі қолданылуын қамтамасыз ету мақсатында, Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің кеден органдарының ұсыныстары негізінде жекелеген тауар түрлерін сыныптау туралы шешімдер қабылдайды.

      Комиссия кеден органдары қабылдаған тауарларды сыныптау туралы алдын ала шешімдерде, Еуразиялық экономикалық одақтың кеден органдары осы Кодекстің 42-бабының 1-тармағына сәйкес қабылдаған (берген) жекелеген тауар түрлерін сыныптау туралы шешімдерде немесе түсіндірмелерде тауарлардың әртүрлі сыныпталуын анықтаған кезде, Комиссия өз бастамасы бойынша жекелеген тауар түрлерін сыныптау туралы шешімдер қабылдайды.

      2. Жекелеген тауар түрлерін сыныптау туралы шешімдер Комиссияның шешімдері түрінде қабылданады.

      3. Комиссияның шешімі қабылданған тауар түрлеріне қатысты уәкілетті орган осы Кодекстің 42-бабының 1-тармағына сәйкес қабылдаған (берген) жекелеген тауар түрлерін сыныптау туралы шешімдер мен түсіндірмелер Комиссияның осы бапқа сәйкес қабылданған шешімі күшіне енген күннен бастап қолданылмайды және олардың күші жойылуға жатады. Уәкілетті орган осы Кодекстің 42-бабының 1-тармағына сәйкес қабылдаған (берген) жекелеген тауар түрлерін сыныптау туралы шешімдер мен түсіндірмелердің күшін жою туралы шешімдер Комиссияның осы бапқа сәйкес қабылданған шешімі күшіне енген күннен бастап күшіне енеді.

      4. Комиссияның осы бапқа сәйкес қабылдаған шешімдері:

      1) Сыртқы экономикалық қызметтің тауар номенклатурасын өзгерту;

      2) Комиссияның осындай шешімдерін қабылдау кезінде жіберілген және жекелеген тауар түрлерін Сыртқы экономикалық қызметтің тауар номенклатурасына сәйкес сыныптауға әсер етпейтін қателерді анықтау;

      3) Комиссияның шешімінде көрсетілген, жекелеген тауар түрлерінің Сыртқы экономикалық қызметтің тауар номенклатурасына сәйкес кодтарына, жекелеген тауар түрлерінің сипаттамасына және Сыртқы экономикалық қызметтің тауар номенклатурасын түсініктеме берудің негізгі қағидаларын қолдануға әсер ететін жекелеген тауар түрлері туралы қосымша ақпарат алу;

      4) Еуразиялық экономикалық одақ сотының осы бапқа сәйкес қабылданған Комиссия шешімін немесе оның жекелеген ережелерін Одақ туралы шартқа, Еуразиялық экономикалық одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарға және (немесе) Еуразиялық экономикалық одақ органдарының шешімдеріне сәйкес келмейді деп тану негіздері бойынша күші жойылды деп танылады не өзгертілуге жатады.

      5. Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің кеден органдарының Комиссияға осындай шешімдер қабылдау туралы ұсыныстар енгізу, Комиссияның оларды қарау, осы баптың 1-тармағының екінші бөлігіне сәйкес дайындалған Комиссия шешімдерінің жобаларын Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің кеден органдарымен келісу қағидаларын қоса алғанда, Комиссияның жекелеген тауар түрлерін сыныптау туралы шешімдер дайындау тәртібін Комиссия айқындайды.

      6. Комиссия Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің кеден органдарының ұсыныстары бойынша жекелеген тауар түрлерін сыныптау туралы түсіндірмелер береді.

      Жекелеген тауар түрлерін сыныптау туралы түсіндірмелер Комиссияның ұсынымдары түрінде қабылданады.

      Егер Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің осы Кодекстің 42-бабының 1-тармағына сәйкес айқындалған кеден органдары осындай тауарларды Сыртқы экономикалық қызметтің тауар номенклатурасына сәйкес сыныптау туралы бірыңғай пікірде болса, жекелеген тауар түрлерін сыныптау туралы түсіндірмелер қабылданады.

      Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің кеден органдарының Комиссияға осындай түсіндірмелер беру туралы ұсыныстар енгізу, Комиссияның оларды қарау, осындай түсіндірмелердің жобаларын Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің кеден органдарымен келісу қағидаларын қоса алғанда, жекелеген тауар түрлерін сыныптау туралы Комиссияның түсіндірмелерін дайындау тәртібін Комиссия айқындайды.


44-бап. Тауарды сыныптау туралы алдын ала шешім қабылдау тәртібі

      1. Тауарды сыныптау туралы алдын ала шешім қабылдау тәртібі осы тарауда айқындалады.

      2. Тауарды сыныптау туралы алдын ала шешімді уәкілетті орган не уәкілетті орган айқындаған кеден органы (кеден органдары) қабылдайды.

      3. Тауарды сыныптау туралы алдын ала шешім белгілі бір марканы, модельді, артикулды және түрленімді қамтитын тауардың әрбір атауы бойынша қабылданады.

      4. Тауарды сыныптау туралы алдын ала шешімнің нысанын, оны толтыру және тауарларды сыныптау туралы осындай алдын ала шешімге өзгерістер (толықтырулар) енгізу тәртібін Комиссия айқындайды.

      5. Тауарды сыныптау туралы алдын ала шешімді алған тұлға оны жоғалтқан жағдайда, кеден органы тауарды сыныптау туралы жоғалтылған алдын ала шешім туралы мәліметтер қамтылған өтініш негізінде, өтініш кеден органына келіп түскен күннен бастап бес жұмыс күні ішінде мұндай тұлғаға тауарды сыныптау туралы алдын ала шешімнің телнұсқасын береді.

      Телнұсқаны берген кезде алдын ала шешім қабылдау үшін кедендік алым алынбайды.

      Телнұсқаны алу үшін өтініш иесі тауарды сыныптау туралы алдын ала шешім қабылдаған кеден органына еркін нысанда, электрондық құжат немесе қағаз жеткізгіштегі құжат түрінде өтініш береді.

      Тауарды сыныптау туралы алдын ала шешімнің телнұсқасында алдын ала шешімнің түпнұсқасында қамтылған барлық мәліметтер, оның ішінде тауарды сыныптау туралы алдын ала шешімінің тіркеу нөмірі мен қабылданған күні көрсетіледі және "Телнұсқа" деген белгі қойылады.

      Тауарды сыныптау туралы алдын ала шешім телнұсқасының қолданыс мерзімі тауарды сыныптау туралы алдын ала шешім түпнұсқасының қолданыс мерзімі болып табылады.


45-бап. Тауарды сыныптау туралы алдын ала шешім қабылдау туралы өтініш

      1. Тауарды сыныптау туралы алдын ала шешімді кеден органы тұлғаның (бұдан әрі осы тарауда – өтініш иесі) уәкілетті орган бекіткен нысан бойынша, электрондық құжат немесе қағаз жеткізгіштегі құжат түрінде берген, тауарды сыныптау туралы алдын ала шешім қабылдау туралы өтініші негізінде қабылдайды.

      2. Тауарды сыныптау туралы алдын ала шешім қабылдау туралы өтініш тауардың толық коммерциялық атауын, фирмалық атауын (тауар белгісін), негізгі техникалық және коммерциялық сипаттамаларын және тауарды біржақты сыныптауға мүмкіндік беретін өзге де ақпаратты, сондай-ақ тауарды сыныптау туралы алдын ала шешім қабылдау үшін кедендік алымның төленгені туралы мәліметті қамтуға тиіс.

      Қағаз жеткізгіштегі құжат түрінде берілген тауарды сыныптау туралы алдын ала шешім қабылдау туралы өтінішке тауарды сыныптау туралы алдын ала шешім қабылдау үшін кедендік алымның төленгені туралы құжаттың көшірмесі қоса беріледі.

      Қажет болған жағдайда, кедендік сараптама жүргізу үшін тауардың сынамалары және (немесе) үлгілері, сондай-ақ фотосуреттері, суреттері, сызбалары, бұйымдардың паспорттары және тауарларды сыныптау туралы алдын ала шешім қабылдау үшін қажетті, өтініш иесінің мөрімен (ол болған жағдайда) куәландырылған басқа да құжаттар ұсынылады.

      Кеден органы тауарды сыныптау туралы алдын ала шешім қабылдау туралы өтінішке қоса берілген, қазақ немесе орыс тілі болып табылмайтын тілде жасалған құжаттарда қамтылған мәліметтердің аудармасын талап етуге құқылы.

      Тауарды сыныптау туралы алдын ала шешім қабылдау кезінде кедендік сараптама тағайындау тәртібі мен жағдайларын уәкілетті орган бекітеді.

      3. Егер өтініш иесі ұсынған құжаттар мен мәліметтер тауарды сыныптау туралы алдын ала шешім қабылдау үшін жеткіліксіз болса немесе толық көлемде ұсынылмаса, кеден органы тауарды сыныптау туралы алдын ала шешім қабылдау туралы өтініш кеден органына келіп түскен күннен бастап он жұмыс күнінен кешіктірмей өтініш иесіне қосымша ақпарат ұсыну қажеттігі туралы сұрау салу жібереді.

      Қосымша ақпарат кеден органы өтініш иесіне қосымша ақпарат ұсыну қажеттігі туралы сұрау салу жіберген күннен бастап күнтізбелік алпыс күннен кешіктірілмей ұсынылуға тиіс.

      4. Егер қосымша ақпарат белгіленген мерзімде ұсынылмаса не ұсынылған қосымша ақпаратта тауарды сыныптау туралы алдын ала шешім қабылдауға мүмкіндік беретін мәліметтер қамтылмаса, кеден органы тауарды сыныптау туралы мұндай алдын ала шешім қабылдаудан бас тартады және бұл туралы өтініш иесін бас тарту себептерін көрсете отырып хабардар етеді. Бұл ретте тауарды сыныптау туралы алдын ала шешім қабылдау үшін өтініш иесі төлеген кедендік алым қайтарылмайды.

      5. Кеден органы тауарды сыныптау туралы алдын ала шешімдерді уәкілетті орган бекіткен тәртіппен және нысан бойынша тауарды сыныптау туралы алдын ала шешімдерді тіркеу журналында тіркейді.


46-бап. Тауарды сыныптау туралы алдын ала шешімді қабылдау мерзімі және оның қолданыс мерзімі

      1. Тауарды сыныптау туралы алдын ала шешім кеден органында тауарды сыныптау туралы алдын ала шешім қабылдау туралы өтініш тіркелген күннен бастап жиырма жұмыс күнінен кешіктірілмей қабылданады.

      Осы Кодекстің 45-бабының 3-тармағына сәйкес қосымша ақпарат ұсыну қажет болған жағдайда, осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген мерзімнің өтуі кеден органы өтініш иесіне қосымша ақпарат ұсыну қажеттігі туралы сұрау салу жіберген күннен бастап тоқтатыла тұрады және кеден органына қосымша ақпарат келіп түскен күннен бастап қайта жаңартылады.

      Егер тауарды сыныптау туралы алдын ала шешім қабылдау үшін кедендік сараптама жүргізу қажет болса, осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген мерзімнің өтуі кеден органы кедендік сараптама тағайындау туралы шешім жіберген күннен бастап он жұмыс күніне тоқтатыла тұрады және тауарды сыныптау туралы алдын ала шешім қабылдау мерзімін тоқтата тұру мерзімі өткен күннен бастап қайта жаңартылады.

      Кедендік сараптаманы осы тармақтың үшінші бөлігінде көрсетілген мерзімнен ұзағырақ мерзімдерде жүргізу тәртібі мен жағдайларын уәкілетті орган бекітеді.

      2. Тауарды сыныптау туралы алдын ала шешім ол қабылданған күннен бастап үш жыл бойы қолданылады.


47-бап. Тауарды сыныптау туралы алдын ала шешімге өзгерістер енгізу, оның қолданысын тоқтату немесе оны кері қайтарып алу

      1. Кеден органы тауарды сыныптау туралы өзі қабылдаған алдын ала шешімге өзгерістер енгізу туралы шешім, сондай-ақ өзі не төмен тұрған кеден органы қабылдаған тауарды сыныптау туралы алдын ала шешімнің қолданысын тоқтату туралы шешім немесе оны кері қайтарып алу туралы шешім қабылдайды.

      2. Кеден органы немесе өтініш иесі тауарды сыныптау туралы алдын ала шешім қабылданған кезде жіберілген және Сыртқы экономикалық қызметтің тауар номенклатурасына сәйкес тауардың коды туралы мәліметтерге әсер етпейтін қателерді анықтаған жағдайда, тауарды сыныптау туралы осы алдын ала шешімге өзгерістер енгізу туралы шешім қабылданады.

      Тауарды сыныптау туралы алдын ала шешімге өзгерістер енгізу туралы шешім тауарды сыныптау туралы осындай алдын ала шешім қабылданған күннен бастап күшіне енеді.

      3. Егер:

      1) кеден органы тауарды сыныптау туралы осы алдын ала шешімді қабылдау үшін өтініш иесінің анық емес және (немесе) толық емес мәліметтер қамтылған құжаттар, қолдан жасалған құжаттар не анық емес және (немесе) толық емес мәліметтер ұсынғанын анықтаған;

      2) кеден органы тауарды сыныптау туралы осы алдын ала шешім қабылдау кезінде жіберілген және Сыртқы экономикалық қызметтің тауар номенклатурасына сәйкес тауардың коды туралы мәліметтерге әсер ететін қателерді анықтаған жағдайда, тауарды сыныптау туралы алдын ала шешімнің қолданысын тоқтату туралы шешім қабылданады.

      4. Осы баптың 3-тармағының 1) тармақшасында көрсетілген жағдайда, тауарды сыныптау туралы алдын ала шешімнің қолданысын тоқтату туралы шешім тауарды сыныптау туралы осындай алдын ала шешім қабылданған күннен бастап күшіне енеді.

      Осы баптың 3-тармағының 2) тармақшасында көрсетілген жағдайда, тауарды сыныптау туралы алдын ала шешімнің қолданысын тоқтату туралы шешім тауарды сыныптау туралы алдын ала шешімнің қолданысын тоқтату туралы осы шешім қабылданған күннен бастап күшіне енеді.

      5. Осы баптың 3-тармағының 2) тармақшасында көрсетілген жағдайда, тауарды сыныптау туралы алдын ала шешімнің қолданысын тоқтату туралы шешім қабылдау кезінде тауарды сыныптау туралы алдын ала шешімді берген кеден органы тауарды сыныптау туралы алдын ала шешімнің қолданысын тоқтату туралы шешім қабылдаған күннен бастап он жұмыс күнінен кешіктірмей, тауарды сыныптау туралы, қолданысы тоқтатылған алдын ала шешім қабылдау туралы өтініш берген кезде өтініш иесі ұсынған мәліметтер негізінде тауарды сыныптау туралы жаңа алдын ала шешім қабылдайды. Тауарды сыныптау туралы мұндай жаңа алдын ала шешім қабылданған күнінен бастап күшіне енеді.

      6. Егер:

      1) Сыртқы экономикалық қызметтің тауар номенклатурасына өзіне қатысты тауарды сыныптау туралы осы алдын ала шешім қабылданған тауардың сыныпталуына әсер ететін өзгерістер енгізілген;

      2) Комиссия тауарды сыныптау туралы осы алдын ала шешімде көрсетілген тауардың сыныпталуын өзгертуге алып келетін, жекелеген тауар түрлерін сыныптау туралы шешім қабылдаған;

      3) уәкілетті орган осы Кодекстің 42-бабының 1-тармағына сәйкес, тауарды сыныптау туралы осы алдын ала шешімде көрсетілген тауардың сыныпталуын өзгертуге алып келетін, жекелеген тауар түрлерін сыныптау туралы шешім қабылдаған немесе түсіндірме берген;

      4) Дүниежүзілік кеден ұйымы Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттер қолданатын тауарларды сыныптау туралы шешімдер қабылдаған жағдайларда, тауарды сыныптау туралы алдын ала шешімді кері қайтарып алу туралы шешім қабылданады.

      7. Осы баптың 6-тармағының 1) және 2) тармақшаларында көзделген жағдайларда, кеден органы Комиссияның тиісті шешімі ресми жарияланған күннен бастап күнтізбелік отыз күннен кешіктірмей тауарды сыныптау туралы алдын ала шешімді кері қайтарып алу туралы шешім қабылдайды және ол Комиссияның осындай шешімі күшіне енген күннен бастап күшіне енеді.

      Осы баптың 6-тармағының 3) тармақшасында көзделген жағдайларда, уәкілетті орган осы Кодекстің 42-бабының 1-тармағына сәйкес кеден органдары қабылдаған (берген) жекелеген тауар түрлерін сыныптау туралы тиісті шешімдер немесе түсіндірмелер ресми жарияланған күннен бастап күнтізбелік отыз күннен кешіктірмей, тауарды сыныптау туралы алдын ала шешімді кері қайтарып алу туралы шешім қабылдайды және ол жекелеген тауар түрлерін сыныптау туралы осындай шешімдермен немесе түсіндірмелермен бір мезгілде күшіне енеді.

      Осы баптың 6-тармағының 4) тармақшасында көзделген жағдайда, кеден органы Дүниежүзілік кеден ұйымы тауарларды сыныптау туралы тиісті шешімдер қабылдаған күннен бастап күнтізбелік алпыс күннен кешіктірмей, тауарды сыныптау туралы алдын ала шешімді кері қайтарып алу туралы шешім қабылдайды және ол тауарды сыныптау туралы алдын ала шешімді кері қайтарып алу туралы шешім қабылданған күннен бастап күшіне енеді.

      8. Тауарды сыныптау туралы алдын ала шешімге өзгерістер енгізу туралы шешім, тауарды сыныптау туралы алдын ала шешімнің қолданысын тоқтату туралы шешім, тауарды сыныптау туралы алдын ала шешімді кері қайтарып алу туралы шешім, мұндай шешімдер қабылданған күннен кейінгі күннен кешіктірілмей, мұндай шешімдердің қабылдану себептері көрсетіле отырып, өтініш иесіне жіберіледі, сондай-ақ кеден органдарының назарына жеткізіледі.


48-бап. Тауарларды сыныптау туралы алдын ала шешімдердің жариялылығы

      Тауарларды сыныптау туралы алдын ала шешімдерден алынған ақпарат, мемлекеттік, коммерциялық, банктік, салықтық және заңмен қорғалатын өзге де құпияны (құпияларды) құрайтын ақпаратты, сондай-ақ мүдделі тұлғаға қатысты басқа жасырын ақпаратты қоспағанда, Еуразиялық экономикалық одақтың ресми сайтында орналастырылады.

      Кеден органдарының Комиссияға осындай ақпарат жіберу тәртібін, ақпарат ұсынудың техникалық шарттарын қоса алғанда, Комиссия айқындайды.


49-бап. Құрастырылмаған немесе бөлшектелген түрдегі, оның ішінде жасақталмаған немесе жасалып бітпеген түрдегі тауарды сыныптау туралы шешім қабылдау тәртібі

      1. Декларациялану ерекшеліктері осы Кодекстің 190-бабында көзделген, белгілі бір уақыт кезеңі ішінде әртүрлі тауар партияларымен әкелінуі болжанатын, құрастырылмаған немесе бөлшектелген түрдегі, оның ішінде жасақталмаған немесе жасалып бітпеген түрдегі тауарды сыныптау туралы шешімді (бұдан әрі осы тарауда – құрастырылмаған түрдегі тауарды сыныптау туралы шешім) – уәкілетті орган немесе уәкілетті орган айқындаған жағдайларда аумақтық кеден органы тұлғаның (бұдан әрі осы тарауда – өтініш иесі) жазбаша өтініші негізінде қабылдайды. Құрастырылмаған түрдегі тауарды сыныптау жөнінде шешім қабылдау туралы өтініштің нысанын уәкілетті орган бекітеді.

      2. Құрастырылмаған түрдегі тауарды сыныптау туралы шешім бір мезгілде мына шарттар сақталған:

      шарт (келісімшарт) өтініш иесінің атынан жасалған;

      өтініш иесі тауарларды алушы болып табылған кезде қабылданады.

      3. Құрастырылмаған түрдегі тауарды сыныптау туралы шешім қабылдау туралы өтініште:

      шарт (келісімшарт);

      өтініш иесі;

      тауар (атауы, тауар құрауыштарының тізбесі);

      тауардың берілу мерзімі;

      тауар орналастырылатын кедендік рәсім;

      тауарды декларациялау жүзеге асырылатын кеден органының атауы туралы мәліметтер қамтылуға тиіс.

      4. Құрастырылмаған түрдегі тауарды сыныптау жөнінде шешім қабылдау туралы өтінішке мына құжаттар:

      шарттың (келісімшарттың) нотариат куәландырған көшірмесі;

      өздерінің негізінде құрастырылмаған түрдегі тауарды сыныптау туралы шешім қабылданатын құжаттар (жұмыс істеу қағидаты мен функциялар көрсетіле отырып, тауардың және оның құрауыштарының техникалық сипаттамасы, монтаждау немесе жинау тәсілінің сипаттамасы, тауар және оның құрауыштары өндірілген материалдардың сипаттамасы, жинау сызбалары, схемалар, мүмкін болса тауардың фотосуреттері, оны өндірушілердің каталогтары, бейнематериалы, егжей-тегжейлі өзіндік ерекшелігі) қоса беріледі.

      5. Өтініш құрастырылмаған немесе бөлшектелген түрде, оның ішінде жасақталмаған немесе жасалып бітпеген түрде әкелінген тауардың бірінші партиясына қатысты кедендік рәсіммен (кедендік транзит кедендік рәсімін қоспағанда) орналастыру үшін декларант берген тауарларға арналған декларацияны кеден органы тіркегенге дейін уәкілетті органға немесе аумақтық кеден органына беріледі.

      6. Егер өтініш иесі ұсынған құжаттар мен мәліметтер құрастырылмаған түрдегі тауарды сыныптау туралы шешім қабылдауға жеткіліксіз болса, уәкілетті орган немесе аумақтық кеден органы құрастырылмаған түрдегі тауарды сыныптау туралы шешім қабылдау туралы өтініш келіп түскен күннен бастап он жұмыс күнінен кешіктірмей, өтініш иесін қосымша ақпарат ұсыну қажеттігі туралы хабардар етеді.

      Қосымша ақпарат өтініш иесі жазбаша хабардар етілген күннен бастап күнтізбелік отыз күн ішінде ұсынылуға тиіс.

      7. Егер қосымша ақпарат осы баптың 6-тармағының екінші бөлігінде белгіленген мерзімде ұсынылмаса не өтініш иесі тауарды сыныптау үшін қажетті құжаттар мен мәліметтерді ұсынудан бас тартса, уәкілетті орган немесе аумақтық кеден органы бас тарту негіздерін көрсете отырып, құрастырылмаған түрдегі тауарды сыныптау туралы шешім қабылдаудан бас тартады.

      8. Мынадай негіздер бойынша:

      егер Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы құрастырылмаған немесе бөлшектелген түрде, оның ішінде жасақталмаған немесе жасалып бітпеген түрде өткізілетін тауардың құрауыштары сыныптау қағидаларына сәйкес жасалып біткен немесе жасақталған тауардың коды бойынша сыныпталатын тауарды түзбесе;

      өтініште және оған қоса берілген құжаттарда көрсетілген қарама-қайшы ақпарат болған кезде, құрастырылмаған түрдегі тауарды сыныптау туралы шешім қабылдаудан бас тартылады.

      9. Уәкілетті орган немесе аумақтық кеден органы құрастырылмаған түрдегі тауарды сыныптау туралы шешімді уәкілетті орган бекіткен тәртіппен және нысан бойынша құрастырылмаған түрдегі тауарды сыныптау туралы шешімдерді тіркеу журналында тіркейді.


50-бап. Құрастырылмаған түрдегі тауарды сыныптау туралы шешім қабылдау мерзімі және мұндай шешімнің қолданыс мерзімі

      1. Құрастырылмаған түрдегі тауарды сыныптау туралы шешім уәкілетті органда немесе аумақтық кеден органында өтініш тіркелген күннен бастап отыз жұмыс күнінен кешіктірілмей қабылданады.

      Осы Кодекстің 49-бабының 6-тармағына сәйкес қосымша ақпарат ұсыну қажет болған жағдайда, осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген мерзімнің өтуі тоқтатыла тұрады және сұратылған мәліметтерді қамтитын соңғы құжат уәкілетті органға немесе аумақтық кеден органына келіп түскен күннен бастап қайта жаңартылады.

      2. Құрастырылмаған түрдегі тауарды сыныптау туралы шешім ол қабылданған күннен бастап күшіне енеді және құрастырылмаған түрдегі тауарды сыныптау туралы шешім қабылданған күннен бастап есептелетін екі жыл ішінде қолданылады.

      3. Құрастырылмаған түрдегі тауарды сыныптау туралы шешімнің нысанын уәкілетті орган бекітеді.


51-бап. Құрастырылмаған түрдегі тауарды сыныптау туралы шешімді өзгерту немесе оның қолданысын тоқтату

      1. Құрастырылмаған түрдегі тауарды сыныптау туралы шешімді өзгерту:

      1) уәкілетті органның жекелеген тауар түрлерін сыныптау туралы, кеден органдары орындауға міндетті шешімін уәкілетті орган қабылдаған;

      2) уәкілетті орган немесе аумақтық кеден органы құрастырылмаған түрдегі тауарды сыныптау жөнінде шешім қабылдаған кезде немесе өтініш иесі құжаттар дайындаған кезде жіберілген қателер, қате басулар анықталған;

      3) Сыртқы экономикалық қызметтің тауар номенклатурасы өзгертілген;

      4) шартқа (келісімшартқа) өзгерістер енгізілген жағдайларда жүргізіледі.

      2. Құрастырылмаған түрдегі тауарды сыныптау туралы шешімді өзгерту туралы шешім, осы баптың 1-тармағының 1) тармақшасында көзделген жағдайды қоспағанда, құрастырылмаған түрдегі тауарды сыныптау туралы шешімді өзгерту туралы шешімде көрсетілген мерзімде күшіне енеді.

      Уәкілетті орган осы баптың 1-тармағының 1) тармақшасында көзделген жекелеген тауар түрлерін сыныптау туралы шешім қабылдаған жағдайда, уәкілетті орган немесе аумақтық кеден органы уәкілетті органның жекелеген тауар түрлерін сыныптау туралы шешімі ресми жариялаған күннен бастап күнтізбелік отыз күннен кешіктірмей, құрастырылмаған түрдегі тауарды сыныптау туралы шешімді өзгерту туралы шешім қабылдайды және ол уәкілетті органның жекелеген тауар түрлерін сыныптау туралы шешімімен бір мезгілде күшіне енеді.

      3. Құрастырылмаған түрдегі тауарды сыныптау туралы шешім, егер:

      1) уәкілетті орган немесе аумақтық кеден органы өтініш иесінің құрастырылмаған түрдегі тауарды сыныптау туралы шешім қабылдау үшін анық емес және (немесе) толық емес мәліметтерді қамтитын құжаттар, қолдан жасалған құжаттар не анық емес және (немесе) толық емес мәліметтер ұсынғанын анықтаған;

      2) тауарларға арналған декларация Қазақстан Республикасының кеден заңнамасында көзделген мерзімдерде берілмеген;

      3) өтініш иесі тауар беруден, оның ішінде тауардың шығарылған құрауыштары болған кезде де жазбаша түрде бас тартқан жағдайларда тоқтатылады.

      Егер тауардың шығарылған құрауыштары сыныптаудың негізгі қағидаларына орай құрастырылмаған түрдегі тауарды сыныптау туралы шешімде көрсетілген жасалып біткен немесе жасақталған тауардың сыныптау кодына жататын болса, құрастырылмаған түрдегі тауарды сыныптау туралы шешімнің қолданысын тоқтату туралы шешім қабылданбайды.

      Құрастырылмаған түрдегі тауарды сыныптау туралы шешімнің қолданысын тоқтату туралы шешім құрастырылмаған түрдегі тауарды сыныптау туралы шешім қабылданған күннен бастап күшіне енеді.


52-бап. Құрастырылмаған түрдегі тауарды сыныптау туралы шешімнің қолданысы тоқтатылған кезде тауарды сыныптау

      Құрастырылмаған түрдегі тауарды сыныптау туралы шешімнің қолданысы тоқтатылған кезде тауардың берілетін құрауыштары Еуразиялық экономикалық одақтың және (немесе) Қазақстан Республикасының кеден заңнамасында белгіленген тәртіппен тауарларға арналған декларация беріле отырып, кедендік декларациялануға жатады. Бұл ретте, тауардың көрсетілген құрауыштары Сыртқы экономикалық қызметтің тауар номенклатурасына сәйкес жеке тауарлар ретінде сыныпталады.


53-бап. Құрастырылмаған түрдегі тауарды сыныптау туралы шешімдерді есепке алу

      Құрастырылмаған түрдегі тауарды сыныптау туралы шешімдерді есепке алуды уәкілетті орган жүзеге асырады.

54-бап. Құрастырылмаған түрдегі тауарды сыныптау туралы шешімнің қолданыс мерзімін ұзарту

      1. Уәкілетті орган немесе аумақтық кеден органы құрастырылмаған түрдегі тауарды сыныптау туралы шешімнің қолданыс мерзімі аяқталғанға дейін өтініш иесі берген, құрастырылмаған түрдегі тауарды сыныптау туралы шешімнің қолданыс мерзімін ұзарту туралы өтініш болған кезде, көрсетілген шешімнің қолданыс мерзімін тауардың барлық құрауыштары толық берілетін кезеңге, бірақ бір жылдан аспайтын мерзімге ұзартады.

      Бұл ретте құрастырылмаған түрдегі тауарды сыныптау туралы шешімнің қолданыс мерзімі тоқтатыла тұрады және құрастырылмаған түрдегі тауарды сыныптау туралы шешімнің қолданыс мерзімін ұзарту туралы шешім қабылданған күннен бастап қайта жаңартылады.

      2. Өтініш иесі уәкілетті органға немесе аумақтық кеден органына жазбаша өтініштерінде мына мәліметтерді:

      1) өзіне сәйкес тауардың жекелеген құрауыштарын Сыртқы экономикалық қызметтің тауар номенклатурасының бірыңғай коды бойынша кедендік декларациялау жүзеге асырылатын құрастырылмаған түрдегі тауарды сыныптау туралы шешімнің нөмірі мен қабылданған күнін;

      2) өзіне сәйкес тауардың жекелеген құрауыштарын Сыртқы экономикалық қызметтің тауар номенклатурасының бірыңғай коды бойынша кедендік декларациялау жүзеге асырылатын шарттың (келісімшарттың) деректемелерін;

      3) құрастырылмаған түрдегі тауарды сыныптау туралы шешімнің қолданыс мерзімі кезеңінде өзіне байланысты тауардың барлық жекелеген құрауыштарын кедендік декларациялауды аяқтау мүмкін болмаған себептерді;

      4) тауардың жекелеген құрауыштарын кедендік декларациялауды жүзеге асыратын кеден органының атауын;

      5) тауар құрауыштарының соңғы партиясын әкелу аяқталатын мерзімді көрсетуге тиіс.

      3. Құрастырылмаған түрдегі тауарды сыныптау туралы шешімнің қолданыс мерзімін ұзарту туралы өтінішке тауардың әкелінген құрауыштарын шығару үшін ұсынылған, тауарларға ресімделген декларациялардың көшірмесі қоса беріледі.

      4. Құрастырылмаған түрдегі тауарды сыныптау туралы шешімнің қолданыс мерзімін ұзарту туралы өтініш уәкілетті органда немесе аумақтық кеден органында тіркелген күнінен бастап он жұмыс күні ішінде қаралады.

      5. Құрастырылмаған түрдегі тауарды сыныптау туралы шешімнің қолданыс мерзімін ұзарту туралы шешім екі данада ресімделеді.

      Бірінші данасы өтініш иесіне жіберіледі. Екінші данасы белгілі бір уақыт кезеңі ішінде әртүрлі партиямен берілетін, құрастырылмаған немесе бөлшектелген түрдегі, оның ішінде жасақталмаған немесе жасалып бітпеген түрдегі тауарды кедендік декларациялауды жүзеге асырған кеден органына жіберіледі.


5-тарау. ТАУАРЛАРДЫҢ ШЫҒАРЫЛҒАН ЖЕРІ


55-бап. Тауарлардың шығарылған жерін айқындау

      1. Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына әкелінетін тауарлардың шығарылған жерін айқындау Одақ туралы шартқа сәйкес көзделген тауарлардың шығарылған жерін айқындау мақсаттарында және қағидалары бойынша (бұдан әрі – әкелінетін тауарлардың шығарылған жерін айқындау қағидалары) жүзеге асырылады.

      2. Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағынан әкетілетін тауарлардың шығарылған жерін айқындау, егер Еуразиялық экономикалық одақтың шеңберіндегі халықаралық шарттарда, Еуразиялық экономикалық одақтың үшінші тараппен халықаралық шарттарында немесе Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарында өзгеше қағидалар белгіленбесе, Комиссия белгілеген қағидалар (бұдан әрі – әкетілетін тауарлардың шығарылған жерін айқындау қағидалары) бойынша жүзеге асырылады.


56-бап. Тауарлардың шығарылған жерін растау және тауарлардың шығарылған жері туралы құжаттар

      1. Осы баптың 2-тармағында көзделген жағдайларды қоспағанда, кедендік-тарифтік реттеу шараларын, тыйым салулар мен шектеулерді, ішкі нарықты қорғау шараларын қолдану тауарлардың шығарылған жеріне байланысты болатын барлық жағдайларда тауарлардың шығарылған жері расталады.

      2. Тауарлардың шығарылған жерін растау, егер:

      1) Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына әкелінетін тауарлар кедендік транзит кедендік рәсімімен орналастырылатын;

      2) тауарлар осы Кодекстің 39-тарауына сәйкес Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы өткізілетін;

      3) әкелінетін тауарлардың шығарылған жерін айқындау қағидаларында немесе әкетілетін тауарлардың шығарылған жерін айқындау қағидаларында көзделген жағдайларда орын алған жағдайларда талап етілмейді.

      3. Егер кеден органы тауарлардың өзінен шыққан тауарлар:

      1) Одақ туралы шартқа сәйкес белгіленген тыйым салулар мен шектеулерге сәйкес Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына немесе Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттің аумағына әкелуге;

      2) Одақ туралы шартқа сәйкес белгіленген тыйым салулар мен шектеулерге сәйкес Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағынан немесе Қазақстан Республикасының аумағынан әкетуге;

      3) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес Қазақстан Республикасының аумағына әкелуге;

      4) Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарына сәйкес Қазақстан Республикасының аумағы арқылы транзитіне тыйым салынған елден (елдер тобынан, елдердің кеден одағынан, елдің өңірінен немесе бір бөлігінен) шығарылғанын көрсететін белгілерді тапса, осы баптың 2-тармағының ережелеріне қарамастан, тауарлардың шығарылған жері расталады.

      4. Егер осы баптың 3-тармағының 1), 2) және 3) тармақшаларында көрсетілген, Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес Қазақстан Республикасының аумағына әкелуге тыйым салынған тауарлар өзінің аумағына осындай тауарларды әкелуге тыйым салынбаған Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекетке Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағы арқылы тасымалдау (тасу) үшін кедендік транзит кедендік рәсімімен орналастырылса, тауарлардың шығарылған жерін растау талап етілмейді.

      5. Еуразиялық экономикалық одаққа мүше басқа мемлекетке Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағы арқылы тасымалдау (тасу) үшін кедендік транзит кедендік рәсімімен орналастырылатын тауарларды қоспағанда, кеден органдары Қазақстан Республикасының кеден және өзге заңнамасының сақталуын тексеру мақсатында Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалған жағдайларда және тәртіппен тауарлардың шығарылған жерін растауды талап етуге құқылы.

      6. Тауардың шығарылған жері туралы декларация немесе тауардың шығарылған жері туралы сертификат тауардың шығарылған жері туралы құжаттар болып табылады. Тауардың шығарылған жері әкелінетін тауарлардың шығарылған жерін айқындау қағидаларына немесе әкетілетін тауарлардың шығарылған жерін айқындау қағидаларына сәйкес тауардың шығарылған жері туралы декларациямен немесе тауардың шығарылған жері туралы сертификатпен расталады.


57-бап. Тауардың шығарылған жері туралы декларация

      1. Тауарға қатысы бар және тауар шығарылған елдің (елдер тобының, елдердің кеден одағының, ел өңірінің немесе елдің бір бөлігінің) немесе тауар әкетілетін елдің (елдер тобының, елдердің кеден одағының, ел өңірінің немесе елдің бір бөлігінің) дайындаушысы, сатушысы немесе жөнелтушісі мәлімдеген тауардың шығарылған жері туралы мәліметтер қамтылған коммерциялық немесе кез келген басқа құжаттауарлардың шығарылған жері туралы декларация болып табылады.

      2. Егер тауардың шығарылған жері туралы декларацияда тауардың шығарылған жері туралы мәлімделген мәліметтердің әкелінетін тауарлардың шығарылған жерін айқындау қағидаларында немесе әкетілетін тауарлардың шығарылған жерін айқындау қағидаларында қолданылуы белгіленген өлшемшарттардан өзгеше өлшемшарттарға негізделгені анықталған жағдайда, тауардың шығарылған жері туралы мұндай декларация тауардың шығарылған жері туралы құжат ретінде қарастырылмайды.


58-бап. Тауардың шығарылған жері туралы сертификат

      1. Тауардың шығарылған жері туралы сертификат тауардың шығарылған жері туралы куәландыратын және тауар шығарылған елдің (елдер тобының, елдердің кеден одағының, ел өңірінің немесе елдің бір бөлігінің) уәкілетті мемлекеттік органы немесе уәкілетті ұйымы немесе әкелінетін тауарлардың шығарылған жерін айқындау қағидаларында немесе әкетілетін тауарлардың шығарылған жерін айқындау қағидаларында белгіленген жағдайларда – тауар әкетілетін елдің (елдер тобының, елдердің кеден одағының, ел өңірінің немесе елдің бір бөлігінің) уәкілетті мемлекеттік органы немесе уәкілетті ұйымы берген, белгілі бір нысандағы құжат болып табылады.

      Тауардың шығарылған жері туралы сертификатқа, оның ішінде оны ресімдеу және (немесе) толтыру тәртібіне қойылатын талаптар әкелінетін тауарлардың шығарылған жерін айқындау қағидаларында немесе әкетілетін тауарлардың шығарылған жерін айқындау қағидаларында белгіленеді.

      2. Егер тауардың шығарылған жері туралы сертификатта тауардың шығарылған жері туралы мәліметтер әкелінетін тауарлардың шығарылған жерін айқындау қағидаларында немесе әкетілетін тауарлардың шығарылған жерін айқындау қағидаларында қолданылуы белгіленген өлшемшарттардан өзгеше өлшемшарттарға негізделсе, тауардың шығарылған жері туралы мұндай сертификат тауардың шығарылған жері туралы құжат ретінде қарастырылмайды.

      3. Тауарлар Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағынан әкетілген кезде, егер тауардың шығарылған жері туралы сертификат келісімшарттың талаптары бойынша, тауарлар әкелінетін елдің (елдер тобының, елдердің кеден одағының, ел өңірінің немесе елдің бір бөлігінің) қағидалары бойынша қажет болса немесе егер тауардың шығарылған жері туралы сертификаттың болуы әкетілетін тауарлардың шығарылған жерін айқындау қағидаларында көзделсе, Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің уәкілетті мемлекеттік органдары немесе уәкілетті ұйымдары тауардың шығарылған жері туралы сертификат береді.

      Тауардың шығарылған жері туралы сертификат берген Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің уәкілетті мемлекеттік органдары немесе уәкілетті ұйымдары оның көшірмесін және өздерінің негізінде тауардың шығарылған жері айқындалған өзге құжаттарды тауардың шығарылған жері туралы сертификат берілген күннен бастап кемінде үш жыл сақтауға міндетті.

      4. Егер тауардың шығарылған жері туралы сертификат әкелінетін тауарлардың шығарылған жерін айқындау қағидаларында немесе әкетілетін тауарлардың шығарылған жерін айқындау қағидаларында белгіленген оны ресімдеу және (немесе) толтыру тәртібіне қойылатын талаптар бұзыла отырып ресімделсе, тауардың шығарылған жері туралы сертификат тауардың шығарылған жері туралы құжат ретінде қарастырылмайды.


59-бап. Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына әкелінетін тауарлардың шығарылған жері туралы алдын ала шешімдер

      1. Уәкілетті орган айқындаған кеден органдары кедендік декларациялау кезінде кедендік операциялар жасалатын уақытты тұлғалардың өтініші бойынша қысқарту мақсатында, Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына әкелінетін тауарлар кедендік декларацияланғанға дейін осындай тауарлардың шығарылған жері туралы алдын ала шешімдер (бұдан әрі осы тарауда – тауарлардың шығарылған жері туралы алдын ала шешімдер) қабылдайды.

      2. Тауарлардың шығарылған жері туралы алдын ала шешімдер Қазақстан Республикасының аумағында осындай алдын ала шешімдердің қолданыс мерзімі ішінде қолданылады. Өздеріне қатысты тауарлардың шығарылған жері туралы алдын ала шешімдер қабылданған тауарларды кедендік декларациялау кезінде олардың шығарылған жері туралы мәліметтер тауарлардың шығарылған жері туралы қабылданған алдын ала шешімдерге сәйкес тауарларға арналған декларацияларда көрсетіледі.


60-бап. Тауардың шығарылған жері туралы алдын ала шешім қабылдау тәртібі

      1. Тауардың шығарылған жері туралы алдын ала шешім қабылдау тәртібі осы тарауда айқындалады.

      2. Тауардың шығарылған жері туралы алдын ала шешімді уәкілетті орган айқындаған кеден органдары (бұдан әрі осы тарауда – кеден органы) қабылдайды.

      3. Тауардың шығарылған жері туралы алдын ала шешім нақты елден Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына әкелінетін тауардың әрбір атауы бойынша қабылданады.

      4. Тауардың шығарылған жері туралы алдын ала шешімнің нысанын, оны толтыру және тауардың шығарылған жері туралы осындай алдын ала шешімге өзгерістер (толықтырулар) енгізу тәртібін Комиссия айқындайды.

      5. Тауардың шығарылған жері туралы алдын ала шешімді алған тұлға оны жоғалтып алған жағдайда, кеден органы тауардың шығарылған жері туралы жоғалтылған алдын ала шешім туралы мәлімет қамтылған өтініш негізінде, кеден органына өтініш келіп түскен күннен бастап бес жұмыс күні ішінде осындай тұлғаға тауардың шығарылған жері туралы алдын ала шешімнің телнұсқасын береді.

      Телнұсқа берілген кезде алдын ала шешім қабылдау үшін кедендік алым алынбайды.

      Телнұсқаны алу үшін өтініш иесі тауардың шығарылған жері туралы алдын ала шешім қабылдаған кеден органына электрондық құжат немесе қағаз жеткізгіштегі құжат түрінде, еркін нысанда өтініш жібереді.

      Тауардың шығарылған жері туралы алдын ала шешімнің телнұсқасында тауардың шығарылған жері туралы алдын ала шешімнің түпнұсқасында қамтылған барлық мәліметтер, оның ішінде тауардың шығарылған жері туралы алдын ала шешімнің тіркеу нөмірі мен қабылданған күні көрсетіледі және "Телнұсқа" деген белгі қойылады.

      Тауардың шығарылған жері туралы алдын ала шешім түпнұсқасының қолданыс мерзімі тауардың шығарылған жері туралы алдын ала шешім телнұсқасының қолданыс мерзімі болып табылады.


61-бап. Тауардың шығарылған жері туралы алдын ала шешім қабылдау туралы өтініш

      1. Кеден органы тауардың шығарылған жері туралы алдын ала шешімді тұлғаның (бұдан әрі осы тарауда – өтініш иесі) электрондық құжат немесе қағаз жеткізгіштегі құжат түрінде, уәкілетті орган бекіткен нысан бойынша берген өтініші негізінде қабылдайды.

      2. Тауардың шығарылған жері туралы алдын ала шешім қабылдау туралы өтініште:

      1) өтініш иесі (тегі, аты, әкесінің аты (егер ол жеке басты куәландыратын құжатта көрсетілсе) немесе атауы, тұрғылықты жері немесе тұрған жері);

      2) тауар (толық коммерциялық атауы, фирмалық атауы (тауар белгісі), негізгі техникалық және коммерциялық сипаттамалары (функционалдық мақсаты, сұрпы, маркасы, моделі, артикулы, дара және көліктік қаптаманың сипаттамасы), Сыртқы экономикалық қызметтің тауар номенклатурасына сәйкес коды, құны);

      3) тауар дайындалған материалдар, олардың шығарылған жері, Тауарларды сипаттау мен кодтаудың үйлестірілген жүйесіне сәйкес кодтары, құны;

      4) тауарды дайындау үшін жасалған өндірістік және технологиялық операциялар;

      5) тауардың шығарылған жері туралы алдын ала шешім қабылдау үшін кедендік алымның төленгені туралы мәліметтер қамтылуға тиіс.

      Тауардың шығарылған жері туралы алдын ала шешім қабылдау туралы қағаз жеткізгіштегі құжат түрінде берілген өтінішке тауардың шығарылған жері туралы алдын ала шешім қабылдау үшін кедендік алымның төленгені туралы құжаттың көшірмесі қоса беріледі.

      3. Тауардың шығарылған жері туралы алдын ала шешім қабылдау туралы өтінішке тауар өндірілген елдің (елдер тобының, елдердің кеден одағының, ел өңірінің немесе елдің бір бөлігінің) сауда-өнеркәсіптік палаталарының және (немесе) басқа сараптама ұйымдарының сараптама актілері және өзіне қатысты тауардың шығарылған жері туралы алдын ала шешім қабылданатын тауардың шығарылған жері туралы сертификат қоса беріледі.

      Тауардың шығарылған жері туралы алдын ала шешім қабылдау туралы өтінішке онда көрсетілген мәліметтерді растайтын өзге де құжаттар: сынақтардың хаттамалары, сараптама ұйымдары мамандарының тауарды зерттеу нәтижелері келтірілген қорытындылары, тауарды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы өткізуді көздейтін мәміленің жасалғанын растайтын құжаттар, өндірілген тауар құнының калькуляциясы, коммерциялық шоттар, бухгалтерлік құжаттар, тауарды дайындаудың технологиялық процесінің егжей-тегжейлі сипаттамасы және тауар шығарылған елдің (елдер тобының, елдердің кеден одағының, ел өңірінің немесе елдің бір бөлігінің) аумағында осы тауардың толық алынғанын, өндірілгенін немесе жеткілікті түрде өңдеуге (қайта өңдеуге) ұшырағанын куәландыратын басқа да құжаттар, фотосуреттер, суреттер, сызбалар, бұйымдардың паспорттары және тауардың шығарылған жері туралы алдын ала шешім қабылдауға қажетті басқа да құжаттар қоса берілуі мүмкін.

      Тауардың шығарылған жері туралы алдын ала шешім қабылдау туралы өтінішке сондай-ақ тауардың сынамалары және (немесе) үлгілері қоса берілуі мүмкін.

      Кеден органы тауардың шығарылған жері туралы алдын ала шешім қабылдау туралы өтінішке қоса берілген, қазақ немесе орыс тілі болып табылмайтын тілде жасалған құжаттарда қамтылған мәліметтердің аудармасын талап етуге құқылы.

      4. Егер өтініш иесі ұсынған мәліметтер тауардың шығарылған жері туралы алдын ала шешім қабылдау үшін жеткіліксіз болған жағдайда, кеден органы тауардың шығарылған жері туралы алдын ала шешім қабылдау туралы өтініш кеден органына келіп түскен күннен бастап он жұмыс күнінен кешіктірмей, өтініш иесіне қосымша ақпарат ұсыну қажеттігі туралы сұрау салу жібереді.

      Қосымша ақпарат кеден органы өтініш иесіне қосымша ақпарат ұсыну қажеттігі туралы сұрау салу жіберген күннен бастап күнтізбелік алпыс күннен кешіктірілмей ұсынылуға тиіс.

      Егер қосымша ақпарат осы тармақтың екінші бөлігінде белгіленген мерзімде ұсынылмаса не ұсынылған қосымша ақпаратта тауардың шығарылған жері туралы алдын ала шешім қабылдауға мүмкіндік беретін мәліметтер қамтылмаса, кеден органы тауардың шығарылған жері туралы мұндай алдын ала шешім қабылдаудан бас тартады және бұл туралы өтініш иесін бас тарту себептерін көрсете отырып хабардар етеді.

      5. Егер тауардың шығарылған жері туралы алдын ала шешім қабылдау кезінде тауардың шығарылған жері туралы ұсынылған сертификаттың төлнұсқа емес екенін және (немесе) анық емес мәліметтер қамтитынын көрсететін белгілер анықталған жағдайда, кеден органы тауардың шығарылған жері туралы мұндай сертификатты тауардың шығарылған жері туралы сертификат берген және (немесе) оны тексеруге уәкілетті Қазақстан Республикасының мемлекеттік органына немесе уәкілетті ұйымға тауардың шығарылған жері туралы осындай сертификатқа тексеру жүргізу үшін жіберуге құқылы.

      Егер тауардың шығарылған жері туралы сертификат берген және (немесе) оны тексеруге уәкілетті Қазақстан Республикасының мемлекеттік органы немесе уәкілетті ұйым тауардың шығарылған жері туралы сертификаттың төлнұсқа емес екенін және (немесе) анық емес мәліметтерді қамтитынын растаса, кеден органы тауардың шығарылған жері туралы алдын ала шешім қабылдаудан бас тартады және бұл туралы өтініш иесін бас тарту себептерін көрсете отырып хабардар етеді. Бұл ретте тауарлардың шығарылған жері туралы алдын ала шешім қабылдау үшін өтініш иесі төлеген кедендік алым қайтарылмайды.

      6. Кеден органы тауардың шығарылған жері туралы алдын ала шешімдерді уәкілетті орган бекіткен тәртіппен және нысан бойынша тауардың шығарылған жері туралы алдын ала шешімдерді тіркеу журналында тіркейді.


62-бап. Тауардың шығарылған жері туралы алдын ала шешім қабылдау мерзімі және оның қолданыс мерзімі

      1. Тауардың шығарылған жері туралы алдын ала шешім кеден органында тауардың шығарылған жері туралы алдын ала шешім қабылдау туралы өтініш тіркелген күннен бастап жиырма жұмыс күнінен кешіктірілмей қабылданады.

      Осы Кодекстің 61-бабының 4-тармағына сәйкес қосымша ақпарат ұсыну не осы Кодекстің 61-бабының 5-тармағына сәйкес тауардың шығарылған жері туралы сертификатты тексеру жүргізу үшін жіберу қажет болған жағдайда, осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген мерзімнің өтуі кеден органы өтініш иесіне қосымша ақпарат ұсыну қажеттігі туралы сұрау салу жіберген күннен бастап не тауардың шығарылған жері туралы сертификат тексеру жүргізу үшін жіберілген күннен бастап тоқтатыла тұрады және кеден органы қосымша ақпаратты алған не тауардың шығарылған жері туралы сертификат берген және (немесе) оны тексеруге уәкілетті Қазақстан Республикасы мемлекеттік органының немесе уәкілетті ұйымның жауабын алған күннен бастап қайта жаңартылады.

      Кеден органы осы Кодекстің 61-бабының 5-тармағына сәйкес тауардың шығарылған жері туралы сертификатты тексеру жүргізу үшін жіберген кезде кеден органы өтініш иесін осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген немесе осы тармақтың екінші бөлігіне сәйкес белгіленген мерзімнің тоқтатыла тұратыны туралы хабардар етеді.

      2. Тауардың шығарылған жері туралы алдын ала шешім, өзінің негізінде осындай алдын ала шешім қабылданған тауардың шығарылған жері туралы сертификаттың қолданыс мерзімі ішінде қолданылады.


63-бап. Тауардың шығарылған жері туралы алдын ала шешімге өзгерістер енгізу, оның қолданысын тоқтату немесе оны кері қайтарып алу

      1. Кеден органы тауардың шығарылған жері туралы өзі қабылдаған алдын ала шешімге өзгерістер енгізу туралы шешім, сондай-ақ өзі не төмен тұрған кеден органы қабылдаған тауардың шығарылған жері туралы алдын ала шешімнің қолданысын тоқтату туралы шешім немесе оны кері қайтарып алу туралы шешім қабылдайды.

      2. Кеден органы немесе өтініш иесі тауардың шығарылған жері туралы алдын ала шешім қабылдау кезінде жіберілген және тауардың шығарылған жері туралы мәліметтерге әсер етпейтін қателерді анықтаған жағдайда, тауардың шығарылған жері туралы осы алдын ала шешімге өзгерістер енгізу туралы шешім қабылданады.

      Тауардың шығарылған жері туралы алдын ала шешімге өзгерістер енгізу туралы шешім тауардың шығарылған жері туралы осы алдын ала шешім қабылданған күннен бастап күшіне енеді.

      3. Егер:

      1) кеден органы тауардың шығарылған жері туралы осы алдын ала шешімді қабылдау үшін өтініш иесінің анық емес және (немесе) толық емес мәліметтер қамтылған құжаттар, қолдан жасалған құжаттар не анық емес және (немесе) толық емес мәліметтер ұсынғанын анықтаған;

      2) кеден органы тауардың шығарылған жері туралы осы алдын ала шешімді қабылдау кезінде жіберілген және тауарлардың шығарылған жері туралы мәліметтерге әсер ететін қателерді анықтаған жағдайларда, тауардың шығарылған жері туралы алдын ала шешімнің қолданысын тоқтату туралы шешім қабылданады.

      4. Тауардың шығарылған жері туралы алдын ала шешімнің қолданысын тоқтату туралы шешім, осы баптың 3-тармағының 1) тармақшасында көрсетілген жағдайда, тауардың шығарылған жері туралы осы алдын ала шешім қабылданған күннен бастап күшіне енеді.

      Тауардың шығарылған жері туралы алдын ала шешімнің қолданысын тоқтату туралы шешім, осы баптың 3-тармағының 2) тармақшасында көрсетілген жағдайда, тауардың шығарылған жері туралы алдын ала шешімнің қолданысын тоқтату туралы осы шешім қабылданған күннен бастап күшіне енеді.

      5. Осы баптың 3-тармағының 2) тармақшасында көрсетілген жағдайда, тауардың шығарылған жері туралы алдын ала шешімнің қолданысын тоқтату туралы шешім қабылдау кезінде тауардың шығарылған жері туралы алдын ала шешім берген кеден органы тауардың шығарылған жері туралы алдын ала шешімнің қолданысын тоқтату туралы шешім қабылданған күннен бастап он жұмыс күнінен кешіктірмей, тауардың шығарылған жері туралы, қолданысы тоқтатылған алдын ала шешім қабылдау туралы өтініш беру кезінде өтініш иесі ұсынған мәліметтер негізінде тауардың шығарылған жері туралы жаңа алдын ала шешім қабылдайды. Тауардың шығарылған жері туралы мұндай жаңа алдын ала шешім қабылданған күнінен бастап күшіне енеді.

      6. Егер әкелінетін тауарлардың шығарылған жерін айқындау қағидаларына тауарлардың шығарылған жерін айқындау өлшемшарттары бөлігінде, өздеріне қатысты тауардың шығарылған жері туралы алдын ала шешім қабылданған тауарлардың шығарылған жерін айқындауға әсер ететін өзгерістер енгізілген жағдайда, тауардың шығарылған жері туралы алдын ала шешімді кері қайтарып алу туралы шешім қабылданады.

      Тауардың шығарылған жері туралы алдын ала шешімді кері қайтарып алу туралы шешім әкелінетін тауарлардың шығарылған жерін айқындау қағидаларына көрсетілген өзгерістер күшіне енген күннен бастап күшіне енеді.

      7. Тауардың шығарылған жері туралы алдын ала шешімге өзгерістер енгізу туралы шешім, тауардың шығарылған жері туралы алдын ала шешімнің қолданысын тоқтату туралы шешім, тауардың шығарылған жері туралы алдын ала шешімді кері қайтарып алу туралы шешім мұндай шешімдер қабылданған күннен кейінгі күннен кешіктірілмей, мұндай шешімдердің қабылдану себептері көрсетіле отырып, өтініш иесіне жіберіледі, сондай-ақ кеден органдарының назарына жеткізіледі.


6-тарау. ТАУАРЛАРДЫҢ КЕДЕНДІК ҚҰНЫ


64-бап. Осы тарауда пайдаланылатын негізгі ұғымдар

      Осы тараудың мақсаттары үшін мынаны білдіретін ұғымдар пайдаланылады:

      бірдей тауарлар – барлық жағынан, оның ішінде физикалық сипаттамалары, сапасы және беделі бойынша бірдей тауарлар. Тауарлардың сыртқы түріндегі болмашы айырмашылықтар, егер бұл тауарлар қалған жағынан осы абзацта көзделген талаптарға сәйкес келсе, оларды бірдей емес деп тану үшін негіз болып табылмайды. Егер тауарлар Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына әкелінетін, бағаланатын тауарлар (бұдан әрі осы тарауда – бағаланатын тауарлар) өндірілген елде өндірілмесе немесе егер осы тауарларға қатысты жобалау, әзірлеу, инженерлік, конструкторлық жұмыс, көркемдік әрлеу, дизайнын, эскиздері мен сызбаларын әзірлеу және өзге де сол сияқты жұмыстар Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағында орындалған болса, ол тауарлар бірдей болып есептелмейді. Тауарларға қатысты "өндірілген" ("өндірілді") деген ұғымның "шығарып алынған", "өсірілген", "дайындалған (оның ішінде тауарларды монтаждау, құрастыру немесе бөлшектеу жолымен дайындалған)" деген мағынасы да бар. Бағаланатын тауарларды өндірушіден өзге тұлға өндірген бірдей тауарлар сол өндірушінің бірдей тауарлары анықталмаған не қолда бар ақпарат пайдалануға қолайсыз деп есептелген жағдайда ғана қарастырылады;

      біртекті тауарлар – барлық жағынан бірдей болып табылмайтын, бірақ өздерінің бағаланатын тауарлар сияқты функцияларды орындауына және олармен бірін-бірі коммерциялық тұрғыда алмастыра алатын тауарлар болуына мүмкіндік беретін ұқсас сипаттамалары бар және ұқсас құрауыштардан тұратын, дәл сондай материалдардан өндірілген тауарлар. Тауарлардың біртекті болып табылатын-табылмайтынын айқындау кезінде сапасы, беделі және тауар белгісінің болуы сияқты сипаттамалар ескеріледі. Егер тауарлар бағаланатын тауарлар өндірілген елде өндірілмесе немесе егер осы тауарларға қатысты жобалау, әзірлеу, инженерлік, конструкторлық жұмыс, көркемдік әрлеу, дизайнын, эскиздері мен сызбаларын әзірлеу және өзге де сол сияқты жұмыстар Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағында орындалған болса, тауарлар біртекті болып есептелмейді. Тауарларға қатысты "өндірілген" ("өндірілді") деген ұғымның "шығарып алынған", "өсірілген", "дайындалған (оның ішінде тауарларды монтаждау, құрастыру немесе бөлшектеу жолымен дайындалған)" деген мағынасы да бар. Бағаланатын тауарларды өндірушіден өзге тұлға өндірген біртекті тауарлар сол өндірушінің біртекті тауарлары анықталмаған не қолда бар ақпарат пайдалануға қолайсыз деп есептелген жағдайда ғана қарастырылады;

      дәл сол сыныптың немесе түрдің тауарлары – бірдей және біртекті тауарларды қоса алғанда, тауарлардың бір тобына немесе қатарына жататын және дайындалуы экономикалық қызметтің тиісті түріне жататын тауарлар;

      жалпыға бірдей қабылданған бухгалтерлік есепке алу қағидаттары – тиісті уақыт кезеңінде Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен қолданылатын бухгалтерлік есепке алу қағидаларының жүйесі;

      өзара байланысты тұлғалар – мына шарттардың ең болмағанда біреуіне жауап беретін:

      олар бір бірінің ұйымдарының қызметкерлері немесе директорлары (басшылары) болып табылатын;

      олар заңды тұрғыда танылған іскер әріптестер болып табылатын, яғни шарттық қатынастармен байланысқан, пайда табу мақсатында әрекет ететін және бірлескен қызметті жүзеге асыруға байланысты шығыстар мен залалдарды бірге көтеретін;

      олар жұмыс беруші және жұмыскер болып табылатын;

      қандай да бір тұлға олардың екеуінің де айналысқа шығарылған дауыс беретін акцияларының бес немесе одан да көп пайызын тікелей немесе жанама иелік ететін, оларды бақылайтын немесе ұстаушы болып табылатын;

      олардың біреуі басқасын тікелей немесе жанама бақылайтын;

      олардың екеуін де үшінші тұлға тікелей немесе жанама бақылайтын;

      олар бірігіп үшінші тұлғаны тікелей немесе жанама бақылайтын;

      олар туысқандар немесе бір отбасының мүшелері болып табылатын тұлғалар.

      Егер тұлғалар бірлескен кәсіпкерлік немесе өзге қызметте әріптестер болып табылса және бұл ретте олардың біреуі басқасының айрықша (жалғыз) агенті, айрықша дистрибьюторы немесе айрықша концессионері болып табылса (бұл қалай ұсынылса да), мұндай тұлғалар, егер олар көрсетілген шарттардың ең болмағанда біреуіне жауап берсе, осы тараудың мақсаттары үшін өзара байланысты деп есептелуге тиіс.

      Егер тұлға заң жүзінде немесе практика жүзінде басқа тұлғаның әрекеттерін шектеу немесе оны басқару мүмкіндігіне ие болса, ол осы тұлғаны бақылайтын болып есептеледі.


65-бап. Тауарлардың кедендік құны туралы жалпы ережелер

      1. Осы тараудың ережелері 1994 жылғы Тарифтер мен сауда жөніндегі бас келісімнің (1994 жылғы ТСБК) VII бабында және 1994 жылғы Тарифтер мен сауда жөніндегі бас келісімнің VII бабын қолдану жөніндегі келісімде белгіленген жалпы қағидаттар мен қағидаларға негізделеді.

      2. Егер Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына әкелу кезінде тауарлар Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасын кесіп өтсе және осындай тауарларға қатысты осы баптың 3-тармағында көрсетілгендерден өзге кедендік рәсім алғаш рет мәлімделсе, Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына әкелінетін тауарлардың (бұдан әрі осы тарауда – әкелінетін тауарлар) кедендік құны осы тарауға сәйкес айқындалады.

      Егер тауарларды осы баптың 3-тармағында көрсетілгендерден өзге кедендік рәсіммен орналастыру кезінде оларды кедендік декларациялау осы Кодекстің 185, 186, 187, 188 және 189-баптарында айқындалған ерекшеліктермен жүзеге асырылған жағдайда да әкелінетін тауарлардың кедендік құны осы тарауға сәйкес айқындалады.

      3. Тауарларды кедендік транзит кедендік рәсімімен, кеден қоймасы кедендік рәсімімен, жою кедендік рәсімімен, мемлекет пайдасына бас тарту кедендік рәсімімен немесе арнайы кедендік рәсіммен орналастыру кезінде, осы баптың 2-тармағының ережелеріне қарамастан, олардың кедендік құны айқындалмайды.

      4. Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағынан әкетілетін тауарлардың кедендік құнын айқындау, осы баптың ережелері ескеріле отырып, осы Кодекстің 73-бабына сәйкес жүргізіледі.

      5. Осы Кодекстің 279-бабының 1-тармағында, 289-бабы 1-тармағының екінші бөлігінде, 2 және 3-тармақтарында және 298-бабы 1-тармағының екінші бөлігінде, 2 және 3-тармақтарында көрсетілген тауарлардың, сондай-ақ осы Кодекстің 250, 275 және 331-баптарына сәйкес кедендік рәсімдермен орналастырылуға жататын қалдықтардың кедендік құны, Комиссия айқындайтын ерекшеліктер ескеріле отырып, осы тарауға сәйкес айқындалады.

      6. Осы Кодекстің 88-бабына, 136-бабының 5-тармағына, 217-бабының 11-тармағына және 278-бабының 12-тармағына сәйкес төленуге жататын кедендік баждарды, салықтарды, арнайы, демпингке қарсы баждарды, өтемақы баждарын есептеу мақсаттары үшін тауарлардың кедендік құны, Комиссия айқындайтын ерекшеліктер ескеріле отырып, осы тарауға сәйкес айқындалады.

      Осы Кодекстің 157-бабының 4-тармағында, 163-бабының 3-тармағында, 174-бабының 4-тармағында, 233-бабының 5-тармағында, 242-бабының 6-тармағында, 322-бабының 3-тармағында, 362-бабының 8-тармағында, 363-бабының 4-тармағында, 367-бабының 4-тармағында және 392-бабының 3-тармағында көрсетілген мән-жайлар, сондай-ақ осы Кодекстің 337-бабына сәйкес – Комиссия айқындайтын және Комиссия айқындаған жағдайларда Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын, өздерінде кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндет орындалуға жататын мән-жайлар басталған кезде төленуге жататын кедендік баждарды, салықтарды, арнайы, демпингке қарсы баждарды, өтемақы баждарын есептеу мақсаттары үшін тауарлардың кедендік құны осы тарауға және көрсетілген баптардың ережелеріне сәйкес айқындалады.

      7. Егер, осы Кодекстің 289-бабы 1-тармағының екінші бөлігінде және 298-бабы 1-тармағының екінші бөлігінде көрсетілген тауарларды қоспағанда, осы Кодексте көзделген кедендік рәсімдердің бірімен орналастырылған тауарлар өзге кедендік рәсіммен не осындай кедендік рәсіммен орналастырылған жағдайда, осындай тауарлардың кедендік құны – оларды осы баптың 3-тармағында көрсетілгендерден өзге кедендік рәсіммен алғаш орналастыру кезінде айқындалған тауарлардың кедендік құны, ал егер тауарларға арналған декларацияға тауарлардың кедендік құны туралы мәліметтер бөлігінде өзгерістер енгізілген болса, осындай өзгерістерді енгізу кезінде айқындалған тауарлардың кедендік құны болып табылады.

      Тауарлар, кері экспорт кедендік рәсімін қоспағанда, кедендік рәсімдермен орналастырылған кезде, кеден қоймасы кедендік рәсімінің қолданысын аяқтау үшін олардың кедендік құны, Комиссия айқындайтын ерекшеліктер ескеріле отырып, осы тарауға сәйкес айқындалады.

      8. Қазақстан Республикасында тауарлардың кедендік құны Қазақстан Республикасының ұлттық валютасымен айқындалады. Егер тауарлардың кедендік құнын айқындау кезінде шетел валютасын Қазақстан Республикасының ұлттық валютасына қайта есептеу жүргізу талап етілетін болса, мұндай қайта есептеу, егер осы Кодексте өзгеше белгіленбесе, Қазақстан Республикасының салық заңнамасына сәйкес белгіленетін, кеден органы кедендік декларацияны тіркеген күні қолданыста болатын валюталар айырбастаудың нарықтық бағамы (бұдан әрі – валюталар бағамы) бойынша жүргізіледі.

      9. Тауарлардың кедендік құнын айқындау тауарлардың еркін немесе жалған кедендік құнын пайдалануға негізделмеуге тиіс.

      10. Тауарлардың кедендік құны және оны айқындауға қатысты мәліметтер анық, саны жағынан айқындалған және құжатпен расталған ақпаратқа негізделуге тиіс.

      11. Тауарлардың кедендік құнын айқындау рәсімдері жалпыға бірдей қолданылатын болуға, яғни тауарлардың берілу көздеріне, оның ішінде тауарлардың шығарылған жеріне, тауарлардың түріне, мәмілеге қатысушыларға және басқа да факторларға қарай ерекшеленбеуге тиіс.

      12. Әкелінетін тауарлардың кедендік құнын айқындау рәсімдері демпингпен күресу мақсаттарында пайдаланылмауға тиіс.

      13. Осы тараудың ережелері кеден органдарының тауарлардың кедендік құнын растау үшін ұсынылған кез келген өтініштің, құжаттың немесе декларацияның анықтығына немесе дәлдігіне көз жеткізу құқығын шектеуші немесе оған күмән келтіруші ережелер ретінде қарастырыла алмайды.

      14. Тауарлардың кедендік құнын декларант айқындайды, ал кедендік баждарды, салықтарды, арнайы, демпингке қарсы баждарды, өтемақы баждарын кеден органы осы Кодекстің 83-бабының 2-тармағына сәйкес және 135-бабының 3-тармағын ескере отырып есептеген жағдайда, тауарлардың кедендік құнын кеден органы айқындайды.

      15. Әкелінетін тауарлармен жасалған мәміленің осы Кодекстің 66-бабында айқындалған мәндегі құны барынша мүмкін боларлық дәрежеде осы тауарлардың кедендік құнының негізі болуға тиіс.

      Әкелінетін тауарлардың кедендік құнын олармен жасалған мәміленің құны бойынша айқындау мүмкін болмаған жағдайда, тауарлардың кедендік құны осы Кодекстің тізбектеле қолданылатын 68 және 69-баптарына сәйкес айқындалады. Бұл ретте әкелінетін тауарлардың осы Кодекстің 68 және 69-баптарына жауап беретін кедендік құнын айқындау үшін құндық негізді негіздеп таңдау мақсаттарында кеден органы мен декларанттың арасында консультациялар жүргізілуі мүмкін. Консультациялар процесінде кеден органы мен декларант, коммерциялық құпияны сақтау шартымен, өздерінің қолда бар ақпаратымен алмаса алады.

      Консультациялар уәкілетті орган айқындаған тәртіппен және мерзімдерде жүргізіледі.

      Әкелінетін тауарлардың кедендік құнын осы Кодекстің 68 және 69-баптарына сәйкес айқындау мүмкін болмаған кезде, осы Кодекстің 70-бабына сәйкес, бағаланатын, бірдей немесе біртекті тауарлар Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағында сатылған баға не осы Кодекстің 71-бабына сәйкес тауарлардың есеп айырысу құны тауарлардың кедендік құнын айқындау үшін негіз ретінде пайдаланылуы мүмкін. Әкелінетін тауарлардың кедендік құнын айқындау кезінде декларанттың көрсетілген баптарды қолдану кезектілігін таңдауға құқығы бар.

      Егер әкелінетін тауарлардың кедендік құнын айқындау үшін осы Кодекстің 66, 68, 69, 70 және 71-баптарын қолдану мүмкін болмаса, тауарлардың кедендік құнын айқындау осы Кодекстің 72-бабына сәйкес жүзеге асырылады.

      16. Егер тауарларды кедендік декларациялау кезінде тауарларға арналған декларацияны кеден органы тіркейтін күні тауарлар Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына әкету үшін сатылатын мәміленің шарттарына сәйкес олардың кедендік құнының дәлме-дәл шамасын есептеуге қажетті дәлме-дәл мәліметтер қамтылған құжаттардың болмауына байланысты оны айқындау мүмкін болмаған жағдайда, тауарлардың кедендік құнының дәлме-дәл шамасын айқындауды кейінге қалдыруға жол беріледі. Бұл жағдайда тауарлардың кедендік құнын (бұдан әрі осы бапта – тауарлардың кедендік құнының алдын ала шамасы) декларанта бар құжаттар мен мәліметтер негізінде айқындауға және мәлімдеуге, сондай-ақ тауарлардың кедендік құнының мәлімделген алдын ала шамасын негізге ала отырып, кедендік баждарды, салықтарды, арнайы, демпингке қарсы баждарды, өтемақы баждарын есептеу мен төлеуге жол беріледі.

      Тауарлардың кедендік құнын кейінге қалдырып айқындау жағдайларын да қамтитын тауарлардың кедендік құнын кейінге қалдырып айқындау тәртібін, тауарлардың кедендік құнын кейінге қалдырып айқындауды пайдалану кезінде әкелінетін тауарлармен жасалған мәміле құны бойынша әдісті (1-әдісті) қолдану ерекшеліктерін, тауарлардың кедендік құнының алдын ала шамасы туралы мәліметтерді мәлімдеу ерекшеліктерін, тауарлардың кедендік құнының дәлме-дәл шамасын мәлімдеу тәртібі мен мерзімдерін, тауарлардың кедендік құнын бақылау ерекшеліктерін Комиссия айқындайды және Комиссия көздеген жағдайларда – уәкілетті орган айқындайды.

      Тауарлардың кедендік құнының дәлме-дәл шамасы негізге алына отырып қосымша есепке жазылған кедендік баждарды, салықтарды, арнайы, демпингке қарсы баждарды, өтемақы баждарын төлеу тауарлардың кедендік құнының дәлме-дәл шамасы мәлімделген мерзімнен кешіктірілмей жүргізіледі.

      17. Комиссия 1994 жылғы Тарифтер мен сауда жөніндегі бас келісімнің VII бабын қолдану жөніндегі Келісімнің тиісті ережелерін, бұған қоса оған түсініктеме ескертулерді, сондай-ақ Дүниежүзілік сауда ұйымының Кедендік бағалау комитеті және Дүниежүзілік кеден ұйымының Кедендік бағалау жөніндегі техникалық комитеті қабылдаған тауарлардың кедендік құны жөніндегі құжаттарды негізге ала отырып, әкелінетін тауарлардың кедендік құнын айқындау әдістерін қолдану кезінде осы тарау ережелерінің біркелкі қолданылуын қамтамасыз етуге бағытталған актілер қабылдайды.

      18. Осы тараудың ережелері Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы өткізілетін, жеке пайдалануға арналған тауарларға қатысты қолданылмайды.

      19. Әкелінетін тауарлардың кедендік құнын айқындау әдістерін қолдану мәселелері жөніндегі алдын ала шешімдер уәкілетті орган айқындаған жағдайларда қабылдануы мүмкін. Әкелінетін тауарлардың кедендік құнын айқындау әдістерін қолдану мәселелері бойынша алдын ала шешім беру тәртібін, шарттары мен мерзімдерін, сондай-ақ осындай алдын ала шешімді қолдану тәртібі мен мерзімдерін уәкілетті орган белгілейді.


66-бап. Әкелінетін тауарлармен жасалған мәміле құны бойынша әдіс (1-әдіс)

      1. Әкелінетін тауарлардың кедендік құны олармен жасалған мәміленің құны болып табылады, яғни осы тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына әкету үшін сату кезінде олар үшін іс жүзінде төленген немесе төленуге жататын және мынадай шарттар бір мезгілде орындалған:

      1) мына:

      тауарларды қайта сатуға болатын географиялық өңірді шектейтін;

      тауарлардың құнына елеулі әсер етпейтін;

      Еуразиялық экономикалық одақ органдарының актілерінде немесе Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген шектеулерді қоспағанда, сатып алушының тауарларды пайдалану және оларға билік ету құқықтарына қатысты шектеулер болмаған;

      2) тауарлардың сатылуы немесе бағасы өздерінің тауарлар бағасына әсері сан жағынан айқындала алмайтын қандай да бір шарттарға немесе міндеттемелерге тәуелді болмаған;

      3) осы Кодекстің 67-бабына сәйкес қосымша есепке жазулар жүргізуге болатын кездегіден басқа жағдайларда, сатып алушының тауарларды кейіннен сатуынан, оларға өзгеше тәсілмен билік етуінен немесе пайдалануынан түсетін кірістің немесе табыстың ешбір бөлігі сатушыға тікелей немесе жанама түрде тиесілі болмаған;

      4) сатып алушы және сатушы өзара байланысты тұлғалар болып табылмаған немесе сатып алушы мен сатушы әкелінетін тауарлармен жасалатын мәміленің құны осы баптың 4-тармағына сәйкес кедендік мақсаттар үшін қолайлы болатындай түрде өзара байланысты тұлғалар болып табылған кезде осы Кодекстің 67-бабына сәйкес толықтырылған баға болып табылады.

      2. Егер осы баптың 1-тармағында көрсетілген шарттардың ең болмаса біреуі орындалмаған жағдайда, іс жүзінде төленген немесе төленуге жататын баға әкелінетін тауарлардың кедендік құнын айқындау үшін қолайлы болып табылмайды және әкелінетін тауарлармен жасалған мәміле құны бойынша әдіс (1-әдіс) қолданылмайды.

      3. Әкелінетін тауарлар үшін сатып алушы тікелей сатушыға немесе сатушының пайдасын көздеп өзге тұлғаға жүзеге асырған немесе жүзеге асыруына жататын барлық төлемдердің жалпы сомасы осы тауарлар үшін іс жүзінде төленген немесе төленуге жататын баға болып табылады. Бұл ретте төлемдер Қазақстан Республикасының заңнамасында тыйым салынбаған кез келген нысанда тікелей немесе жанама жүзеге асырылуы мүмкін.

      Егер декларацияланатын тауарлар бір мәміле шеңберінде сатып алынған осындай тауарлардың көп мөлшерінің бір бөлігі болып табылған жағдайда, декларацияланатын тауарлар үшін іс жүзінде төленген немесе төленуге жататын баға декларацияланатын тауарлар саны мен сатып алынған тауарлардың жалпы саны арасында қандай қатынас болса, сондай арақатынаста (пропорцияда) айқындалады.

      4. Сатушы мен сатып алушының арасындағы өзара байланыс фактісі өзінен-өзі мәміленің құнын әкелінетін тауарлардың кедендік құнын айқындау үшін қолайсыз деп тануға негіз болып табылмауға тиіс. Бұл жағдайда сатуға ілеспе мән-жайларға талдау жасалуға тиіс. Егер көрсетілген өзара байланыс іс жүзінде төленген немесе төленуге жататын бағаға әсер етпесе, мәміленің құныәкелінетін тауарлардың кедендік құнын айқындау үшін қолайлы деп танылады.

      5. Егер сатушы мен сатып алушы өзара байланысты тұлғалар болып табылған жағдайда және бұл ретте декларант ұсынған немесе кеден органы өзге тәсілмен алған ақпараттың негізінде кеден органы сатушы мен сатып алушы арасындағы өзара байланыстың іс жүзінде төленген немесе төленуге жататын бағаға әсер ету белгілерін тапса, онда кеден органы бұл белгілер туралы декларантқа жазбаша немесе электрондық нысанда хабарлайды. Бұл жағдайда кеден органы кедендік бақылау, оның ішінде сатуға ілеспе мән-жайларға талдау жүргізеді. Декларанттың сатушы мен сатып алушы арасындағы өзара байланыстың іс жүзінде төленген немесе төленуге жататын бағаға әсер етпегенін мына тәсілдердің бірімен:

      1) сатуға ілеспе мән-жайларды сипаттайтын (көрсететін) қосымша құжаттар мен мәліметтер (оның ішінде кеден органы қосымша сұратқандарын) ұсыну арқылы дәлелдеуге құқығы бар. Сатушы мен сатып алушы арасындағы өзара байланыстың іс жүзінде төленген немесе төленуге жататын бағаға әсерін айқындау мақсатында кеден органы сатуға ілеспе мән-жайларға талдау жүргізу кезінде мәміленің барлық шарттарын, оған қоса сатып алушы мен сатушы өздерінің коммерциялық қарым-қатынастарын ұйымдастырған тәсілді және қарастырылып отырған бағаның қалай белгіленгенін қарастырады. Егер жүргізілген талдаудың нәтижесінде кеден органы сатып алушы мен сатушының өзара байланысты тұлғалар бола отырып, тауарларды өздері өзара байланысты тұлғалар болып табылмаған кездегі сияқты дәл сол шарттарда, оның ішінде шамалас бағалармен (яғни сол деңгейдегі бағалармен) өзара сатқанын және сатып алғанын анықтаған жағдайда, бұл факт сатушы мен сатып алушы арасындағы өзара байланыстың іс жүзінде төленген немесе төленуге жататын бағаға әсер етпегенінің дәлелі болып табылады;

      2) әкелінетін тауарлармен жасалған мәміленің құны тауарлар Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына әкелінген сол немесе соған сәйкес уақыт кезеңінде орын алған мынадай тексеру шамаларының біріне:

      Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына әкету үшін сатушымен өзара байланысты тұлғалар болып табылмайтын сатып алушыларға бірдей немесе біртекті тауарларды сату кезінде осындай тауарлармен жасалған мәміленің құнына;

      бірдей немесе біртекті тауарлардың осы Кодекстің 70-бабына сәйкес айқындалған кедендік құнына;

      бірдей немесе біртекті тауарлардың осы Кодекстің 71-бабына сәйкес айқындалған кедендік құнына жақын екенін растайтын құжаттар мен мәліметтер ұсыну арқылы дәлелдеуге құқығы бар.

      6. Егер кеден органында осы баптың 5-тармағының 2) тармақшасында көрсетілген тексеру шамаларының бірі әкелінетін тауарлармен жасалған мәміленің құнына жақын екені туралы жеткілікті ақпарат болса, ол декларанттан әкелінетін тауарлармен жасалған мәміле құнының осы тексеру шамасына жақын екенін дәлелдейтін қосымша ақпарат сұратуға тиіс емес.

      7. Кеден органы осы баптың 5-тармағының 2) тармақшасында көрсетілген тексеру шамаларын әкелінетін тауарлармен жасалған мәміле құнымен салыстырған кезде декларант ұсынған, сатудың коммерциялық деңгейлеріндегі, тауарлар санындағы, осы Кодекстің 67-бабында көрсетілген қосымша есепке жазулардағы айырмашылықтар туралы, сондай-ақ сатушы мен сатып алушы өзара байланысты тұлғалар болып табылған кезде сатушы сату кезінде шегетін шығыстармен салыстырғанда, әдетте, сатушы мен сатып алушы өзара байланысты тұлғалар болмаған кезде, сатушы сату кезінде шегетін шығыстардағы айырмашылықтар туралы мәліметтерді ескереді.

      8. Осы баптың 5-тармағының 2) тармақшасында көрсетілген тексеру шамалары декларанттың бастамасы бойынша және осы баптың 7-тармағына сәйкес салыстыру мақсаттарында ғана пайдаланылады және әкелінетін тауарлардың кедендік құнын айқындау үшін негіз ретінде пайдаланыла алмайды.

      9. Әкелінетін тауарлар үшін іс жүзінде төленген немесе төленуге жататын баға Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы өткізілетін тауарларға қатысты болады, осыған байланысты сатып алушы сатушыға аударатын дивидендтер және өзге де төлемдер, егер олар әкелінетін тауарлармен байланысты болмаса, әкелінетін тауарлардың кедендік құнына енгізілмейді.

      10. Ақпарат жеткізгіштерді (қағаз, электрондық немесе басқа) өздерінде қамтылған ақпаратпен бірге Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына әкелген кезде кедендік құнға, мәміле нысанасы осы жеткізгіштерде қамтылған ақпарат болып табылатын жағдайларды қоспағанда, осы ақпарат жеткізгіштің құны ғана қосылады.


67-бап. Әкелінетін тауарлар үшін іс жүзінде төленген немесе төленуге жататын бағаға қосымша есепке жазулар

      1. Әкелінетін тауарлардың кедендік құнын олармен жасалған мәміленің құны бойынша айқындау кезінде осы тауарлар үшін іс жүзінде төленген немесе төленуге жататын бағаға мынадай қосымша есепке жазулар қосылады:

      1) сатып алушы жүзеге асырған немесе оның жүзеге асыруына жататын, бірақ өздеріне:

      сатып алушының Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағының шегінен тыс жерлерде әкелінетін тауарларды өзінің атынан сатып алуға байланысты қызметтер көрсеткені үшін өз агентіне (делдалына) төлейтін сатып алғаны үшін сыйақыны қоспағанда, делдалдарға (агенттерге) берілетін сыйақы және брокерлерге берілетін сыйақы;

      егер кедендік мақсаттар үшін ол әкелінетін тауарлармен біртұтас ретінде қарастырылса, ыдысқа арналған шығыстар;

      әкелінетін тауарларды қаптауға арналған шығыстар, оның ішінде қаптама материалдарының және қаптау жұмыстардың құны жататын, әкелінетін тауарлар үшін іс жүзінде төленген немесе төленуге жататын бағаға қосылмаған мөлшердегі шығыстар;

      2) Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына әкету үшін әкелінетін тауарларды өндіруге және сатуға байланысты пайдалану үшін сатып алушы тікелей немесе жанама түрде тегін немесе төмендетілген бағамен ұсынған мынадай тауарлар мен көрсетілетін қызметтердің:

      әкелінетін тауарлар өндірілген (тұратын) шикізаттың, материалдардың, детальдардың, жартылай фабрикаттар мен өзге тауарлардың;

      әкелінетін тауарларды өндіру кезінде пайдаланылған құралдардың, мөртабандардың, қалыптар мен соған ұқсас өзге де тауарлардың;

      әкелінетін тауарларды өндіру кезінде жұмсалған материалдардың;

      Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағынан тыс жерде орындалған және әкелінетін тауарларды өндіру үшін қажетті жобалаудың, әзірлеудің, инженерлік, конструкторлық жұмыстың, көркемдік әрлеудің, дизайнның, эскиздер мен сызбалардың әкелінетін тауарлар үшін іс жүзінде төленген немесе төленуге жататын бағаға енгізілмеген мөлшерде тиісті түрде бөлінген құны;

      3) әкелінетін тауарларды кейіннен сату, оларға өзгеше тәсілмен билік ету немесе оларды пайдалану нәтижесінде алынған кірістің (табыстың) сатушыға тікелей немесе жанама түрде тиесілі бір бөлігі;

      4) әкелінетін тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына келу орнына дейін, ал егер Комиссия тауарларды тасымалдау (тасу) жүзеге асырылатын көлік түріне және осындай тасымалдау (тасу) ерекшеліктеріне қарай өзге орындарды айқындаса – осындай тауарларды Комиссия айқындаған орынға дейін тасымалдауға (тасуға) арналған шығыстар;

      5) әкелінетін тауарларды тиеуге, түсіруге немесе қайта тиеуге және Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына келу орнына дейін, ал егер Комиссия әкелінетін тауарларды тасымалдау (тасу) жүзеге асырылатын көлік түріне және оларды тасымалдау (тасу) ерекшеліктеріне қарай өзге орындарды айқындаса – осындай тауарларды Комиссия айқындаған орынға дейін тасымалдауға (тасуға) байланысты өзге операцияларды жүргізуге арналған шығыстар;

      6) осы тармақтың 4) және 5) тармақшаларында көрсетілген операцияларға байланысты сақтандыру шығыстары;

      7) әкелінетін тауарларға қатысты және осы тауарлар үшін іс жүзінде төленген немесе төленуге жататын бағаға енгізілмеген мөлшерде, әкелінетін тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына әкету үшін сату шарты ретінде сатып алушы тікелей немесе жанама түрде жүргізген немесе жүргізуге тиіс роялтиді, патенттер, тауар белгілері, авторлық құқықтар үшін төлемдерді қоса алғанда, зияткерлік меншік объектілерін пайдаланғаны үшін лицензиялық және өзге ұқсас төлемдер.

      Әкелінетін тауарлардың кедендік құнын айқындау кезінде:

      а) әкелінетін тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағында қайта өндіру (көбейту) құқығы үшін төлемдер;

      б) егер әкелінетін тауарларды бөлу немесе қайта сату құқығы үшін төлемдер әкелінетін тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына әкету үшін сатудың шарты болып табылмаса, мұндай төлемдер іс жүзінде төленген немесе төленуге жататын бағаға қосылмауға тиіс.

      2. Әкелінетін тауарлардың кедендік құны, олар іс жүзінде төленген немесе төленуге жататын бағадан бөлінген, декларант мәлімдеген және ол құжатпен растаған жағдайда, мына шығыстарды:

      1) тауарлар Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына әкелінгеннен кейін өнеркәсіптік қондырғылар, машиналар немесе жабдық сияқты осындай тауарларға қатысты жүргізілетін салуға, тұрғызуға, құрастыруға, монтаждауға, қызмет көрсетуге немесе техникалық көмек көрсетуге арналған шығыстарды;

      2) әкелінетін тауарларды келу орнынан Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына дейін, ал егер Комиссия тауарларды тасымалдау (тасу) жүзеге асырылатын көлік түріне және осындай тасымалдау (тасу) ерекшеліктеріне қарай өзге орындарды айқындаса – Комиссия айқындаған орынға дейін осындай тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағы арқылы тасымалдауға (тасуға) арналған шығыстарды;

      3) тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына әкелуге немесе әкелінетін тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағында сатуға байланысты төленетін баждарды, салықтар мен алымдарды қамтымауға тиіс.

      3. Осы баптың 1-тармағында көрсетілген, әкелінетін тауарлар үшін іс жүзінде төленген немесе төленуге жататын бағаға қосымша есепке жазулар анық, саны жағынан айқындалатын және құжатпен расталған ақпараттың негізінде жүргізіледі. Мұндай ақпарат болмаған кезде әкелінетін тауарлармен жасалған мәміле құны бойынша әдіс (1-әдіс) қолданылмайды.

      4. Әкелінетін тауарлардың кедендік құнын айқындау кезінде осындай тауарлар үшін іс жүзінде төленген немесе төленуге жататын бағаға осы баптың 1-тармағында көрсетілгендерден басқа қосымша есепке жазулар жүргізілмейді.

      5. Әкелінетін тауарлар үшін іс жүзінде төленген немесе төленуге жататын бағаға қосымша есепке жазулар жүзеге асырылған кезде:

      1) осы баптың 1-тармағы бірінші бөлігі 2) тармақшасының үшінші абзацында көрсетілген тауарлардың құнын бөлу осы құнның бәрін тауарлардың бірінші партиясының кедендік құнына немесе декларант айқындаған, декларацияланатын тауарлардың санынан кем бола алмайтын өзге тауарлар санының кедендік құнына жатқызу жолымен жүргізіледі. Мұндай бөлу декларантта бар құжаттарға қарай және жалпыға бірдей қабылданған бухгалтерлік есепке алу қағидаттарына сәйкес нақты мән-жайларға қолданылатын, ақылға сыйымды тәсілмен жүргізілуге тиіс. Бұл ретте, егер сатып алушы тауарларды сатып алушымен өзара байланысты тұлға болып табылмайтын сатушыдан сатып алса, оларды сатып алуға арналған шығыстар не егер тауарларды сатып алушы өндірсе, оларды дайындауға арналған шығыстар көрсетілген тауарлардың құны болып танылады. Егер сатып алушы көрсетілген тауарларды бұрын осы сатып алушының сатып алғанына немесе өндіргеніне қарамастан, пайдаланған жағдайда, сатып алудың немесе өндірудің бастапқы бағасы осы тауарлардың пайдаланылуын ескере отырып, құнын алу (айқындау) мақсатында азайтылуға тиіс;

      2) сатып алушы берген және осы баптың 1-тармағы бірінші бөлігі 2) тармақшасының бесінші абзацында көрсетілген, сатып алушы сатып алған немесе жалға алған тауарларға, сатып алған көрсетілетін қызметтерге қатысты қосымша есепке жазулар осындай тауарларды сатып алуға немесе жалға алуға, көрсетілетін қызметтерді сатып алуға арналған шығыстар бөлігінде жүзеге асырылады. Егер сатып алушы мемлекеттік меншіктегі тауарларды берсе, қосымша есепке жазулар осындай тауарлардың көшірмелерін алу құны (шығасылары) бөлігінде жүзеге асырылады.

      6. Осы баптың 1-тармағы бірінші бөлігінің 2) тармақшасында көрсетілген қосымша есепке жазулар жүзеге асырылған кезде, тікелей тауарлардың құнынан бөлек, егер осылай көзделген болса, оларды қайтаруды қоса алғанда, оларды сатушыға беруге (жеткізуге) байланысты барлық шығыстар есепке алынады.


68-бап. Бірдей тауарлармен жасалған мәміле құны бойынша әдіс (2-әдіс)

      1. Егер әкелінетін тауарлардың кедендік құны осы Кодекстің 66-бабына сәйкес айқындала алмаған жағдайда, Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына әкету үшін сатылған және Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына бағаланатын тауарлар әкелінген немесе соған сәйкес келетін, бірақ бағаланатын тауарлар Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына әкелінерден күнтізбелік тоқсан күннен ерте емес уақыт кезеңінде әкелінген бірдей тауарлармен жасалған мәміленің құны осындай тауарлардың кедендік құны болып табылады.

      Бірдей тауарлардың осы Кодекстің 66-бабына сәйкес айқындалған және кеден органы қабылдаған кедендік құны осы тауарлармен жасалған мәміленің құны болып табылады.

      Әкелінетін тауарлардың кедендік құнын осы бапқа сәйкес айқындау кезінде бағаланатын тауарлар сияқты коммерциялық деңгейде және мәні бойынша дәл сол санда сатылған бірдей тауарлармен жасалған мәміленің құны пайдаланылады.

      Егер ондай сатулар анықталмаған жағдайда, сатудың коммерциялық деңгейіндегі және (немесе) тауарлар санындағы айырмашылықтар ескерілетін тиісті түзету жасала отырып, өзге коммерциялық деңгейде және (немесе) өзге санда сатылған бірдей тауарлармен жасалған мәміленің құны пайдаланылады.

      Көрсетілген түзету, оның бірдей тауарлармен жасалған мәміле құнын ұлғайтуға немесе азайтуға алып келетін-келмейтініне қарамастан, түзетудің негізділігі мен дәлдігін құжатпен растайтын мәліметтер негізінде жүзеге асырылады.

      Мұндай мәліметтер болмаған кезде бағаланатын тауарлардың кедендік құнын айқындау үшін бірдей тауарлармен жасалған мәміле құны бойынша әдіс (2-әдіс) пайдаланылмайды.

      2. Әкелінетін тауарлардың кедендік құнын осы бапқа сәйкес айқындау кезінде, қажет болған кезде, бағаланатын және бірдей тауарларға қатысты осы Кодекстің 67-бабы 1-тармағы бірінші бөлігінің 4), 5) және 6) тармақшаларында көрсетілген шығыстарда олар тасымалданатын (тасылатын) қашықтықтардағы және тауарларды тасымалдау (тасу) жүзеге асырылатын көлік түрлеріндегі айырмашылықтарға байланысты туындайтын елеулі айырмашылықты есепке алу үшін, бірдей тауарлармен жасалған мәміле құнына түзету жүргізіледі.

      3. Егер осы баптың 1 және 2-тармақтарына сәйкес түзетулерді ескергенде, бірдей тауарлармен жасалған мәміленің біреуден көп құны анықталған жағдайда, әкелінетін тауарлардың кедендік құнын айқындау үшін олардың ең төмені қолданылады.


69-бап. Біртекті тауарлармен жасалған мәміле құны бойынша әдіс (3-әдіс)

      1. Егер әкелінетін тауарлардың кедендік құны осы Кодекстің 66 және 68-баптарына сәйкес айқындала алмаған жағдайда, Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына әкету үшін сатылған және Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына бағаланатын тауарлар әкелінген немесе соған сәйкес келетін, бірақ бағаланатын тауарлар Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына әкелінерден күнтізбелік тоқсан күннен ерте емес уақыт кезеңінде әкелінген біртекті тауарлармен жасалған мәміленің құны осындай тауарлардың кедендік құны болып табылады.

      Біртекті тауарлардың осы Кодекстің 66-бабына сәйкес айқындалған және кеден органы қабылдаған кедендік құны осы тауарлармен жасалған мәміленің құны болып табылады.

      Әкелінетін тауарлардың кедендік құнын осы бапқа сәйкес айқындау кезінде бағаланатын тауарлар сияқты коммерциялық деңгейде және мәні бойынша дәл сол санда сатылған біртекті тауарлармен жасалған мәміленің құны пайдаланылады.

      Егер ондай сатулар анықталмаған жағдайда, сатудың коммерциялық деңгейіндегі және (немесе) тауарлар санындағы айырмашылықтар ескерілетін тиісті түзету жасала отырып, өзге коммерциялық деңгейде және (немесе) өзге санда сатылған біртекті тауарлармен жасалған мәміленің құны пайдаланылады.

      Көрсетілген түзету, оның біртекті тауарлармен жасалған мәміле құнын ұлғайтуға немесе азайтуға алып келетін-келмейтініне қарамастан, түзетудің негізділігі мен дәлдігін құжатпен растайтын мәліметтер негізінде жүзеге асырылады. Мұндай мәліметтер болмаған кезде бағаланатын тауарлардың кедендік құнын айқындау үшін біртекті тауарлармен жасалған мәміле құны бойынша әдіс (3-әдіс) пайдаланылмайды.

      2. Әкелінетін тауарлардың кедендік құнын осы бапқа сәйкес айқындау кезінде, қажет болған кезде, бағаланатын және біртекті тауарларға қатысты осы Кодекстің 67-бабы 1-тармағы бірінші бөлігінің 4), 5) және 6) тармақшаларында көрсетілген шығыстарда олар тасымалданатын (тасылатын) қашықтықтардағы және тауарларды тасымалдау (тасу) жүзеге асырылатын көлік түрлеріндегі айырмашылықтарға байланысты туындайтын елеулі айырмашылықты есепке алу үшін біртекті тауарлармен жасалған мәміле құнына түзету жүргізіледі.

      3. Егер осы баптың 1 және 2-тармақтарына сәйкес түзетулерді ескергенде, біртекті тауарлармен жасалған мәміленің біреуден көп құны анықталған жағдайда, әкелінетін тауарлардың кедендік құнын айқындау үшін олардың ең төмені қолданылады.


70-бап. Шегеру әдісі (4-әдіс)

      1. Егер әкелінетін тауарлардың кедендік құны осы Кодекстің 66, 68 және 69-баптарына сәйкес айқындала алмаған жағдайда, осындай тауарлардың кедендік құны, декларанттың өтініші бойынша осы Кодекстің осы бабын және 71-бабын қолдану кезектілігі өзгертіле алатын жағдайларды қоспағанда, осы бапқа сәйкес айқындалады.

      2. Егер бағаланатын тауарлар не бағаланатын тауарлармен бірдей немесе біртекті тауарлар өздері Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына әкелінгендей күйде Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағында сатылған жағдайда, мынадай сомаларды:

      1) делдалға (агентке) әдетте төленетін немесе төленуге жататын сыйықыны не, әдетте пайда алу және Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағында дәл сол сыныптағы немесе түрдегі тауарларды сатуға байланысты әдетте орын алатын мөлшерлерде жалпы шығыстарды (коммерциялық және басқарушылық шығыстарды) жабу үшін жүргізілетін бағаға үстемеақыны;

      2) Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағында жүзеге асырылған тасымалдауға (тасуға), сақтандыруға арналған әдеттегі шығыстарды және осындай операцияларға байланысты өзге де шығыстарды;

      3) Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттер субъектілерінің салықтары мен алымдарын қоса алғанда, кедендік баждарды, салықтарды, алымдарды және Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің заңнамасына сәйкес қолданылатын, тауарларды Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің аумақтарына әкелуге және (немесе) онда сатуға байланысты төленуге жататын өзге де салықтарды және жергілікті салықтар мен алымдарды шегеру шартымен, бағаланатын тауарлар Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына әкелінген немесе соған сәйкес келетін уақыт кезеңінде Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағында осындай сатуды жүзеге асыратын тұлғалармен өзара байланысты болып табылмайтын тұлғаларға бағаланатын тауарлардың не бағаланатын тауарлармен бірдей немесе біртекті тауарлардың ең көп жиынтық саны сатылатын тауар бірлігінің бағасы әкелінетін тауарлардың кедендік құнын айқындау үшін негіз ретінде қабылданады.

      3. Егер бағаланатын тауарлар Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына әкелінген немесе соған сәйкес келетін уақыт кезеңінде Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағында бағаланатын тауарлар да, бағаланатын тауарлармен бірдей тауарлар да, бағаланатын тауарлармен біртекті тауарлар да сатылмаған жағдайда, осындай тауарлардың кедендік құны тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына әкелу күніне қатысты ең ерте, бірақ осы күннен кейін күнтізбелік тоқсан күн өткеннен кеш емес күні, өзі бойынша тиісінше бағаланатын тауарлар немесе бірдей тауарлар немесе біртекті тауарлар Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағында өздері әкелінгендей күйде, осындай тауардың бірлігі үшін баға белгілеуге жеткілікті санда сатылатын тауар бірлігінің бағасы негізінде айқындалады.

      4. Егер бағаланатын тауарлар да, бағаланатын тауарлармен бірдей тауарлар да, бағаланатын тауарлармен біртекті тауарлар да өздері Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына әкелінгендей күйде Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағында сатылмаған жағдайда, бағаланатын тауарлардың кедендік құны декларанттың өтініші бойынша, қайта өңдеу (өңдеу) нәтижесінде қосылған құн мен осы баптың 2-тармағында көрсетілген сомаларды шегеру шартымен, осындай тауарлардың көп жиынтық саны қайта өңделгеннен кейін өздері осы тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағында сатып алатын тұлғалармен өзара байланысты болып табылмайтын тұлғаларға сатылатын осындай тауарлар бірлігінің бағасы негізінде айқындалады.

      Қайта өңдеу (өңдеу) нәтижесінде қосылған құнды шегеру қайта өңдеу (өңдеу) құнына жататын, анық, саны жағынан айқындалатын және құжатпен расталған ақпарат негізінде жүргізіледі.

      5. Осы баптың 4-тармағының ережелері мынадай:

      1) тауарлар өздерінің дара белгілерін жоғалтқанына қарамастан, қайта өңдеу (өңдеу) нәтижесінде қосылған құнның шамасы дәл айқындала алатын кездегі жағдайларды қоспағанда, бағаланатын тауарлар одан әрі қайта өңдеу (өңдеу) нәтижесінде өздерінің дара белгілерін жоғалтатын;

      2) бағаланатын тауарлар өздерінің дара белгілерін жоғалтпайтын, бірақ Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағында сатылатын тауарларда бағаланатын тауарлардың құны сатылатын тауарлар құнына елеулі әсер етпейтіндей, соншалықты мардымсыз бөлікті құрайтын жағдайларда, әкелінетін тауарлардың кедендік құнын айқындау үшін қолданылмайды.

      Осы баптың 4-тармағын қолдану мүмкіндігі әрбір жеке жағдайда нақты мән-жайларға қарай айқындалады.

      6. Бағаланатын тауарлардың не бағаланатын тауарлармен бірдей тауарлардың немесе бағаланатын тауарлармен біртекті тауарлардың Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағында сатылымын қарастырған кезде, бағаланатын тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына әкету үшін өндіруге және беруге байланысты осы Кодекстің 67-бабы 1-тармағы бірінші бөлігінің 2) тармақшасында көрсетілген тауарлар мен көрсетілетін қызметтерді пайдалану үшін тікелей немесе жанама түрде, тегін немесе төмен бағамен ұсынған тұлғаға сату есепке алынбайды.

      7. Осы баптың мақсаттары үшін пайданың және тауарларды өткізуге арналған тікелей де, жанама да шығыстар болуы мүмкін жалпы шығыстардың (коммерциялық және басқарушылық шығыстардың) сомасы осы шығыстарды жабатын, сондай-ақ дәл сол сыныптағы немесе түрдегі тауарларды сатуға байланысты пайда алуды қамтамасыз ететін, тауар бағасына үстемеақы ретінде қарастырылады.

      Пайданың және жалпы шығыстардың (коммерциялық және басқарушылық шығыстардың) сомасы тұтастай ескеріледі және егер декларант ұсынған мәліметтер дәл сол сыныптағы немесе түрдегі тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағында сату кезінде орын алған мәліметтермен шамалас болған жағдайда, декларантта бар ақпарат негізінде айқындалады. Егер бұл мәліметтер кеден органының қолында бар, дәл сол сыныптағы немесе түрдегі тауарларды сату кезіндегі пайданың және жалпы шығыстардың (коммерциялық және басқарушылық шығыстардың) әдеттегі мөлшері туралы мәліметтерге сәйкес келмеген жағдайда, кеден органы пайданың және жалпы шығыстардың (коммерциялық және басқарушылық шығыстардың) сомасын өзінде бар мәліметтер негізінде айқындай алады.

      8. Осы баптың мақсаттары үшін бағаланатын тауарлар әкелінген елден әкелінген, дәл сол сыныптағы немесе түрдегі тауарлардың сатылымдары туралы, сондай-ақ басқа елдерден әкелінген тауарлар туралы мәліметтер пайдаланылады. Бағаланатын тауарлар мен олар салыстырылатын тауарлардың дәл сол сыныптағы немесе түрдегі тауарлар болып табылу-табылмау мәселесі әрбір нақты жағдайда, тиісті мән-жайлар ескеріле отырып жеке шешіледі. Бұл ретте, бағаланатын тауарларды қоса алғанда, өздеріне қатысты ақпарат ұсынылуы мүмкін, Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына әкелінген дәл сол сыныптағы немесе түрдегі тауарлардың анағұрлым шағын тобының немесе қатарының сатылымдары қарастырылады.

      9. Егер кеден органы әкелінетін тауарлардың кедендік құнын осы бапқа сәйкес, өзінде бар мәліметтер негізінде айқындаған жағдайда, ол декларантқа осындай мәліметтердің көздері туралы, сондай-ақ олардың негізінде жүргізілген есеп-қисаптар туралы электрондық немесе жазбаша нысанда хабарлайды.


71-бап. Қосу әдісі (5-әдіс)

      1. Әкелінетін тауарлардың кедендік құнын айқындау кезінде осы бапқа сәйкес:

      1) материалдарды дайындауға немесе сатып алуға арналған шығыстарды және бағаланатын тауарларды өндіруге арналған, сондай-ақ өндіруге байланысты өзге де операцияларға арналған шығыстарды;

      2) әдетте тауарлар Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына әкету үшін сатылған елде бағаланатын тауарлар секілді сыныптағы немесе түрдегі тауарларды сату кезінде ескерілетін шамаға баламалы болатын пайданың және жалпы шығыстардың (коммерциялық және басқарушылық шығыстардың) сомаларын;

      3) осы Кодекстің 67-бабы 1-тармағы бірінші бөлігінің 4), 5) және 6) тармақшаларында көрсетілген шығыстарды қосу жолымен айқындалатын тауарлардың есеп айырысу құны негіз ретінде қабылданады.

      2. Осы баптың 1-тармағының 1) тармақшасында көрсетілген шығыстар бағаланатын тауарлардың өндірушісі ұсынған немесе оның атынан ұсынылған және өндірушінің коммерциялық құжаттары тауарлар өндірілген елде қолданылатын, жалпыға бірдей қабылданған бухгалтерлік есепке алу қағидаттарына сәйкес жасалған жағдайда, осындай құжаттармен расталған бағаланатын тауарлар өндірісі туралы мәліметтер негізінде айқындалады.

      3. Осы баптың 1-тармағының 1) тармақшасында көрсетілген шығыстар осы Кодекстің 67-бабы 1-тармағы бірінші бөлігі 1) тармақшасының үшінші және төртінші абзацтарында көрсетілген шығыстарды және әкелінетін тауарларды өндіруге байланысты пайдалану үшін сатып алушы тікелей немесе жанама түрде ұсынған, осы Кодекстің 67-бабының 1-тармағы бірінші бөлігінің 2) тармақшасында көрсетілген тауарлар мен көрсетілетін қызметтердің осы Кодекстің 67-бабы 5-тармағының 1) тармақшасына сәйкес бөлінген құнын қамтуға тиіс. Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағында өндірілген (көрсетілген), осы Кодекстің 67-бабы 1-тармағы бірінші бөлігі 2) тармақшасының бесінші абзацында көрсетілген тауарлар мен көрсетілетін қызметтердің құны өндіруші төлеген осы тауарлар мен көрсетілетін қызметтердің ақысы дәрежесінде ғана енгізіледі. Бұл ретте шығыстар есеп айырысу құнын айқындау кезінде қайтадан есепке алынбайды.

      Осы баптың 1-тармағының 1) тармақшасында көрсетілмеген, әкелінетін тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына әкету үшін өндіруге және сатуға арналған тікелей және жанама шығыстар жалпы шығыстар (коммерциялық және басқарушылық шығыстар) ретінде есепке алынады.

      4. Пайданың және жалпы шығыстардың (коммерциялық және басқарушылық шығыстардың) сомасы тұтастай ескеріледі және өндіруші ұсынған немесе оның атынан ұсынылған мәліметтер негізінде айқындалады. Егер бұл мәліметтер мемлекеттік кірістер органының қолында бар, дәл сол сыныптағы немесе түрдегі тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына әкету үшін сату кезіндегі пайданың және жалпы шығыстардың (коммерциялық және басқарушылық шығыстардың) әдеттегі мөлшері туралы мәліметтерге сәйкес келмеген жағдайда, кеден органы пайданың және жалпы шығыстардың (коммерциялық және басқарушылық шығыстардың) сомасын өзінде бар мәліметтер негізінде айқындай алады.

      5. Осы баптың мақсаттары үшін бағаланатын тауарлар өндірілген мемлекетте өндірілген, дәл сол сыныптағы немесе түрдегі тауарлардың сатылымдары туралы мәліметтер пайдаланылады. Бағаланатын тауарлар мен олар салыстырылатын тауарлардың дәл сол сыныптағы немесе түрдегі тауарлар болып табылу-табылмау мәселесі әрбір нақты жағдайда, тиісті мән-жайлар ескеріле отырып жеке шешіледі. Бұл ретте өздеріне қатысты ақпарат ұсынылуы мүмкін дәл сол сыныптағы немесе түрдегі тауарлардың анағұрлым шағын тобының немесе қатарының Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына әкету үшін сатылымдары қарастырылады.

      6. Кеден органдары, егер Еуразиялық экономикалық одақтың кеден заңнамасында, Еуразиялық экономикалық одақтың үшінші тараппен халықаралық шарттарында немесе Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарында өзгеше белгіленбесе, шетелдік тұлғадан тауарлардың есеп айырысу құнын айқындау үшін құжаттар мен мәліметтер ұсынуын талап етуге құқылы емес.

      Қазақстан Республикасының уәкілетті органдары тауарлардың есеп айырысу құнын айқындау үшін шетелдік тауар өндіруші ұсынған немесе оның атынан ұсынылған құжаттар мен мәліметтерді шетелдік тауар өндірушінің келісуімен, сондай-ақ тауарларды өндіруші елінің уәкілетті органы алдын ала хабардар етілген жағдайда және оның мұндай тексеру жүргізуге қарсылығы болмаған кезде тауарларды өндірушінің елінде тексеруі мүмкін. Қазақстан Республикасының уәкілетті органдары шетелдік тауар өндіруші ұсынған немесе оның атынан ұсынылған құжаттар мен мәліметтерді тексеруді Қазақстан Республикасы қатысушысы болып табылатын халықаралық шарттарға сәйкес жүргізеді.

      7. Егер кеден органы әкелінетін тауарлардың кедендік құнын осы бапқа сәйкес, өзінде бар мәліметтер негізінде айқындаған жағдайда, ол декларантқа осындай мәліметтердің көздері туралы, сондай-ақ олардың негізінде жүргізілген есеп-қисаптар туралы электрондық немесе жазбаша нысанда хабарлайды.


72-бап. Резервтік әдіс (6-әдіс)

      1. Егер әкелінетін тауарлардың кедендік құны осы Кодекстің 66, 68, 69, 70 және 71-баптарына сәйкес айқындала алмаған жағдайда, осындай тауарлардың кедендік құны Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағында бар мәліметтер негізінде осы тараудың қағидаттары мен ережелері негізге алына отырып айқындалады.

      2. Осы бапқа сәйкес пайдаланылатын тауарлардың құнын айқындау әдістері осы Кодекстің 66, 68, 69, 70 және 71-баптарында көзделген әдістер болып табылады, алайда осы бапқа сәйкес кедендік құнды айқындау кезінде оларды қолдануда икемділікке жол беріледі. Атап айтқанда, мынаған жол беріледі:

      1) бағаланатын тауарлардың кедендік құнын айқындау үшін бағаланатын тауарлар өндірілген елден өзге елде өндірілген бірдей немесе біртекті тауарлармен жасалған мәміленің құны негіз ретінде қабылдануы мүмкін;

      2) бағаланатын тауарлардың кедендік құнын бірдей немесе біртекті тауарлармен жасалған мәміленің құны негізінде айқындау кезінде осы Кодекстің 68 және 69-баптарына сәйкес белгіленген, бірдей немесе біртекті тауарлар Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына әкету үшін сатылуға және Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына бағаланатын тауарлар әкелінген немесе оған сәйкес келетін, бірақ бағаланатын тауарлар Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына әкелінерден күнтізбелік тоқсан күннен ерте емес уақыт кезеңінде әкелінуге тиіс деген талаптардан ақылға қонымды түрде ауытқуға жол беріледі;

      3) бағаланатын тауарлардың кедендік құнын айқындау үшін бағаланатын тауарлармен бірдей немесе біртекті тауарлардың осы Кодекстің 70 және 71-баптарына сәйкес айқындалған кедендік құны негіз ретінде қабылдануы мүмкін;

      4) бағаланатын тауарлардың кедендік құнын осы Кодекстің 70-бабына сәйкес айқындау кезінде осы Кодекстің 70-бабының 3-тармағында белгіленген мерзімнен ауытқуға жол беріледі.

      3. Осы баптың 2-тармағына сәйкес туарлардың кедендік құнын айқындаудың бірнеше әдісін қолдануға мүмкіндік болған жағдайда, оларды қолданудың тізбектілігін ұстану қажет.

      4. Әкелінетін тауарлардың осы бапқа сәйкес айқындалған кедендік құны барынша мүмкін боларлық дәрежеде бұрын айқындалған кедендік құндарға негізделуге тиіс.

      5. Осы бапқа сәйкес, әкелінетін тауарлардың кедендік құны:

      1) Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағында өндірілген тауарлардың Еуразиялық экономикалық одақтың ішкі нарығындағы бағаларының;

      2) кедендік мақсаттар үшін екі баламалы құнның неғұрлым жоғарысын қабылдауды көздейтін жүйенің;

      3) әкету елінің ішкі нарығындағы тауарлар бағаларының;

      4) осы Кодекстің 71-бабына сәйкес бірдей немесе біртекті тауарлар үшін айқындалған есеп айырысу құнына қосылған шығыстардан өзге шығыстардың;

      5) тауарлар әкетілетін елден Еуразиялық экономикалық одаққа мүше болып табылмайтын мемлекеттерге берілетін тауарлар бағаларының;

      6) тауарлардың ең төмен кедендік құнының;

      7) еркін немесе жалған құнның негізінде айқындалмауға тиіс.

      6. Егер кеден органы әкелінетін тауарлардың кедендік құнын осы бапқа сәйкес, өзінде бар мәліметтер негізінде айқындаған жағдайда, ол декларантқа осындай мәліметтердің көздері туралы, сондай-ақ олардың негізінде жүргізілген есеп-қисаптар туралы электрондық немесе жазбаша нысанда хабарлайды.


73-бап. Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағынан әкетілетін тауарлардың кедендік құнын айқындау

      1. Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағынан әкетілетін тауарлардың кедендік құны, оның ішінде тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы заңсыз өткізген кезде де осы бапқа сәйкес айқындалады.

      2. Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағынан әкетілетін тауарлардың кедендік құны мәміле құнының, яғни осы тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағынан әкету үшін сату кезінде олар үшін іс жүзінде төленген немесе төленуге жататын және осы баптың 3-тармағына сәйкес толықтырылған бағаның негізінде айқындалады.

      3. Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағынан әкетілетін тауарлардың кедендік құнын айқындау кезінде осы тауарлар үшін іс жүзінде төленген немесе төленуге жататын бағаға, егер бұрын қосылмаған болса, мынадай қосымша есепке жазулар қосылады:

      1) сатушы жүзеге асырған немесе оның жүзеге асыруына жататын мөлшердегі, бірақ әкетілетін тауарлар үшін іс жүзінде төленген немесе төленуге жататын бағаға енгізілмеген мөлшердегі шығыстар, оған мыналар:

      делдалдарға (агенттерге) берілетін сыйақы және брокерлерге берілетін сыйақы;

      егер кедендік мақсаттар үшін ол әкетілетін тауарлармен біртұтас ретінде қарастырылатын болса, ыдысқа арналған шығыстар;

      әкетілетін тауарлардың қаптамасына арналған шығыстар, оның ішінде қаптама материалдарының және қаптау жұмыстардың құны жатады;

      2) әкетілетін тауарларды тиеуге, түсіруге немесе қайта тиеуге және осындай тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағынан кету орнына дейін, ал егер Комиссия әкетілетін тауарларды тасымалдау (тасу) жүзеге асырылатын көлік түріне және оларды тасымалдау (тасу) ерекшеліктеріне қарай өзге орындарды айқындаса – Комиссия айқындаған орынға дейін тасымалдауға (тасуға) байланысты өзге де операцияларды жүргізуге арналған шығыстар;

      3) осы тармақтың 2) тармақшасында көрсетілген операцияларға байланысты сақтандыру шығыстары;

      4) әкетілетін тауарларға қатысты зияткерлік меншік объектілерін пайдаланғаны үшін және көрсетілген төлемдер әкетілетін тауарларға қатысты болатын жағдайда, сатып алушы осындай тауарларды сату шарты ретінде тікелей немесе жанама түрде төлеуге тиіс лицензиялық және өзге де ұқсас төлемдер (әкетілетін тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағынан тыс жерде қайта өндіру құқығы үшін төлемдерді қоспағанда).

      4. Әкетілетін тауарлардың кедендік құны, олар іс жүзінде төленген немесе төленуге жататын бағадан бөлінген, декларант мәлімдеген және ол құжатпен растаған жағдайда, мына шығыстарды:

      1) тауарлар Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағынан әкетілгеннен кейін өнеркәсіптік қондырғылар, машиналар немесе жабдық сияқты осындай тауарларға қатысты жүргізілетін салуға, тұрғызуға, құрастыруға, монтаждауға, қызмет көрсетуге немесе техникалық көмек көрсетуге арналған шығыстарды;

      2) тауарлар Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағынан әкетілгеннен кейін әкетілетін тауарларды осындай тауарлардың Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағынан кету орнынан, ал егер Комиссия тауарларды тасымалдау (тасу) жүзеге асырылатын көлік түріне және осындай тасымалдау (тасу) ерекшеліктеріне қарай өзге орындарды айқындаса – Комиссия айқындаған орыннан тасымалдауға (тасуға) арналған шығыстарды;

      3) тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағынан әкетуге байланысты төленетін баждарды, салықтар мен алымдарды;

      4) тауарлар Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағынан әкетілгеннен кейін олардың жеткізілуін сақтандыру құнынқамтымауға тиіс.

      5. Осы баптың 3-тармағында көрсетілген, әкетілетін тауарлар үшін іс жүзінде төленген немесе төленуге жататын бағаға қосымша есепке жазулар анық, саны жағынан айқындалатын және құжатпен расталған ақпараттың негізінде жүргізіледі.

      6. Әкетілетін тауарлардың кедендік құнын айқындау кезінде осындай тауарлар үшін іс жүзінде төленген немесе төленуге жататын бағаға осы баптың 3-тармағында көрсетілгендерден басқа, қосымша есепке жазулар жүргізілмейді.

      7. Мәміленің құны болмаған кезде әкетілетін тауарлардың кедендік құны экспорттаушының – сатушының бухгалтерлік құжаттамасынан декларант ұсынған әкетілетін тауарды өндіруге немесе сатып алуға, сақтауға және тасуға байланысты шығындар туралы үзінді-көшірме негізге алынып айқындалады. Бұл ретте осы баптың 3-тармағында санамаланған шығыстар да есепке алынады.

      8. Тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы заңсыз өткізу жағдайында, сондай-ақ әкетілетін тауардың мәлімделген кедендік құнын растайтын мәліметтер болмаған жағдайда, кеден органы осындай тауарлардың кедендік құнын өзінің қолында бар, Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағынан әкетілген тектес тауарлар жөніндегі мәліметтер негізінде не тәуелсіз сараптама нәтижелері негізінде айқындайды.

      Осы баптың мақсаттары үшін тектес тауарлар деп өздерінің бағаланатын тауарлар сияқты функцияларды орындауына және олармен бірін-бірі коммерциялық тұрғыда алмастыра алатын тауарлар болуына мүмкіндік беретінұқсас сипаттамалары бар және ұқсас құрауыштардан тұратын, дәл сондай материалдардан өндірілген, сондай-ақ Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағынан әкетілетін тауарлар әкетілген немесе соған сәйкес келетін, бірақ бағаланатын тауарлар Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағынан әкетілерден күнтізбелік бір жүз сексен күннен ерте емес уақыт кезеңінде әкетілген тауарлар түсініледі. Тауарларға қатысты "өндірілген" ("өндірілді") деген ұғымның "шығарып алынған", "өсірілген", "дайындалған, оның ішінде тауарларды монтаждау, құрастыру немесе бөлшектеу арқылы дайындалған" деген де мағынасы бар.


2-БӨЛІМ. КЕДЕНДІК ТӨЛЕМДЕР, САЛЫҚТАР, АРНАЙЫ, ДЕМПИНГКЕ ҚАРСЫ, ӨТЕМАҚЫ БАЖДАРЫ


7-тарау. КЕДЕНДІК ТӨЛЕМДЕР, САЛЫҚТАР ТУРАЛЫ ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР


74-бап. Кедендік төлемдер, салықтар

      1. Кедендік төлемдерге, салықтарға:

      1) кедендік әкелу бажы;

      2) кедендік әкетубажы;

      3) тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына әкелу кезінде алынатын қосылған құн салығы;

      4) тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына әкелу кезінде алынатын акциз (акциздер);

      5) кедендік алымдар жатады.

      2. Төлеушілер, есептеу тәртібі және төлеу, есепке жатқызу (қайтару) және өндіріп алу, есепке жазу мерзімдері, сондай-ақ төлеу бойынша жеңілдіктер:

      1) кедендік баждарға қатысты – Одақ туралы шартта, Еуразиялық экономикалық одақтың және (немесе) Қазақстан Республикасының кеден заңнамасында;

      2) тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы өткізу кезінде кеден органдары алатын қосылған құн салығына және акциздерге қатысты – осы Кодексте және Қазақстан Республикасының салық заңнамасында айқындалады.

      3. Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына әкелінетін, жеке пайдалануға арналған тауарларға қатысты осы Кодекстің 39-тарауына сәйкес, бірыңғай мөлшерлемелер бойынша алынатын кедендік баждар, салықтар не жиынтық кедендік төлем түрінде алынатын кедендік баждар, салықтар төленуге жатады. Осы тараудың және осы Кодекстің 8, 9, 10, 11 және 12-тарауларының ережелері осы Кодекстің 39-тарауында көзделген жағдайларда қолданылады.

75-бап. Кедендік баждар мөлшерлемелерінің түрлері

      Кедендік баждардың мөлшерлемелері мынадай түрлерге бөлiнедi:

      1) баж салынатын тауарлардың кедендік құнынан пайызбен белгіленетін – адвалорлық;

      2) заттай көріністегі физикалық сипаттамаларға (санына, салмағына, көлеміне немесе өзге де сипататтамаларына) қарай белгіленетін – өзіндік ерекшелікті;

      3) осы баптың 1) және 2) тармақшаларында көрсетілген түрлерді ұштастыратын, аралас.


76-бап. Кедендік алымдар

      1. Кеден органдары тауарларды шығаруға, көлік құралдарын кедендік алып жүруге байланысты кедендік операцияларды жасағаны үшін, сондай-ақ осы Кодексте белгіленген өзге әрекеттерді жасағаны үшін алынатын міндетті төлемдер кедендік алымдар болып табылады.

      2. Кедендік алымдардың мөлшерлемелерін Қазақстан Республикасының Үкіметі белгілейді.

      3. Кедендік алымдардың мөлшерлері кеден органдарының өздеріне байланысты кедендік алымдар белгіленген әрекеттер жасауына жұмсалатын шығындарының шамамен алынған құнынан аса алмайды.

      4. Кедендік алымдарды төлеушілер, кедендік алымдардың түрлері, оларды төлеу, өндіріп алу және есепке жатқызу (қайтару) мерзімдері мен тәртібі, кедендік алымдарды төлеу бойынша жеңілдіктер, сондай-ақ кедендік алымдар төленбейтін жағдайлар осы Кодексте белгіленеді.


77-бап. Кедендік алымдардың түрлері, оларды төлеу мерзімдері мен тәртібі

      1. Кедендік алымдарға:

      1) тауарларды кедендік декларациялау үшін кедендік алым;

      2) кедендік алып жүру үшін кедендік алым жатады. Бірнеше автомобильдік көлік құралымен өткізілетін тауарларды кедендік алып жүру кезінде кедендік алым сомасы көрсетілген көлік құралдарының санына пропорционалды түрде бөлінеді.

      3) алдын ала шешім қабылдау үшін кедендік алым жатады.

      2. Төлеуші тауарларды кедендік декларациялау үшін кедендік алымды, осы баптың 5-тармағында көрсетілген жағдайларды қоспағанда, кедендік декларациялауды бергенге дейін немесе сонымен бір мезгілде төлейді.

      Кедендік декларациялауға кедендік алымдарды есептеу үшін, егер осы Кодексте өзгеше белгіленбесе, кеден органы кедендік декларацияны тіркеген күні қолданыста болатын мөлшерлемелер қолданылады.

      3. Төлеуші кедендік алып жүру үшін кедендік алымды кеден органы кедендік алып жүру туралы шешім қабылдағаннан кейін, бірақ кеден органы осындай шешім қабылдаған күнді қоса алғанда, кедендік алып жүруді ұйымдастыру басталған күннен кешіктірмей төлейді.

      4. Төлеуші кеден органының алдын ала шешім қабылдауы үшін кедендік алымды кеден органына алдын ала шешім қабылдау туралы өтініш берілген күнді қоса алғанда, осындай өтініш берілген күннен кешіктірмей төлейді.

      5. Тауарларды кедендік декларациялау үшін кедендік алымды төлеу бойынша жеңілдіктер берілген кезде тұлғаның тауарларды пайдалану және оларға билік ету жөніндегі шектеулерді бұзған күні осы алымды төлеу мерзімі болып есептеледі. Егер шектеулер бұзылған күнді анықтау мүмкін болмаса, кедендік декларация тіркелген күн кедендік декларациялау үшін кедендік алымды төлеу мерзімі болып есептеледі.

      Тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы заңсыз өткізген кезде тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы өткізу күні тауарларды кедендік декларациялау үшін кедендік алымды төлеу мерзімі болып есептеледі. Егер тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы заңсыз өткізу күнін анықтау мүмкін болмаса, тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы заңсыз өткізу фактісі анықталған күн кедендік декларациялау үшін кедендік алымды төлеу мерзімі болып есептеледі.

      6. Кедендік алымдарды бюджетке төлеу осы Кодексте кедендік баждарды, салықтар мен өсімпұлдарды төлеу үшін көзделген тәртіппен жүзеге асырылады.

      7. Кедендік алымдар осы Кодексте белгіленген мерзімде уақтылы немесе толық төленбеген жағдайда, төлеуші кедендік баждар, салықтар бойынша өсімпұлдарды төлеу үшін белгіленген тәртіппен өсімпұлдар төлейді.


78-бап. Аванстық төлемдер

      1. Алдағы төленетін кедендік баждарды, салықтарды, кедендік алымдарды, арнайы, демпингке қарсы баждарды, өтемақы баждарын төлеу есебіне енгізілген, төлеуші нақты тауарларға қатысты кедендік баждардың, салықтардың, кедендік алымдардың, арнайы, демпингке қарсы баждардың, өтемақы баждарының нақты түрлері мен сомалары бөлінісінде сәйкестендірмеген ақша аванстық төлемдер болып танылады.

      Аванстық төлемдер өсімпұлдарды, пайыздарды төлеу есебіне пайдаланылуы мүмкін.

      2. Аванстық төлемдер Қазақстан Республикасының аумағында – Қазақстан Республикасының ұлттық валютасымен, ал Еуразиялық экономикалық одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарда және (немесе) Қазақстан Республикасының екіжақты халықаралық шарттарында кедендік төлемдерді, салықтарды, арнайы, демпингке қарсы баждарды, өтемақы баждарын Қазақстан Республикасының ұлттық валютасынан өзге валютамен төлеу көзделген жағдайларда – осындай халықаралық шарттарда айқындалған валютамен енгізіледі.

      3. Аванстық төлемдер ретінде енгізілген ақша аванстық төлемдерді енгізген тұлғаның мүлкі болып табылады және аванстық төлемдерді енгізген тұлға бұл туралы кеден органына өкім жасағанша не кеден органы аванстық төлемдерге өндіріп алуды қолданғанша, кедендік төлемдер, салықтар, арнайы, демпингке қарсы баждар, өтемақы баждары, өсімпұлдар, пайыздар не кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын қамтамасыз ету, арнайы, демпингке қарсы баждарды, өтемақы баждарын төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын қамтамасыз ету ретінде енгізілген ақша ретінде қарастырыла алмайды. Аванстық төлемдерді енгізген тұлғаның кедендік декларацияны немесе аванстық төлемдер сомасын қайтару жөнінде өтініш ұсынуы немесе оның атынан олардың ұсынылуы немесе осы тұлғаның өз ақшасын кедендік төлемдер, салықтар, арнайы, демпингке қарсы баждар, өтемақы баждары, өсімпұлдар, пайыздар не кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын қамтамасыз ету, арнайы, демпингке қарсы баждарды, өтемақы баждарын төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын қамтамасыз ету ретінде пайдалану ниеті туралы куәландыратын өзге әрекеттерді Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жасауы осы тұлғаның өкімі ретінде қарастырылады.

      Аванстық төлемдерді осы Кодекстің 97-бабы 1-тармағының 1) тармақшасында көзделген тәсілді қолдана отырып, кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын қамтамасыз ету, арнайы, демпингке қарсы баждарды, өтемақы баждарын төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын қамтамасыз ету ретінде қолдану тәртібі осы Кодекстің 98-бабына сәйкес белгіленеді.

      4. Кеден органы аванстық төлемдерді енгізген тұлғаның жолданымы негізінде көрсетілген тұлғаға аванстық төлемдер ретінде енгізілген ақшаның осы Кодексте аванстық төлемдерді қайтару үшін белгіленген талап қоюдың ескіру мерзімінен аспайтын кезеңде жұмсалуы туралы есеп ұсынады.

      Аванстық төлемдерді енгізген тұлғаның жолданымының нысанын және оны кеден органына беру тәртібін, сондай-ақ көрсетілген есептің нысанын, оны кеден органының ұсыну тәртібі мен мерзімдерін уәкілетті орган бекітеді.

      5. Аванстық төлемдердің сомасын есепке жатқызу (қайтару) осы Кодекстің 109 және 113-баптарына сәйкес жүзеге асырылады.

      6. Аванстық төлемдердің талап етілмеген сомасына билік ету, осы Кодекстің 89 және 143-баптарында белгіленген талап қоюдың ескіру мерзімдері өткен соң. Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жүргізіледі.

      7. Аванстық төлемдерді енгізу тәртібі мен нысандарын уәкілетті орган бекітеді.


79-бап. Кедендік төлемдерді, салықтарды төлеу бойынша жеңілдіктер және тарифтік преференциялар

      1. Осы Кодексте кедендік төлемдерді, салықтарды төлеу бойынша жеңілдіктер деп:

      1) кедендік әкелу баждарын (тарифтік жеңілдіктер);

      2) кедендік әкету баждарын;

      3) салықтарды;

      4) кедендік алымдарды төлеу бойынша жеңілдіктер түсініледі. Кедендік алымдарды төлеу бойынша жеңілдіктер деп тауарларды кедендік декларациялау үшін кедендiк алымдарды төлеу бойынша жеңілдіктер түсініледі.

      2. Кедендік әкелу баждарын төлеу бойынша жеңілдіктерді (тарифтік жеңілдіктерді) беру жағдайлары және шарттары, сондай-ақ оларды қолдану тәртібі Одақ туралы шартқа сәйкес айқындалады.

      Одақ туралы шарттың 43-бабына сәйкес кедендік әкелу баждарын төлеу жөніндегі жеңілдіктерді (тарифтік жеңілдіктерді) кедендік әкелу бажының мөлшерлемесін төмендету түрінде беру жағдайлары мен шарттарын белгілеген кезде Комиссия осы Кодексте көзделгеннен өзге, өздері басталған кезде кедендік әкелу баждарын төлеу жөніндегі міндет тоқтатылатын және (немесе) кедендік әкелу баждарын төлеу мерзімі басталатын мән-жайларды айқындауға құқылы.

      3. Кедендік әкету баждарын төлеу бойынша жеңілдіктер Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес беріледі.

      4. Тауарларды кедендік декларациялау үшін кедендiк алымдарды төлеу бойынша жеңілдіктер, сондай-ақ кедендік алымдар төленбейтін жағдайлар (бұдан әрі осы тарауда – кедендiк алымдарды төлеу бойынша жеңілдіктер) осы Кодекстің 80-бабына сәйкес белгіленеді.

      Осы тармақта көзделген жеңілдіктер жеке-дара сипатта бола алмайды.

      5. Салықтарды төлеу бойынша жеңілдіктер Қазақстан Республикасының салық заңнамасында айқындалады.

      6. Кедендік төлемдерді, салықтарды төлеу бойынша жеңілдіктер беру мақсатында кеден органдары Қазақстан Республикасының өзге мемлекеттік органдарымен бірлескен актілерінде айқындалған тәртіппен Қазақстан Республикасының тиісті мемлекеттік органдармен өзара іс-қимыл жасасады.

      7. Тарифтік преференциялар Одақ туралы шартқа және Еуразиялық экономикалық одақтың үшінші тараппен, еркін сауда режимін қолдануды көздейтін халықаралық шарттарына сәйкес беріледі. Тарифтік преференциялар Комиссия айқындайтын жағдайларда және шарттар сақталған кезде қалпына келтіріледі.


80-бап. Кедендік алымдарды төлеу бойынша жеңілдіктер, сондай-ақ кедендік алымдар төленбейтін жағдайлар

      1. Кедендік алымдарды төлеуден:

      1) жүктердi, багажды және жолаушыларды тұрақты халықаралық тасымалдауды жүзеге асыратын көлiк құралдары, сондай-ақ жол жүру кезiнде, аралық аялдама пункттерiнде пайдалану үшін қажеттi немесе осы көлiк құралдарының авариясын (бұзылуын) жоюға байланысты шетелден сатып алынған материалдық-техникалық жабдықтау нәрселері, керек-жарақтар, отын, азық-түлiк және басқа мүлiк;

      2) теңiз кәсiпшiлiгiн жүргiзетiн қазақстандық теңіз кемелерінің немесе қазақстандық тұлғалар жалдаған (жалға алған) теңіз кемелерінiң өндiрiстiк қызметiн қамтамасыз ету үшiн Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағының шегінен тыс жерге әкетiлетiн материалдық-техникалық жабдықтау нәрселері, керек-жарақтар, отын, азық-түлiк және басқа мүлiк, сондай-ақ Қазақстан Республикасының аумағына әкелiнетін олардың кәсiпшiлiк өнiмдерi;

      3) ұлттық және шетел валютасының банкноттары мен монеталары (мәдени-тарихи құндылықты білдіретін банкноттар мен монеталардан басқа), сондай-ақ бағалы қағаздар;

      4) акцизделетiн тауарларды қоспағанда, гуманитарлық көмек ретiнде әкелінетін тауарлар;

      5) акцизделетiн тауарларды қоспағанда, техникалық жәрдем көрсетудi қоса алғанда, мемлекеттер, мемлекеттердің үкiметтері, халықаралық ұйымдар желісі бойынша қайырымдылық көмек мақсаттарында әкелiнетiн (медициналық мақсаттарға арнайы арналған жеңіл автомобильдерден басқа) тауарлар;

      6) Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкi және оның филиалдары, өкілдіктері мен ұйымдары ақша белгілерін жасау үшін әкелетiн шикізат;

      7) шетелдiк дипломатиялық және оған теңестiрiлген өкiлдiктердiң, консулдық мекемелердің ресми пайдалануы үшін, сондай-ақ осы өкілдіктердің дипломатиялық және әкiмшiлiк-техникалық персоналына жататын адамдардың, оған қоса олармен бірге тұратын Қазақстан Республикасының азаматтары болып табылмайтын отбасы мүшелерiнің жеке пайдалануы үшiн әкелiнетiн және әкетілетін және Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарына сәйкес босатылатын тауарлар;

      8) Қазақстан Республикасының салық заңнамасына сәйкес айқындалған, мемлекеттер, мемлекеттердің үкіметтері, сондай-ақ халықаралық ұйымдар желісі бойынша берілген гранттардың қаражаты есебінен сатып алынатын тауарлар босатылады.

      2. Тауарларды мемлекет пайдасына бас тарту кедендік рәсімімен орналастыру кезінде кедендік декларациялау үшін кедендiк алым төленбейді.

      3. Осы бапта көрсетілген кедендiк алымдар салудан босату үшін құжаттар ұсыну тәртібін уәкілетті орган айқындайды.


81-бап. Кедендік баждарды, кедендiк алымдарды, салықтарды төлеушілер

      Декларант немесе өздерінде кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндет туындаған өзге тұлғалар кедендік баждарды, салықтарды төлеушілер болып табылады.

      Кедендік баждарды, салықтарды төлеуші кедендік декларациялау үшін кедендiк алымды төлеуші болып табылады.

      Өзіне қатысты кедендік алып жүру туралы шешім қабылданған тұлға кедендік алып жүру үшін кедендiк алымды төлеуші болып табылады.

      Алдын ала шешім қабылдау туралы өтініш берген тұлға алдын ала шешім қабылдау үшін кедендiк алымды төлеуші болып табылады.


8-тарау. КЕДЕНДІК БАЖДАРДЫ, САЛЫҚТАРДЫ ЕСЕПТЕУ


82-бап. Кедендік баждарды, салықтарды салу объектісі және кедендік баждарды, салықтарды есептеуге арналған база

      1. Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы өткізілетін тауарлар, сондай-ақ осы Кодексте көзделген жағдайларда өзге де тауарлар кедендік баждарды, салықтарды салудың объектісі болып табылады.

      2. Егер осы Кодексте өзгеше белгіленбесе, тауарлардың кедендік құны және (немесе) олардың заттай көріністегі физикалық сипаттамасы (тауардың саны, салмағы, оның ішінде тауарды тұтынғанға дейін одан ажырамайтын және (немесе) тауар бөлшек сауда үшін ұсынылатын тауардың бастапқы қаптамасын ескергендегі салмағы, тауардың көлемі немесе өзге де сипаттамасы) тауардың түріне және мөлшерлемелердің қолданылатын түрлеріне қарай кедендік баждарды есептеуге арналған база болып табылады.

      3. Салықтарды есептеуге арналған база Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес айқындалады.


83-бап. Кедендік баждарды, салықтарды есептеу

      1. Кедендік баждарды, салықтарды – кедендік баждарды, салықтарды төлеуші, ал осы бапта көзделген жағдайларда кеден органы есептейді.

      2. Кеден органы:

      1) кедендік баждардың, салықтардың дұрыс есептелмелмегені анықталған жағдайда, тауарлар шығарылғаннан кейін кедендік бақылау жүргізу нәтижелері бойынша;

      2) осы Кодекстің 88-бабына сәйкес төленуге жататын кедендік баждарды, салықтарды есептеу кезінде;

      3) осы Кодекстің 157-бабының 4-тармағында, 163-бабының 3-тармағында, 174-бабының 4-тармағында, 233-бабының 5-тармағында, 242-бабының 6-тармағында, 322-бабының 3-тармағында, 362-бабының 8-тармағында, 363-бабының 4-тармағында, 367-бабының 4-тармағында, 371-бабының 4-тармағында, 378-бабының 3 және 8-тармақтарында және 392-бабының 3-тармағында көрсетілген мән-жайлар басталған кезде, сондай-ақ тауарларға арналған декларация берілгенге дейін шығарылуы жүргізілген тауарларға қатысты осы Кодексте белгіленген мерзімде тауарларға арналған декларация берілмеген жағдайларда;

      4) декларант осы Кодекстің 190-бабының 8-тармағында көрсетілген әрекеттерді жасамаған кезде;

      5) осы Кодекстің 288-бабының 7-тармағында көрсетілген мән-жайлар басталған кезде кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндет осы Кодекстің 288-бабының 3-тармағында көрсетілген тұлғалардың орындауына жататын жағдайларда;

      6) осы Кодекстің 288-бабының 9-тармағына және 297-бабының 6-тармағына сәйкес кедендік баждарды, салықтарды есептеу кезінде;

      7) осы Кодекстің 337-бабына сәйкес – Комиссия айқындаған және Комиссия көздеген жағдайларда Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындаған, кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндет орындалуға жататын мән-жайлар басталған кезде;

      8) осы Кодекстің 399-бабының 1-тармағында көрсетілген жағдайларда кедендік бақылау жүргізу нәтижелері бойынша;

      9) осы Кодекстің 410-бабының 17 және 18-тармақтарында көзделген жағдайларда кедендік бақылау жүргізу нәтижелері бойынша;

      10) кедендік рәсіммен орналастырылуы кезінде кедендік декларациялануы көліктік (тасымалдау), коммерциялық және (немесе) өзге құжаттарды кедендік декларация ретінде пайдалана отырып жүзеге асырылған тауарларға қатысты, осы Кодекске сәйкес көзделген кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндет орындалуға жататын, мән-жайлар басталған кезде;

      11) кедендік баждар, салықтар осы Кодекске сәйкес тауарлар шығарылғаннан кейін басталған мән-жайларға байланысты және төлеуші кедендік баждарды, салықтарды есептемеген тауарларға қатысты төленуге жататын өзге жағдайларда, кедендік баждарды, салықтарды есептейді.

      3. Кедендік баждарды, салықтарды есептеу туралы мәліметтер тауарларға арналған декларацияда, кедендік кіріс ордерінде не осы Кодекстің 349-бабының 24-тармағына сәйкес Комиссия айқындаған өзге кедендік құжатта, осы Кодекстің 360-бабы 4-тармағының екінші бөлігінде көрсетілген кедендік құжатта немесе осы баптың 4-тармағында көрсетілген кедендік құжатта көрсетіледі.

      4. Осы баптың 2-тармағының 2), 3), 5), 6) және 11) тармақшаларында көрсетілген жағдайларда кедендік баждарды, салықтарды есептеу кезінде кедендік баждарды, салықтарды есептеу туралы мәліметтер кедендік баждардың, салықтардың, арнайы, демпингке қарсы баждардың, өтемақы баждарының есеп-қисабында көрсетіледі.

      Кедендік баждар, салықтар, арнайы, демпингке қарсы баждар, өтемақы баждары есеп-қисабының нысанын, мұндай есеп-қисаптың электрондық құжат түріндегі құрылымы мен форматын, оларды толтыру және осындай есеп-қисапқа өзгерістер (толықтырулар) енгізу тәртібін Комиссия айқындайды.

      Көрсетілген есеп-қисапты қағаз жеткізгіште толтыру кезінде кеден органының лауазымды адамы осындай кедендік құжаттың электрондық түрін қалыптастырады.

      5. Егер осы Кодекске сәйкес кедендік баждар, салықтар кедендік кіріс ордері негізінде не осы Кодекстің 349-бабының 24-тармағына сәйкес Комиссия айқындаған өзге кедендік құжат негізінде төленген жағдайда, кеден органы кедендік баждарды, салықтарды есептеу туралы мәліметтерді кедендік кіріс ордерінде немесе осы Кодекстің 349-бабының 24-тармағына сәйкес Комиссия айқындаған өзге кедендік құжатта көрсетеді.

      Кедендік кіріс ордерінің не осы Кодекстің 349-бабының 24-тармағына сәйкес Комиссия айқындаған өзге кедендік құжаттың нысанын, оларды толтыру және оларға өзгерістер (толықтырулар) енгізу тәртібін Комиссия айқындайды.

      Кедендік кіріс ордерін не осы Кодекстің 349-бабының 24-тармағына сәйкес Комиссия айқындаған өзге кедендік құжатты қағаз жеткізгіште толтыру кезінде кеден органының лауазымды адамы осындай құжаттардың электрондық түрін қалыптастырады.

      6. Еуразиялық экономикалық одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарда және (немесе) Қазақстан Республикасының екіжақты халықаралық шарттарында көзделген, кедендік баждар, салықтар өзге валютамен есептелетін жағдайларды қоспағанда, Қазақстан Республикасының аумағында төленуге жататын кедендік баждар, салықтар Қазақстан Республикасының ұлттық валютасымен есептеледі.

      Егер кедендік баждарды, салықтарды есептеу үшін шетел валютасын Қазақстан Республикасының ұлттық валютасына не өзге валютаға қайта есептеу жүргізу талап етілетін болса, егер осы Кодексте өзгеше белгіленбесе, мұндай қайта есептеу кедендік декларацияны кеден органы тіркеген күні қолданыста болатын валюталар бағамы бойынша жүргізіледі.

      7. Кедендік баж кедендік бажды есептеуге арналған база және тауарға қатысты белгіленген кедендік баждың тиісті мөлшерлемесі негізге алына отырып есептеледі.

      Қазақстан Республикасының аумағында төленуге жататын салықтар Қазақстан Республикасының салық заңнамасына сәйкес есептеледі.


84-бап. Кедендік баждарды, салықтарды есептеу үшін қолданылатын кедендік баждардың, салықтардың мөлшерлемелері

      1. Кедендік баждарды, салықтарды есептеу үшін, егер осы Кодексте өзгеше белгіленбесе, кедендік декларацияны кеден органы тіркеген күні қолданыста болатын мөлшерлемелер қолданылады.

      Осы Кодекстің 189-бабына сәйкес тауарларды уақытша кедендік декларациялау кезінде кедендік әкету баждарын есептеу үшін осы Кодекстің 189-бабына және 43-тарауына сәйкес белгіленген күні қолданыста болатын мөлшерлемелер қолданылады.

      2. Одақ туралы шартқа сәйкес көзделген жағдайларды, сондай-ақ Еуразиялық экономикалық одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарға немесе Еуразиялық экономикалық одақтың үшінші тараппен халықаралық шарттарына сәйкес кедендік әкелу баждарын есептеу үшін Еуразиялық экономикалық одақтың Бірыңғай кедендік тарифінің мөлшерлемелерінен ерекшелінетін мөлшерлемелер қолданылатын жағдайларды қоспағанда, кедендік әкелу баждарын есептеу үшін Еуразиялық экономикалық одақтың Бірыңғай кедендік тарифінің мөлшерлемелері қолданылады.

      Егер Одақ туралы шартта өзгеше белгіленбесе, тарифтік преференциялар беру шарттары сақталмаған кезде кедендік әкелу баждарын есептеу үшін Еуразиялық экономикалық одақтың Бірыңғай кедендік тарифінің мөлшерлемелері қолданылады.

      3. Егер Еуразиялық экономикалық одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарда және (немесе) Қазақстан Республикасының екіжақты халықаралық шарттарында өзгеше белгіленбесе, Қазақстан Республикасында төленуге жататын кедендік әкету баждарын есептеу үшін сауда қызметін реттеу саласындағы уәкілетті орган белгілеген мөлшерлемелер қолданылады.

      4. Қазақстан Республикасында төленуге жататын салықтарды есептеу үшін Қазақстан Республикасының салық заңнамасында белгіленген мөлшерлемелер қолданылады.

      Комиссия Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің уәкілетті мемлекеттік органдары ұсынған мәліметтер негізінде Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттерде тауарларға қатысты қолданылатын салықтар мөлшерлемелерінің жалпы тізбесін қалыптастырады және оны Еуразиялық экономикалық одақтың ресми сайтына орналастырады.

      Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттерде тауарларға қатысты қолданылатын салықтар мөлшерлемелерінің жалпы тізбесінің форматын, оны қалыптастыру, жүргізу және одан алынған мәліметтерді пайдалану тәртібін, сондай-ақ осындай мөлшерлемелер туралы мәліметтерді ұсынудың тәртібі мен техникалық шарттарын, оның ішінде құрылымы мен форматын Комиссия айқындайды.


85-бап. Кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің туындауы және тоқтатылуы. Кедендік баждар, салықтар төленбейтін жағдайлар

      1. Кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндет осы Кодекстің 88, 157, 163, 174, 216, 217, 221, 233, 242, 254, 265, 278, 288, 297, 306, 313, 322, 328-баптарына, 360-бабының 4-тармағында, 362, 363, 367, 371, 378 және 392-баптарына сәйкес туындайды, сондай-ақ осы Кодекстің 337-бабына сәйкес – Комиссия айқындаған және Комиссия көздеген жағдайларда, Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындаған мән-жайлар басталған кезде туындайды.

      2. Кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндет:

      1) осы Кодекстің 88, 157, 163, 174, 216, 217, 221, 233, 242, 254, 265, 278, 288, 297, 306, 313, 322, 328-баптарында, 360-бабының 4-тармағына, 362, 363, 367, 371, 378 және 392-баптарында көзделген, кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің тоқтатылуына байланысты мән-жайлар басталған кезде және шарттар сақталған кезде;

      2) осы Кодекстің 337-бабына сәйкес – Комиссия айқындаған және Комиссия көздеген жағдайларда, Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындаған мән-жайлар басталған кезде;

      3) осы Кодекстің 86-бабының 9-тармағында көрсетілген жағдайларда;

      4) осы Кодекске сәйкес өндіріп алуға үмітсіз деп танылған кедендік баждардың, салықтардың сомасына қатысты кедендік баждарды, салықтарды өндіріп алу жөніндегі шаралар осы Кодекстің 116-бабы 10-тармағының 4) тармақшасына сәйкес қабылданбайтын жағдайда, тоқтатылады.

      3. Комиссия сол бір тауарларға қатысты кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндет әртүрлі тұлғаларда әртүрлі мән-жайлар бойынша және (немесе) бірнеше рет туындаған жағдайларда, оның ішінде кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндет Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттің бірінде туындаған, ал кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндет тоқтатылатын мән-жай Еуразиялық экономикалық одаққа мүше өзге мемлекетте басталған жағдайда, кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндет тоқтатылатын мән-жайларды, сондай-ақ кеден органдарының осындай мән-жайлардың басталуын растау бойынша өзара іс-қимыл жасасу тәртібін айқындауға құқылы.

      4. Кедендік баждар, салықтар:

      1) кедендік рәсіммен орналастыру шарттары осындай кедендік рәсімнің қолданысы аяқталғанға немесе тоқтатылғанға дейін және осы тауарларды осындай кедендік рәсімге сәйкес пайдалану шарттары сақталған кезде кедендік баждар, салықтар төлеуді көздемейтін кедендік рәсіммен орналастырылатын (орналастырылған) тауарларға қатысты;

      2) осы Кодекстің 355-бабының 4-тармағына және 364-бабының 2-тармағына сәйкес кедендік рәсімдермен орналастыруға жатпайтын, жекелеген тауар санаттарына қатысты, осы Кодексте осы тауар санаттары үшін белгіленген оларды пайдалану шарттары сақталған кезде;

      3) декларанттың осындай жеңілдіктерден бас тарту жағдайларын қоспағанда, кедендік әкелу бажын төлеуден босату түріндегі кедендік әкелу баждарын төлеу жөніндегі жеңілдіктерді және салықтарды төлеу жөніндегі жеңілдіктерді қолдана отырып, уақытша әкелу (рұқсат ету) кедендік рәсімімен орналастырылатын (орналастырылған) тауарларға қатысты, осындай жеңілдіктер беру талаптары сақталған кезде осындай кедендік рәсімнің қолданысы аяқталғанға немесе тоқтатылғанға дейін, тауарларды жеңілдіктер беру шарттарына сәйкес келетін мақсаттарда пайдаланған кезде, осындай тауарларды пайдалану және (немесе) оларға билік ету бойынша шектеулер сақталған кезде, сондай-ақ осындай тауарларды осындай кедендік рәсімге сәйкес пайдалану шарттары сақталған кезде;

      4) декларанттың осындай жеңілдіктерден бас тарту жағдайларын қоспағанда, осы тауарларды пайдалану және (немесе) оларға билік ету бойынша шектеулермен ұштасқан кедендік әкелу бажын төлеуден босату түріндегі кедендік әкелу баждарын төлеу жөніндегі жеңілдіктерді және салықтар төлеу жөніндегі жеңілдіктерді қолдана отырып, ішкі тұтыну үшін шығару кедендік рәсімімен орналастырылатын (орналастырылған) тауарларға қатысты, осындай жеңілдіктер беру шарттары сақталған кезде, тауарларды жеңілдіктер беру шарттарына сәйкес келетін мақсаттарда пайдаланған кезде, сондай-ақ осындай тауарларды пайдалану және (немесе) оларға билік ету бойынша шектеулер сақталған кезде төленбейді.


86-бап. Кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндетті орындау

      1. Кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндетті кедендік баждарды, салықтарды төлеуші, осы Кодекске сәйкес кедендік баждарды, салықтарды төлеушімен бірге кедендік баждарды, салықтарды төлеу бойынша ынтымақты міндет атқаратын тұлғалар орындайды.

      Кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндетті осы Кодекстің 94-бабының 11-тармағында белгіленген тәртіппен үшінші тұлға орындауы мүмкін.

      Кеден өкілі кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндетті осы Кодекстің 494-бабын ескере отырып орындайды.

      2. Кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндет оларды осы Кодекске сәйкес есептелген және төленуге жататын сомалар мөлшерінде осы Кодекстің 90, 91, 92, 93 және 94-баптарында белгіленген тәртіппен және мерзімдерде төлеу арқылы орындалады.

      3. Осы Кодекстің 91 және 194-баптарына сәйкес кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндетті орындау осы Кодекстің 10-тарауында көзделген тәсілдермен қамтамасыз етілетін жағдайларда, кеден органы кедендік баждарды, салықтарды, пайыздарды төлеу жөніндегі міндетті орындау мерзімі басталғанға дейін бес жұмыс күнінен кешіктірмей, төлеушіге кедендік баждарды, салықтарды, пайыздарды төлеу жөніндегі міндетті орындау мерзімінің басталғаны туралы еркін нысанда хабарлама жібереді.

      Кедендік баждарды, салықтарды, пайыздарды төлеу жөніндегі міндетті орындау мерзімі өткеннен кейін осы тармақтың бірінші бөлігінде белгіленген жағдайларда, сондай-ақ кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуы осы Кодекстің 10-тарауында көзделген тәсілдермен қамтамасыз етілетін өзге жағдайларда, кеден органы осы Кодекстің 10-тарауында көзделген тәртіппен кедендік баждарға, салықтарға, өсімпұлдарға, пайыздарға тиесілі сомаларды төлеу туралы талап жібереді.

      4. Мынадай:

      1) осы баптың 3-тармағында көзделген;

      2) кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуы осы Кодекстің 10-тарауында көзделген тәсілдермен қамтамасыз етілетін жағдайларды қоспағанда, кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндет орындалмаған немесе тиісінше орындалмаған жағдайларда, кеден органы кедендік баждарды, салықтарды, пайыздарды төлеу мерзімі басталған күннен бастап он жұмыс күні ішінде бір мезгілде төлеушіге және осы Кодекске сәйкес төлеушімен бірге кедендік баждарды, салықтарды, өсімпұлдарды, пайыздарды төлеу бойынша ынтымақты міндет атқаратын тұлғаларға белгіленген мерзімде төленбеген кедендік баждар, салықтар, өсімпұлдар, пайыздар сомасы туралы хабарлама жібереді.

      5. Өсімпұлдарды есепке жазу осы Кодекстің 124-бабында көзделген тәртіппен жүргізіледі.

      6. Белгіленген мерзімде төленбеген кедендік баждардың, салықтардың, өсімпұлдардың, пайыздардың сомасы туралы хабарлама табыс етілген күнінен бастап он жұмыс күнінен кешіктірілмейтін мерзімде орындалуға жатады. Мерзімінде төленбеген кедендік баждардың, салықтардың, өсімпұлдардың, пайыздардың сомасы туралы хабарламаның нысанын уәкілетті орган бекітеді. Бұл ретте хабарламаның көрсетілген нысаны осы Кодекстің 137-бабына сәйкес, белгіленген мерзімде төленбеген арнайы, демпингке қарсы баждардың, өтемақы баждарының сомасы туралы мәліметтерді де қамтиды.

      Көрсетілген хабарламаны табыс ету тәртібі осы Кодекстің 87-бабына сәйкес жүргізіледі.

      7. Төлеуші белгіленген мерзімде төленбеген кедендік баждар, салықтар, өсімпұлдар, пайыздар сомасы туралы хабарламада көрсетілген талаптарды осындай хабарлама тіркелген күннен бастап осындай талаптарды орындау күнін қоса алғанға дейінгі кезеңде есепке жазылуға жататын өсімпұлдарды төлеместен орындаған кезде, кеден органы белгіленген мерзімде төленбеген кедендік баждардың, салықтардың, өсімпұлдардың, пайыздардың сомасы туралы бұрын шығарылған хабарламаға толықтыру жібереді.

      8. Белгіленген мерзімде төленбеген кедендік баждардың, салықтардың, өсімпұлдардың, пайыздардың сомасы туралы хабарламада көрсетілген кедендік баждар, салықтар, өсімпұлдар, пайыздар сомасының өзгеруіне алып келген негізді фактілер анықталған жағдайда, кеден органы белгіленген мерзімде төленбеген кедендік баждардың, салықтардың, өсімпұлдардың, пайыздардың сомасы туралы жаңа хабарлама жібереді, сонымен бір мезгілде белгіленген мерзімде төленбеген кедендік баждардың, салықтардың, өсімпұлдардың, пайыздардың сомасы туралы бастапқы жіберілген хабарламаны кері қайтарып алады.

      9. Кеден органы мынадай:

      1) тауарлар шығарылғаннан кейін, ал шығарылуы тауарларға арналған декларация берілгенге дейін жүргізілген тауарларға қатысты – осы Кодекстің 194-бабының 17-тармағында көзделген электрондық құжат жіберілгеннен не тиісті белгілер қойылғаннан кейін тауарларға арналған бір декларацияда есептелген кедендік төлемдерді, салықтарды, арнайы, демпингке қарсы, өтемақы баждарын жиынтықтап алғанда осы Кодекске сәйкес кедендік баждарды, салықтарды есептеу үшін валюталар бағамын қолдану күніне қолданыста болатын валюталар бағамы бойынша бес еуроға баламалы сомадан аспайтын мөлшерде төлемеу фактісі анықталған;

      2) осы Кодекстің 83-бабының 4-тармағында көрсетілген кедендік баждардың, салықтардың, арнайы, демпингке қарсы, өтемақы баждарының бір есеп-қисабында немесе осы Кодекстің 360-бабы 4-тармағының екінші бөлігінде көрсетілген бір кедендік құжатта есептелген кедендік төлемдерді, салықтарды, арнайы, демпингке қарсы баждарды, өтемақы баждарын жиынтықтап алғанда осы Кодекске сәйкес кедендік баждарды, салықтарды есептеу үшін валюталар бағамын қолдану күніне қолданыста болатын валюталар бағамы бойынша бес еуроға баламалы сомадан аспайтын мөлшерде төлемеу фактісі анықталған жағдайларда, осы баптың 4-тармағында көрсетілген хабарламаны жібермейді.

      10. Осы баптың 9-тармағында көрсетілген жағдайларда кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндет тоқтатылады.

      11. Кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндет осы баптың 6-тармағында көрсетілген мерзімде орындалмаған немесе тиісінше орындалмаған жағдайда, кедендік баждарды, салықтарды, өсімпұлдарды, пайыздарды өндіріп алуды жүзеге асыратын кеден органы осы Кодекстің 12-тарауына сәйкес кедендік баждарды, салықтарды, өсімпұлдарды, пайыздарды өндіріп алу жөнінде шаралар қабылдайды.

      12. Комиссия сол бір тауарларға қатысты кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндет әртүрлі тұлғаларда әртүрлі мән-жайлар бойынша және (немесе) бірнеше рет туындаған жағдайларда, кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалу ерекшеліктерін айқындауға құқылы.


87-бап. Белгіленген мерзімде төленбеген кедендік баждардың, салықтардың, өсімпұлдардың, пайыздардың сомасы туралы хабарламаны табыс ету тәртібі

      1. Осы бапта өзгеше белгіленбесе, белгіленген мерзімде төленбеген кедендік баждардың, салықтардың, өсімпұлдардың, пайыздардың сомасы туралы хабарлама төлеушінің жеке өзіне қолын қойғыза отырып, немесе жөнелту және алу фактісін растайтын өзге тәсілмен табыс етілуге тиіс.

      Бұл ретте төменде санамаланған тәсілдердің бірімен жіберілген хабарлама мынадай жағдайларда:

      1) пошта арқылы хабарламасы бар тапсырыс хатпен жiберiлгенде – төлеушi пошта операторының хабарламасына белгi қойған күннен бастап;

      2) электрондық тәсiлмен жiберiлгенде – веб-қосымшадағы хабарлама жеткізілген күннен бастап төлеушіге табыс етілді деп есептеледі.

      Көрсетілген тәсiл:

      уәкілетті орган айқындаған тәртіппен кеден органының ақпараттық жүйесін пайдаланушы ретінде тіркелген;

      Қазақстан Республикасының салық заңнамасында белгіленген тәртіппен электрондық салық төлеушi ретiнде тiркелген төлеушiге қолданылады.

      2. Кеден органы пошта арқылы хабарламасы бар тапсырыс хатпен жіберген, белгіленген мерзімде төленбеген кедендік баждардың, салықтардың, өсімпұлдардың, пайыздардың сомасы туралы хабарламаны пошта операторы төлеушінің орналасқан жерінде болмауы себепті қайтарып берген жағдайда, кеден органы пошта операторының хабарламасын алған күннен бастап он жұмыс күнінен кешіктірілмейтін мерзімде төлеушінің орналасқан жері бойынша зерттеп-қарау жүргізеді, оның нәтижелері бойынша зерттеп-қарау актісі жасалады.

      3. Зерттеп-қарау актісінде:

      оның жасалу орны, күні және уақыты;

      кеден органының актіні жасаған лауазымды адамының лауазымы, тегі, аты және әкесінің аты (егер ол жеке басты куәландыратын құжатта көрсетілген болса);

      кеден органының атауы;

      тартылған куәгерлердің тегі, аты және әкесінің аты (егер ол жеке басты куәландыратын құжатта көрсетілген болса), жеке басты куәландыратын құжаттың атауы және нөмірі, тұрғылықты жері;

      төлеушінің тегі, аты және әкесінің аты (егер ол жеке басты куәландыратын құжатта көрсетілген болса) және (немесе) атауы, оның сәйкестендіру нөмірі;

      зерттеп-қарау нәтижелері туралы ақпарат көрсетіледі.

      Зерттеп-қарау актісі куәгерлердің қатысуымен ресімделеді.

      Куәгерлер ретінде кеден органының лауазымды адамының және төлеушінің әрекеттерінің нәтижесіне мүдделі емес, кез келген кәмелетке толған әрекетке қабілетті кемінде екі адам шақырылуы мүмкін.

      Қазақстан Республикасы мемлекеттік органдарының лауазымды адамдарының және төлеушінің жұмыскерлерінің, құрылтайшыларының (қатысушыларының) куәгер ретінде қатысуына жол берілмейді.

      4. Белгіленген мерзімде төленбеген кедендік баждардың, салықтардың, өсімпұлдардың, пайыздардың сомасы туралы осы Кодекстің 86-бабының 4-тармағына сәйкес жіберілген хабарламаға шағым жасалған жағдайда, осындай хабарламада көрсетілген кеден органының талаптарын орындау мерзімі шағымды қарау нәтижелері бойынша шешім шығарылғанға дейін тоқтатыла тұрады. Бұл ретте шағым жасау өсімпұлдарды есепке жазуды тоқтата тұрмайды.


88-бап. Тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы заңсыз өткізу кезінде кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің туындауы және тоқтатылуы, оларды төлеу мерзімі және есептеу ерекшеліктері

      1. Тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы заңсыз өткізу кезінде кедендік әкелу баждарын, салықтарды төлеу жөніндегі міндет тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына әкелу кезінде туындайды.

      Тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы заңсыз өткізу кезінде кедендік әкету баждарын төлеу жөніндегі міндет тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағынан әкету кезінде туындайды.

      2. Тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы заңсыз өткізу кезінде кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндет тауарларды заңсыз өткізуші тұлғаларда туындайды. Заңсыз өткізуге қатысушы тұлғалар, егер олар осындай өткізудің заңсыздығы туралы білсе немесе білуге тиіс болса, ал тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына әкелу кезінде – заңсыз әкелінген тауарларды жеке меншікке немесе иеленуге алған тұлғалар да, егер олар сатып алу кезінде олардың Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына әкелінуінің заңсыздығы туралы білсе немесе білуге тиіс болса, тауарларды заңсыз өткізуші тұлғалармен бірге кедендік баждарды, салықтарды төлеу бойынша ынымақты міндет атқарады.

      3. Мынадай:

      1) осы баптың 5, 6, 7 және 8-тармақтарына сәйкес есептелген және төленуге жататын мөлшерлерде кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндетті орындау және (немесе) оларды өндіріп алу;

      2) тауарларды осы Кодекске сәйкес кедендік рәсімдермен орналастыру;

      3) осындай жойылуға немесе қайтарымсыз жоғалтуға дейін осы шетелдік тауарларға қатысты осы Кодекске сәйкес кедендік баждарды, салықтарды төлеу мерзімі басталған жағдайларды қоспағанда, шетелдік тауарлардың авария немесе еңсерілмейтін күш әсерінің салдарынан жойылу және (немесе) қайтарымсыз жоғалу фактісін не осы тауарлардың тасымалдаудың (тасудың) және (немесе) сақтаудың қалыпты жағдайларында табиғи кему нәтижесінде қайтарымсыз жоғалу фактісін кеден органының уәкілетті орган айқындаған тәртіппен тануы;

      4) Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес тауарларды тәркілеу немесе мемлекеттің меншігіне айналдыру;

      5) кеден органының тауарларды осы Кодекстің 52-тарауына сәйкес кідіртуі;

      6) қылмыстық құқық бұзушылық туралы хабарды тексеру барысында, қылмыстық іс бойынша немесе әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс бойынша іс жүргізу барысында алып қойылған немесе тыйым салынған және егер бұрын осындай тауарларды шығару жүргізілмеген болса, өздеріне қатысты тауарларды қайтару туралы шешім қабылданған тауарларды уақытша сақтауға қою немесе кедендік рәсімдердің бірімен орналастыру мән-жайлары басталған кезде, осы баптың 2-тармағында көрсетілген тұлғаларда тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы заңсыз өткізу кезінде кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндет тоқтатылады.

      4. Тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы заңсыз өткізу кезінде – тауарлар Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасын кесіп өткен күн, ал егер бұл күні анықталмаса, тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы заңсыз өткізу фактісі анықталған күн кедендік баждарды, салықтарды төлеу мерзімі болып есептеледі.

      5. Тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы заңсыз өткізу кезінде кедендік баждар, салықтар осы тауарлар мынадай кедендік рәсімдермен:

      1) тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына әкелу кезінде – тарифтік преференциялар және кедендік әкелу баждарын, салықтарды төлеу жөніндегі жеңілдіктер қолданылмай, ішкі тұтыну үшін шығару кедендік рәсімімен;

      2) Еуразиялық экономикалық одақтың тауарларын Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағынан әкету кезінде – кедендік әкету баждарын төлеу жөніндегі жеңілдіктер қолданылмай, экспорт кедендік рәсімімен орналастырылғандай мөлшерде төленуге жатады.

      6. Тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы заңсыз өткізу кезінде кедендік баждар, салықтар осы баптың 7-тармағы ескеріле отырып, ал егер кеден органы тауарлар туралы дәл мәліметтерге ие болмаса, осы баптың 8-тармағы да ескеріле отырып, осы тарауға сәйкес есептеледі.

      7. Кедендік баждарды, салықтарды есептеу үшін – тауарлар Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасын кесіп өткен күні, ал егер бұл күн анықталмаса, тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы заңсыз өткізу фактісі анықталған күні қолданыста болатын кедендік баждардың, салықтардың мөлшерлемелері қолданылады.

      Егер тауарлардың кедендік құнын айқындау үшін, сондай-ақ кедендік баждарды, салықтарды есептеу үшін шетел валютасын Қазақстан Республикасының ұлттық валютасына қайта есептеу талап етілген жағдайда, мұндай қайта есептеу – тауарлар Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасын кесіп өткен күні, ал егер бұл күн анықталмаса, тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы заңсыз өткізу фактісі анықталған күні қолданыста болатын валюталар бағамы бойынша жүргізіледі.

      8. Егер кеден органы тауарлар (сипаттамасы, атауы, саны, шығарылған жері және (немесе) кедендік құны) туралы дәл мәліметтерге ие болмаған жағдайда, төленуге жататын кедендік баждарды, салықтарды есептеу үшін база кеден органында бар мәліметтер негізінде айқындалады, ал тауарларды сыныптау осы Кодекстің 40-бабының 4-тармағы ескеріле отырып жүзеге асырылады.

      Егер тауардың Сыртқы экономикалық қызметтің тауар номенклатурасына сәйкес коды он таңбадан аз санда топтау деңгейінде айқындалған жағдайда:

      кедендік баждарды есептеу үшін осындай топтауға кіретін тауарларға сәйкес келетін кедендік баждар мөлшерлемелерінің ең үлкені қолданылады;

      салықтарды есептеу үшін осындай топтауға кіретін, өздеріне қатысты кедендік баждар мөлшерлемелерінің ең үлкені белгіленген тауарларға сәйкес келетін қосылған құн салығы мөлшерлемелерінің ең үлкені, акциздер мөлшерлемелерінің ең үлкені қолданылады.

      Тауарлар туралы дәл мәліметтер кейіннен анықталған кезде кедендік баждар, салықтар осындай дәл мәліметтер негізге алынып есептеледі және осы Кодекстің 11-тарауына сәйкес артық төленген және (немесе) артық өндіріп алынған кедендік баждар, салықтар сомасын есепке жатқызу (қайтару) жүзеге асырылады не осы Кодекстің 87-бабына сәйкес әрекеттер, осы Кодекстің 12-тарауына сәйкес төленбеген соманы өндіріп алу жүзеге асырылады.

      9. Тауарлар Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес тәркіленген немесе мемлекеттің меншігіне айналдырылған, кеден органдары тауарларды осы Кодекстің 52-тарауына сәйкес кідірткен, уақытша сақтауға қойған, кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндет орындалғаннан және (немесе) олар өндіріп алынғаннан (толық немесе ішінара) кейін тауарларды кедендік рәсімдермен орналастырған жағдайларда, осы бапқа сәйкес төленген және (немесе) өндіріп алынған кедендік баждардың, салықтардың сомасы осы Кодекстің 11-тарауына сәйкес есепке жатқызуға (қайтаруға) жатады.

      10. Тауарларды анық емес кедендік декларациялай отырып, Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы заңсыз өткізу кезінде осы баптың 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 және 9-тармақтарының ережелері қолданылмайды.

      Тауарларды анық емес кедендік декларациялай отырып, Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы заңсыз өткізу кезінде кедендік баждар, салықтар осы Кодекске сәйкес есептеледі. Бұл ретте тауарларды кедендік декларациялау кезінде іс жүзінде төленген кедендік баждар, салықтар қайтадан төленбейді (өндіріп алынбайды), ал артық төленген және (немесе) артық өндіріп алынған кедендік баждардың, салықтардың сомасы осы Кодекске сәйкес есепке жатқызуға (қайтаруға) жатады.


89-бап. Кедендік баждар, кедендік алымдар, салықтар, өсімпұлдар, пайыздар бойынша талап қоюдың ескіру мерзімі

      1. Кеден органдарының талаптары немесе төлеушінің талабы бойынша:

      1) кеден органы төлеушіге кедендік баждарды, салықтарды, кедендік алымдарды есептеуге (есепке жазуға) немесе төлеуші есептеген олардың сомасын, сондай-ақ есепке жазылған өсімпұлдардың, пайыздардың сомасын қайта қарауға құқылы;

      2) төлеуші кеден органдарынан кедендік баждарды, салықтарды, кедендік алымдарды, өсімпұлдарды, пайыздарды, аванстық төлемдерді, оның ішінде кедендік баждарды, салықтарды төлеу бойынша міндеттің орындалуын қамтамасыз ету ретінде енгізілген аванстық төлемдердің сомасын есепке жатқызуды жүргізуді және (немесе) қайтаруды талап етуге құқылы;

      3) төлеуші кеден органдарынан кеден органының ақшаны уақытша орналастыру шотына енгізілген ақшаны қайтаруды және (немесе) алдағы кедендік баждарды, кедендік алымдарды, салықтарды, арнайы, демпингке қарсы, өтемақы баждарын, өсімпұлдарды, пайыздарды төлеу есебінде бюджетке аударуды талап етуге құқылы;

      4) төлеуші кеден органдарының талап етуі бойынша кедендік баждардың, кедендік алымдардың, салықтардың, өсімпұлдардың, пайыздардың сомасын төлеуге міндетті;

      5) төлеуші Еуразиялық экономикалық одақтың кеден заңнамасына сәйкес кедендік декларацияға өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы өтініш жасауға құқылы болатын уақыт кезеңі талап қоюдың ескіру мерзімі болып табылады.

      2. Кеден органдарының және төлеушілердің талаптары бойынша талап қоюдың ескіру мерзімі:

      1) осы баптың 3-тармағында көзделген жағдайларды қоспағанда, кедендік декларациялау мен тауарлар шығару аяқталған күннен бастап;

      2) кедендік баждарды, салықтарды ақшамен, оның ішінде аванстық төлемдер есебінен төлеу бойынша міндеттің орындалуын қамтамасыз ету кеден органында тіркелген күннен бастап;

      3) кеден органы осы Кодексте көзделген алдын ала шешімдерді қабылдаған күннен бастап;

      4) кеден органы кедендік қолдау туралы шешім қабылдаған күннен бастап есептелетін бес жылды құрайды.

      3. Таңдап алынған кедендік рәсімге сәйкес кедендік бақылаудағы тауарлар бойынша кеден органы төлеуге жататын кедендік төлемдерді, салықтарды, өсімпұлдарды, пайыздарды тауарлар кедендік бақылауда болатын мерзім ішінде және тауарлардың кедендік бақылауда болу мерзімі аяқталғаннан кейін бес жыл ішінде есептеуге немесе олардың сомаларын қайта қарауға құқылы.

      4. Осы баптың 1-тармағында белгіленген талаптар бойынша талап қоюдың ескіру мерзімі өткен жағдайда:

      1) кедендік бақылау жүргізу кезеңінде, оның ішінде тауарлар шығарылғаннан кейін – талап қоюдың ескіру мерзімі осындай кедендік бақылау жүргізу, кеден органының кедендік төлемдер, салықтар, арнайы, демпингке қарсы, өтемақы баждары, өсімпұлдар, пайыздар бойынша берешекті өтегенге дейін кедендік бақылау жүргізу нәтижелері бойынша қабылдаған шешімін орындау мерзіміне ұзартылады.

      2) төлеуші Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен кедендік тексеру нәтижелеріне және (немесе) уәкілетті органның шағымды қарау нәтижелері бойынша шығарған шешіміне, сондай-ақ кеден органының және (немесе) кеден органы лауазымды адамының шешіміне, әрекетіне (әрекетсіздігіне) шағым жасағанда – талап қоюдың ескіру мерзімі шағымды қарау және кеден органының шағымды қарау нәтижелері бойынша шығарған шешімін орындау мерзіміне, ал сот тәртібімен шағым жасалған жағдайда, сот талқылауын жүргізу және сот актісінің заңды күшіне ену мерзіміне ұзартылады.


9-тарау. КЕДЕНДІК БАЖДАРДЫ, САЛЫҚТАРДЫ ТӨЛЕУ МЕРЗІМДЕРІ МЕН ТӘРТІБІ


90-бап. Кедендік баждарды, салықтарды төлеу мерзімдері

      1. Кедендік баждарды, салықтарды төлеу мерзімдері осы Кодекстің 88, 91, 157, 163, 174, 216, 217, 221, 233, 242, 254, 265, 278, 288, 297, 306, 313, 322, 328-баптарына, 360-бабының 4-тармағына, 362, 363, 367, 371, 378 және 392-баптарына сәйкес айқындалады.

      2. Кедендік декларациялану ерекшеліктері осы Кодекстің 189-бабында және 43-тарауында белгіленген тауарларға қатысты кедендік баждарды, салықтарды төлеу мерзімдері осы Кодекстің осындай бабымен және тарауымен айқындалады.

      3. Арнайы кедендік рәсіммен орналастырылатын (орналастырылған) тауарларға қатысты кедендік баждарды, салықтарды төлеу мерзімдерін осы Кодекстің 337-бабына сәйкес – Комиссия айқындайды және Комиссия көздеген жағдайларда Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайды.

      4. Төлеуші кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндетті осы Кодексте белгіленген мерзімде орындамаған немесе тиісінше орындамаған кезде, осы тармақтың үшінші бөлігінде көрсетілген жағдайды қоспағанда, өсімпұлдар төленеді.

      Өсімпұлдарды төлеу немесе өндіріп алу, сондай-ақ есепке жатқызу (қайтару) осы Кодексте тиісті кедендік баждар, кедендік алымдар, салықтар сомасын төлеуге немесе өндіріп алуға, сондай-ақ есепке жатқызуға (қайтаруға) қатысты көзделген тәртіппен жүзеге асырылады.

      Осы Кодекстің 85-бабының 3-тармағына сәйкес Комиссия айқындаған тәртіппен кедендік баждарды, салықтарды өндіріп алуды жүзеге асыратын кеден органы кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндет тоқтатылатын мән-жайлардың басталғанын растауды алған кезде өсімпұлдар төленбейді.

      5. Осы Кодекске сәйкес кедендік әкелу баждарының, салықтардың сомасынан, егер осы сомаларға қатысты олардың төленуін кейінге қалдыру немесе оларды бөліп төлеу берілетіндей түрде пайыздар төленуге жататын жағдайларда, мұндай пайыздар кедендік әкелу баждарын төлеуді кейінге қалдыруға немесе бөліп төлеуге пайыздарды есепке жазу және төлеу үшін осы Кодекстің 93-бабында белгіленген тәртіппен есепке жазылады және төленеді.


91-бап. Кедендік әкелу баждарын, салықтарды төлеу мерзімдерін өзгерту

      1. Кедендік әкелу баждарын, салықтарды төлеу мерзімдерін өзгерту кейінге қалдыру немесе бөліп төлеу нысанында жүзеге асырылады.

      2. Салықтарды төлеу мерзімдерін өзгерту үшін негіздер, сондай-ақ оларды өзгерту шарттары мен тәртібі Қазақстан Республикасының салық заңнамасында белгіленеді.

      3. Кедендік әкелу баждарын төлеуді кейінге қалдыру немесе бөліп төлеу ішкі тұтыну үшін шығарудың кедендік рәсімімен орналастырылатын тауарларға қатысты беріледі.

      4. Кедендік әкелу баждарын төлеуді кейінге қалдыру немесе бөліп төлеу төлеушінің тиісінше кейінге қалдырылған немесе бөліп төленетін соманы біржолғы ретпен немесе кезең-кезеңмен төлеу арқылы кедендік әкелу баждарын төлеу мерзімін өзгертуді білдіреді.

      5. Кедендік әкелу баждарын төлеуді кейінге қалдыру немесе бөліп төлеу төленуге жататын барлық сомаға қатысты не осы соманың бір бөлігіне қатысты беріледі.

      6. Тауарларды кедендік әкелу баждарын төлеуді кейінге қалдыру беріле отырып шығару кезінде өзінің төленуіне қатысты кейінге қалдыру берілген кедендік әкелу баждарының сомасы осындай кейінге қалдыру берілген мерзімнің соңғы күнінен кешіктірілмей төленуге жатады.

      Тауарларды кедендік әкелу баждарын бөліп төлеу беріле отырып шығару кезінде өзінің төленуіне қатысты бөліп төлеу берілген кедендік әкелу баждарының сомасы кедендік әкелу баждарының сомасын кезең-кезеңмен төлеудің бекітілген графигіне сәйкес төленуге жатады. Бұл ретте кезең-кезеңмен төленуге айқындалған соманың әрқайсысы тиісті кезеңде осындай төлеу үшін белгіленген мерзімнің соңғы күнінен кешіктірілмей төленуге жатады.

      7. Егер осы Кодексте өзгеше белгіленбесе, кедендік әкелу баждарын төлеуді кейінге қалдыру немесе бөліп төлеу кедендік әкелу баждарын төлеу жөніндегі міндеттің орындалуы қамтамасыз етілген жағдайда беріледі.

      Кедендік әкелу баждарын төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын қамтамасыз ету осы Кодекстің 10-тарауына сәйкес беріледі.


92-бап. Кедендік әкелу баждарын төлеуді кейінге қалдыруды немесе бөліп төлеуді беру, кедендік әкелу баждарын төлеуді кейінге қалдырудан немесе бөліп төлеуден бас тарту, оның күшін жою мерзімдері, негіздері және тәртібі. Кедендік әкелу баждарын төлеуді кейінге қалдыруды немесе бөліп төлеуді беру туралы шешімнің қолданысын тоқтату

      1. Осы Кодекстің 93-бабына сәйкес кедендік әкелу баждарын төлеуді кейінге қалдыру үшін пайыздар төлей отырып, кедендік әкелу баждарын төлеуді кейінге қалдыру тауарлар ішкі тұтыну үшін шығару кедендік рәсіміне сәйкес шығарылған күннен кейінгі күннен бастап бір айдан аспайтын мерзімге беріледі.

      2. Кедендік әкелу баждарын төлеуді кейінге қалдыру немесе бөліп төлеу үшін пайыздар төлемей, кедендік әкелу баждарын төлеуді кейінге қалдыру немесе бөліп төлеу мынадай негіздердің бірі болған:

      1) кедендік әкелу баждарын төлеушіге дүлей зілзала, технологиялық апат немесе өзге еңсерілмейтін күш мән-жайлары салдарынан нұқсан келтірілген;

      2) кедендік әкелу баждарын төлеушіге мемлекеттік бюджеттен қаржыландыру немесе осы тұлға орындаған мемлекеттік тапсырысқа ақы төлеу кідіртілген;

      3) Қазақстан Республикасының халықаралық шарттары шеңберінде өнім берулер жүзеге асырылған;

      4) Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің ауыл шаруашылығы қызметін жүзеге асыратын ұйымдары Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына көшет немесе егу материалдарын, өсімдіктерді қорғау құралдарын, ауыл шаруашылығы техникасын, асыл тұқымды мал шаруашылығы объектілерін (асыл тұқымды ауыл шаруашылығы жануарларын, құстарды, балықтарды және асыл тұқымды мал шаруашылығының басқа объектілерін), асыл тұқымды өнімді (материалды), жануарларды азықтандыру үшін пайдаланылатын өнімдерді әкелген не олар көрсетілген ұйымдар үшін берілген кезде тауарлар ішкі тұтыну үшін шығару кедендік рәсіміне сәйкес шығарылған күннен кейінгі күннен бастап алты айдан аспайтын мерзімге беріледі. Өздеріне қатысты кедендік әкелу баждарын төлеуді кейінге қалдыру немесе бөліп төлеу берілуі мүмкін көрсетілген тауарлардың Сыртқы экономикалық қызметтің тауар номенклатурасына сәйкес кодтары көрсетілген тізбесін Комиссия айқындайды;

      5) Комиссия айқындайтын өзге де негіздер болған кезде тауарлар ішкі тұтыну үшін шығару кедендік рәсіміне сәйкес шығарылған күннен кейінгі күннен бастап алты айдан аспайтын мерзімге беріледі.

      3. Осы Кодекстің 93-бабына сәйкес кедендік әкелу баждарын төлеуді кейінге қалдыру немесе бөліп төлеу үшін пайыздар төлей отырып, кедендік әкелу баждарын төлеуді кейінге қалдыру немесе бөліп төлеу өнеркәсіптік қайта өңдеуде пайдалану үшін тауарларды, оның ішінде шикізатты, материалдарды, технологиялық жабдықты, оның жасақтаушы және қосалқы бөлшектерін Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына әкелу сияқты негіз болған кезде, тауарлар ішкі тұтыну үшін шығару кедендік рәсіміне сәйкес шығарылған күннен кейінгі күннен бастап алты айдан аспайтын мерзімге беріледі. Осы тармақты қолдану мақсаттарында өнеркәсіптік қайта өңдеу деп тауарларды өздерінің Сыртқы экономикалық қызметтің тауар номенклатурасына сәйкес кодтары өнеркәсіптік қайта өңдеу үшін әкелінетін тауарлардың кодтарынан алғашқы төрт таңбасының кез келгені деңгейінде ерекшеленетін жаңа тауарларды алу үшін өндірісте пайдалану түсініледі. Көрсетілген, өздеріне қатысты кедендік әкелу баждарын төлеуді кейінге қалдыру немесе бөліп төлеу берілуі мүмкін көрсетілген тауарлардың Сыртқы экономикалық қызметтің тауар номенклатурасына сәйкес кодтары көрсетілген тізбесі, сондай-ақ осындай тауарларды өнеркәсіптік қайта өңдеуге пайдалануға арналған тауарларға жатқызу шарттарын Комиссия айқындайды.

      4. Кедендік әкелу баждарын төлеуші осы баптың 2 және 3-тармақтарында көрсетілген негіздердің болуын уәкілетті орган айқындаған тәртіппен растауға тиіс.

      5. Кедендік әкелу баждарын төлеуді кейінге қалдыру немесе бөліп төлеу кедендік әкелу баждарын төлеушінің өтініші негізінде кеден органының шешімі бойынша беріледі.

      Кедендік әкелу баждарын төлеуді кейінге қалдыруды немесе бөліп төлеуді беру туралы шешімді тауарларды ішкі тұтыну үшін шығару кедендік рәсімімен орналастырған кезде шығаруды жүргізетін кеден органы қабылдайды.

      Кеден органының кедендік әкелу баждарын төлеуді кейінге қалдыруды немесе бөліп төлеуді беру туралы шешімінде кедендік әкелу баждарын төлеуді кейінге қалдыру немесе бөліп төлеу берілетін мерзім, өзінің төленуіне қатысты кейінге қалдыру немесе бөліп төлеу берілетін кедендік әкелу баждарының сомасы және тауарларды шығару кезінде осы шешімді қолдану үшін қажетті өзге де мәліметтер көрсетіледі.

      6. Кедендік әкелу баждарын төлеуді кейінге қалдыруды немесе бөліп төлеуді беру немесе оны беруден бас тарту туралы шешімді аумақтық кеден органы немесе кеден төлеушінің уәкілетті орган бекіткен нысан бойынша электрондық құжат немесе қағаз жеткізгіштегі құжат түрінде берілген өтініші негізінде қабылдайды.

      Кеден органының кедендік әкелу баждарын төлеуді кейінге қалдыруды немесе бөліп төлеуді беру туралы шешімі, егер өздеріне қатысты осындай шешім қабылданған тауарларды кедендік декларациялау шешім қабылдаған күннен бастап үш ай ішінде жүргізілсе, заңды маңызы бар фактілер туралы куәландыратын құжат болып табылады.

      Осы баптың 2 және 3-тармақтарына сәйкес берілетін кедендік әкелу баждарын төлеуді кейінге қалдыруды немесе бөліп төлеуді беру үшін өтінішке:

      осы баптың 2 және 3-тармақтарында көрсетілген негіздердің бар екенін растайтын, тізбесін уәкілетті орган бекітетін құжаттар;

      кедендік әкелу баждарын бөліп төлеу кезінде төлеуші жасаған кедендік әкелу баждарын кезең-кезеңмен төлеу графигі қоса беріледі.

      Кедендік әкелу баждарын төлеуді кейінге қалдыруды немесе бөліп төлеуді беру не оны беруден бас тарту туралы шешімді аумақтық кеден органы немесе кеден төлеушінің өтініші аумақтық кеден органында немесе кеденде тіркелген күннен бастап бес жұмыс күнінен аспайтын мерзімде қабылдайды.

      Кедендік әкелу баждарын төлеуді кейінге қалдыруды немесе бөліп төлеуді беру не оны беруден бас тарту туралы шешімнің нысанын уәкілетті орган бекітеді.

      Кедендік әкелу баждарын бөліп төлеуді беру туралы шешімге кеден органы бекіткен, кедендік әкелу баждарын кезең-кезеңмен төлеу графигі қоса беріледі. Көрсетілген графикте кедендік әкелу баждарын кезең-кезеңмен төлеу мерзімдері белгіленеді және ол осы шешімнің ажырамас бөлігі болып табылады.

      Төлеушінің жолданымы бойынша кедендік әкелу баждарының сомасын кезең-кезеңмен төлеу графигі өзгертілуі мүмкін.

      Кедендік әкелу баждарын төлеу мерзімдері өзгертілген кезде кедендік әкелу баждарын төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын қамтамасыз ету мөлшерін айқындау осы Кодекстің 104-бабының 1 және 3-тармақтарында белгіленген тәртіппен жүргізіледі. Бұл ретте осындай қамтамасыз етудің мөлшеріне кедендік әкелу баждарын төлеуді кейінге қалдыру немесе бөліп төлеу үшін пайыздардың сомасы кіреді.

      Кедендік әкелу баждарын төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын қамтамасыз ету мөлшері өзіне негізделе отырып айқындалатын кедендік әкелу баждарының сомасын айқындау үшін кедендік әкелу баждарын төлеу бойынша кейінге қалдыруды немесе бөліп төлеуді беру туралы өтініш кеден органында тіркелген күні қолданыста болатын валюталар бағамы, кедендік әкелу баждарының мөлшерлемелері қолданылады.

      Кедендік әкелу баждарын төлеу бойынша кейінге қалдыруды немесе бөліп төлеуді беруден бас тарту туралы шешімде мұндай бас тартудың негізі қамтылуға тиіс.

      Кеден органы кедендік әкелу баждарын төлеу бойынша кейінге қалдыруды немесе бөліп төлеуді беруден бас тарту туралы шешімді мынадай негіздер бойынша:

      төлеуші осы тармақтың үшінші бөлігінің екінші абзацында көрсетілген құжаттарды кеден органына ұсынбаса;

      төлеушінің кедендік баждарды, кедендік алымдарды, салықтарды, арнайы, демпингке қарсы, өтемақы баждарын, өсімпұлдарды, пайыздарды төлеу бойынша берешегі болса;

      төлеушіге қатысты банкроттық рәсім қозғалса немесе қылмыстық құқық бұзушылық белгілері бойынша қылмыстық іс қозғалса, қабылдайды.

      Кедендік әкелу баждарын төлеу бойынша кейінге қалдыруды немесе бөліп төлеуді беру туралы шешімнің күші кедендік әкелу баждарын төлеуді кейінге қалдыру немесе бөліп төлеу іс жүзінде берілгенге дейін мынадай негіздер бойынша:

      төлеушінің өтініші бойынша;

      кеден органы кедендік әкелу баждарын төлеу бойынша кейінге қалдыруды немесе бөліп төлеуді беруден бас тарту үшін негіздерді растайтын ақпаратты алған кезде жойылуға жатады.

      7. Төлеуші кедендік әкелу баждарын төлеуді кейінге қалдыруды немесе бөліп төлеуді беру туралы шешімде белгіленген мерзімде кедендік әкелу баждарын төлеу жөніндегі міндетті орындамаған немесе тиісінше орындамаған жағдайларда, кеден органы осы Кодекстің 98-бабының 6-тармағында, 99-бабының 4-тармағында, 100-бабының 5-тармағында, 101-бабының 10-тармағында және 102-бабының 4-тармағында белгіленген бір немесе бірнеше әрекетті жүзеге асырады.

      8. Кедендік әкелу баждарын төлеуді кейінге қалдыруды немесе бөліп төлеуді беру туралы шешім:

      1) кедендік әкелу баждарын төлеуді кейінге қалдыру немесе бөліп төлеу берілген мерзім аяқталған соң;

      2) осы баптың 6-тармағының екінші бөлігінде көрсетілген мерзім аяқталған соң;

      3) кейінге қалдыру немесе бөліп төлеу берілген кедендік әкелу баждарын төлеу жөніндегі міндет орындалған кезде өзінің қолданысын тоқтатады.


93-бап. Кедендік әкелу баждарын төлеуді кейінге қалдыру немесе бөліп төлеу үшін пайыздар

      1. Осы Кодекстің 92-бабының 1 және 3-тармақтарына сәйкес берілген кедендік әкелу баждарын төлеуді кейінге қалдыруды немесе бөліп төлеуді пайдаланудың әрбір күні үшін тауарлар ішкі тұтыну үшін шығару кедендік рәсіміне сәйкес шығарылған күннен кейінгі күннен бастап кедендік әкелу баждарын төлеу жөніндегі міндет тоқтатылған күнге дейін пайыздар төленуге жатады.

      2. Кедендік әкелу баждарын төлеуді кейінге қалдыру немесе бөліп төлеу үшін пайыздар Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі белгілейтін және пайыздарды есепке жазу үшін қолданылатын қайта қаржыландырудың ресми мөлшерлемесінің 1/360 мөлшерінде төленуге жатады. Кедендік әкелу баждарын төлеуді кейінге қалдыру немесе бөліп төлеу үшін пайыздарды есепке жазу үшін кейінге қалдыруды немесе бөліп төлеуді іс жүзінде пайдаланудың тиісті кезеңдерінде қолданыста болатын қайта қаржыландырудың ресми мөлшерлемесі қолданылады.

      3. Кедендік әкелу баждарын төлеуді кейінге қалдыру немесе бөліп төлеу үшін пайыздар кедендік әкелу баждарын төлеу немесе өндіріп алу күнінен кейінгі күннен кешіктірмей төленуге жатады.

      4. Кедендік әкелу баждарын төлеуді кейінге қалдыру немесе бөліп төлеу үшін пайыздарды төлеу немесе өндіріп алу, сондай-ақ есепке жатқызу (қайтару) осы Кодексте кедендік әкелу баждарының сомасын төлеуге немесе өндіріп алуға, сондай-ақ есепке жатқызуға (қайтаруға) қатысты көзделген тәртіппен жүзеге асырылады.


94-бап. Кедендік баждарды, салықтарды төлеу тәртібі

      1. Кедендік баждар, салықтар Қазақстан Республикасында – уәкілетті орган айқындаған тәртіппен не, тауарларды анық емес кедендік декларациялай отырып, Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы заңсыз өткізуді қоспағанда, аумағында тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік шекарасы арқылы заңсыз өткізу фактісі анықталған Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекетте төленуге жатады.

      Осы Кодекстің 202-бабы 1-тармағының 3) тармақшасында көрсетілген шартты түрде шығарылған тауарларға қатысты Еуразиялық экономикалық одақтың Бірыңғай кедендік тарифінде белгіленген кедендік әкелу баждарының мөлшерлемелері бойынша есептелген кедендік әкелу баждарының сомасы мен тауарларды шығару кезінде төленген не Еуразиялық экономикалық одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарда немесе Еуразиялық экономикалық одақтың үшінші тараппен халықаралық шарттарында белгіленген өзге мөлшерде төленген кедендік әкелу баждары сомасының айырмасы, егер бұл Еуразиялық экономикалық одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарда және (немесе) Еуразиялық экономикалық одақтың үшінші тараппен халықаралық шарттарында көзделсе, кеден органы тауарларды шығаруды жүргізетін Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттен басқа Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекетте төленуі мүмкін.

      2. Осы Кодекстің 233-бабының 5-тармағында көрсетілген мән-жайлар басталған кезде кедендік транзит кедендік рәсімімен орналастырылған шетелдік тауарларға қатысты кедендік әкелу баждары, салықтар, егер осы баптың осы тармағының екінші бөлігінде және 3-тармағында өзгеше белгіленбесе, кеден органы кедендік транзит кедендік рәсіміне сәйкес тауарларды шығаруды жүргізген Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекетте төленуге жатады.

      Осы Кодекстің 233-бабының 5-тармағында көрсетілген мән-жайлар басталған кезде кедендік транзит кедендік рәсімімен орналастырылған халықаралық пошта жөнелтілімдеріне қатысты кедендік әкелу баждары, салықтар межелі кеден органы орналасқан Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекетте төленуге жатады.

      3. Егер осы тармаққа сәйкес, кедендік транзит кедендік рәсімімен орналастырылған шетелдік тауарлардың кеден органы кедендік транзит кедендік рәсіміне сәйкес тауарларды шығаруды жүргізген Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттен өзге Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттің аумағында тұрғаны анықталған (расталған) жағдайда, егер Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарында өзгеше белгіленбесе, кедендік әкелу баждары, салықтар аумағында осындай тауарлар тұрған Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекетте төленуге жатады.

      Егер тауарлардың кеден органы кедендік транзит кедендік рәсіміне сәйкес тауарларды шығаруды жүргізген Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттен өзге Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттің аумағында тұрғаны анықталмаған (расталмаған), бірақ осы тармаққа сәйкес кедендік транзит кедендік рәсімімен орналастырылған тауарлардың Еуразиялық экономикалық одаққа мүше бір мемлекеттің аумағынан әкетілгені және Еуразиялық экономикалық одаққа мүше басқа мемлекеттің аумағына әкелінгені анықталған (расталған), онда кедендік әкелу баждары, салықтар, егер Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарында өзгеше белгіленбесе, аумағына тауарлардың әкелінуі анықталған (расталған) Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекетте төленуге жатады.

      Тауарлардың Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттің аумағында тұрғаны немесе олардың кеден органы кедендік транзит кедендік рәсіміне сәйкес тауарларды шығаруды жүргізбеген Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттің аумағына әкелінгені кедендік бақылау жүргізу барысында алынған және (немесе) осындай кедендік бақылау жүргізу нәтижелері бойынша жасалған құжаттардың негізінде, сондай-ақ жүргізілуін (өткізілуін) Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің заңнамасына сәйкес Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің кеден немесе өзге мемлекеттік органдары жүзеге асыратын әкімшілік іс жүргізу, қылмыстық істер бойынша тергеп-тексеру не тексеру барысында анықталады (расталады).

      Осы тармақты қолдау мақсатында тауарлардың кеден органы тауарларды кедендік транзит кедендік рәсіміне сәйкес шығаруды жүргізбеген Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттің аумағында тұрғанын немесе олардың Еуразиялық экономикалық одаққа мүше осы мемлекеттің аумағына әкелінгенін анықтауды (растауды) Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттің тауарларды кедендік транзит кедендік рәсіміне сәйкес шығаруды жүргізген кеден органы тануға тиіс.

      Шетелдік тауарлардың кеден органы тауарларды кедендік транзит рәсіміне сәйкес шығаруды жүргізбеген Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттің аумағында тұрғанын немесе олардың Еуразиялық экономикалық одаққа мүше осы мемлекеттің аумағына әкелінгенін анықтау (растау) кезінде Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің кеден органдарының өзара іс-қимыл жасасу тәртібін Комиссия айқындайды.

      4. Осы Кодекстің 392-бабының 3-тармағында көрсетілген мән-жайлар басталған кезде кедендік транзит кедендік рәсімімен орналастырылған Еуразиялық экономикалық одақтың тауарларына қатысты кедендік әкету баждары кеден органы кедендік транзит кедендік рәсіміне сәйкес тауарларды шығаруды жүргізген Еуразиялық экономикалық одаққамүше мемлекетте төленуге жатады.

      5. Қазақстан Республикасында төленуге жататын кедендік әкелу баждары, егер Одақ туралы шартта өзгеше белгіленбесе, Қазақстан Республикасының ұлттық валютасымен төленеді.

      Қазақстан Республикасында төленуге жататын кедендік әкету баждары, салықтар, егер Еуразиялық экономикалық одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарда, Қазақстан Республикасының екіжақты халықаралық шарттарында және (немесе) Қазақстан Республикасының заңнамасында өзгеше белгіленбесе, Қазақстан Республикасының ұлттық валютасымен төленеді.

      6. Қазақстан Республикасында төленуге жататын кедендік баждарды, салықтарды төлеу нысандары мен тәсілдері, сондай-ақ оларды төлеу жөніндегі міндетті орындау кезі (төлеу күні) осы Кодексте белгіленеді.

      7. Кедендік әкелу баждары Одақ туралы шартқа сәйкес айқындалатын шоттарға төленеді.

      Кедендік әкету баждары, егер Еуразиялық экономикалық одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарда және (немесе) Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің екіжақты халықаралық шарттарында өзгеше белгіленбесе, Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес айқындалатын шоттарға төленеді.

      8. Кедендік баждарды, салықтарды бюджетке төлеушінің өзі немесе төлеушінің тапсырмасы бойынша үшінші тұлғалар қолма-қол ақша және қолма-қол ақша емес тәсілмен, сондай-ақ осы Кодексте белгіленген тәртіппен есепке жатқызуды жүргізу арқылы төлейді.

      9. Кедендік баждарды, салықтарды төлеу кедендік баждардың, салықтардың түріне сәйкес Қазақстан Республикасы кірістерінің бірыңғай бюджеттік сыныптамасындағы кірістердің тиісті коды (бұдан әрі – бюджеттік сыныптама кодтары) бойынша жүргізіледі.

      10. Кедендік баждарды, салықтарды төлеуді төлеушінің өзі немесе төлеушінің тапсырмасы бойынша үшінші тұлғалар екінші деңгейдегі банктер, сондай-ақ банктік операциялардың жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдар арқылы жүргізеді. Төлеуші кедендік баждарды, салықтарды төлеуге арналған төлем құжаттарында уәкілетті орган айқындайтын бенефициар органның деректемелерін көрсетеді.

      11. Үшінші тұлғалар төлеушінің тапсырмасы бойынша кедендік баждарды, салықтарды төлеген кезде төлем құжатындағы төлемнің тағайындалымында өзінің атынан кедендік баждар, салықтар төленіп жатқан төлеушінің толық атауы, сондай-ақ оның сәйкестендіру нөмірі қосымша көрсетіледі.

      12. Төлеуші немесе төлеушінің тапсырмасы бойынша үшінші тұлғалар кедендік баждарды, салықтарды төлеген кезде тауарларды шығару үшін мына мәліметтер мен құжаттардың біреуі немесе бірнешеуі:

      1) қазынашылық органдары кеден органына күн сайын ұсынатын бюджеттік сыныптаманың кодтары бойынша түсімдер есептілігінің нысандары бойынша деректер;

      2) екінші деңгейдегі банктер мен банктік операциялардың жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдар "электрондық үкіметтің" төлем шлюзі арқылы берген, кедендік баждар мен салықтардың төленген сомасы туралы мәліметтер мен ақпарат;

      3) "электрондық үкіметтің" төлем шлюзі арқылы төленген жағдайда - "электрондық үкімет" жүйесінде қалыптастырылатын электрондық чек;

      4) кеден органдарының ғимараттарында орналасқан екінші деңгейдегі банктің немесе банктік операциялардың жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымның электрондық терминалдары арқылы төленген жағдайда – екінші деңгейдегі банктің немесе банктік операциялардың жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымның электрондық терминалы беретін чек;

      5) кеден органдарының ғимараттарында орналасқан екінші деңгейдегі банктің немесе банктік операциялардың жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымның кассалары арқылы төленген жағдайда – екінші деңгейдегі банктің немесе банктік операциялардың жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымның кассаларының квитанциясы олардың төленгенiн растау болып табылады.

      Бұл ретте осы тармақтың бірінші бөлігінің 3), 4) және 5) тармақшаларында көрсетілген құжаттар кеден органдарында осы тармақтың бірінші бөлігінің 2) тармақшасында көрсетілген мәліметтер мен ақпарат болмаған жағдайда ғана талап етіледі.

      Осы тармақтың бірінші бөлігінің 4) және 5) тармақшаларында санамаланған екінші деңгейдегі банктердің және банктік операциялардың жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардың кеден органдарымен жасасқан тиісті шарттары болуға тиіс.

      Егер кедендік баждарды, салықтарды төлеуші Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі немесе оның филиалдары болса, тауарларды шығару мақсаттары үшін Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің төлем құжаттары кедендік баждардың, салықтардың бюджетке төленгенін растау болып табылады.

      13. Мыналар:

      1) осы баптың 12-тармағы бірінші бөлігінің 2), 3) және 4) тармақшаларында көрсетілген құжат және (немесе) мәліметтер кедендік баждардың, салықтардың төленгенін растау болып табылатын жағдайларда, екінші деңгейдегі банктер немесе банктік операциялардың жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдар төлеушінің банктік шотынан ақшаны есептен шығарған күн немесе төлеуші банкоматтар немесе өзге де электрондық құрылғылар арқылы төлемді жүзеге асырған күн;

      2) осы баптың 12-тармағы бірінші бөлігінің 5) тармақшасында көрсетілген құжат кедендік баждардың, салықтардың төленгенін растау болып табылатын жағдайларда, төлеуші екінші деңгейдегі банкке немесе банктік операциялардың жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымға қолма-қол ақшаны енгізген күн;

      3) егер төлем осы баптың 12-тармағы бірінші бөлігінің 2) және 3) тармақшаларында көзделген құжаттармен және (немесе) мәліметтермен расталмаған жағдайда, қазынашылық органдары кеден органдарына күн сайын ұсынатын бюджеттік сыныптама кодтары бойынша түсімдер есептілігінің нысандарын кеден органы алған күн тауарларды шығару үшін кедендік баждарды, салықтарды төлеу күні (төлеу жөніндегі міндеттің орындалған кезі) болып табылады.

      14. Кедендік әкету баждарын төлеу ерекшеліктері Еуразиялық экономикалық одақ шеңберіндегі халықаралық шарттарда және (немесе) Қазақстан Республикасының екіжақты халықаралық шарттарында белгіленуі мүмкін.


95-бап. Екінші деңгейдегі банктердің және банктік операциялардың жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардың бюджетке кедендік баждарды, кедендік алымдарды, салықтарды, өсімпұлдарды, пайыздарды аудару бөлігіндегі міндеттері

      Екінші деңгейдегі банктер және банктік операциялардың жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдар:

      1) кедендік баждарды, салықтарды, кедендік алымдарды, өсімпұлдарды, пайыздарды бюджетке төлеу үшін Қазақстан Республикасының резиденттерінен төлем құжаттарын қабылдаған кезде сәйкестендіру нөмірін қалыптастыру қағидаларына және Қазақстан Республикасының сәйкестендіру нөмірлерін қалыптастыруды және сәйкестендіру нөмірлерінің ұлттық тізілімдерін жүргізуді жүзеге асыратын Қазақстан Республикасының уәкілетті мемлекеттік органының деректеріне сәйкес төлеушінің сәйкестендіру нөмірінің көрсетілу дұрыстығын бақылауға;

      2) кедендік баждарды, салықтарды, кедендік алымдарды, өсімпұлдарды, пайыздарды бюджетке төлеу үшін Қазақстан Республикасының бейрезиденттерінен төлем құжаттарын қабылдаған кезде жеке басты куәландыратын құжаттардың және Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген өзге құжаттардың көрсетілу дұрыстығын бақылауға;

      3) төлеушінің банктік шоттарында ақша жеткілікті болған кезде төлеушінің кедендік баждар, салықтар, кедендік алымдар, өсімпұлдар, пайыздар сомасын аударуға берген тапсырмасын орындауды кідіртпеуге және көрсетілген тапсырманы оған төлеуші бастама жасаған күні орындауға;

      4) кедендік баждарды, кедендік алымдарды, салықтарды, өсімпұлдарды, пайыздарды операциялық күн ішінде, бірақ төлеуші қолма-қол ақшаны екінші деңгейдегі банкке немесе банктік операциялардың жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымға енгізген күннен бастап келесі операциялық күннен кешіктірмей аударуға;

      5) кедендік баждарды, кедендік алымдарды, салықтарды, өсімпұлдарды, пайыздарды төлеу екінші деңгейдегі банктердің немесе банктік операциялардың жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардың электрондық терминалдары арқылы төлем карточкалары пайдаланыла отырып жүргізілген жағдайларда, оларды операциялық күн ішінде, бірақ төлеушінің банктік шотынан ақша есептен шығарылған күннен бастап келесі операциялық күннен кешіктірмей аударуға міндетті.

10-тарау. КЕДЕНДІК БАЖДАРДЫ, САЛЫҚТАРДЫ ТӨЛЕУ ЖӨНІНДЕГІ МІНДЕТТІҢ ОРЫНДАЛУЫН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУ


96-бап. Кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын қамтамасыз етудің жалпы шарттары

      1. Кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуы, егер осы Кодекстің 91, 194, 195, 196, 223, 257 және 387-баптарына сәйкес өзгеше белгіленбесе, көрсетілген баптарда көзделген, сондай-ақ осы баптың 2-тармағында белгіленген жағдайларда қамтамасыз етіледі.

      2. Кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуы, сондай-ақ мынадай:

      1) уәкілетті экономикалық операторлар декларант ретінде әрекет ететін жағдайларды қоспағанда, тауарларды кеден қоймасына іс жүзінде орналастырмай, кеден қоймасы кедендік рәсімімен орналастыру;

      2) уәкілетті экономикалық оператор декларант ретінде әрекет ететін жағдайларды қоспағанда, кедендік аумақта қайта өңдеу кедендік рәсімімен орналастырылған шетелдік тауарларды баламалы тауарлармен алмастыру;

      3) уәкілетті экономикалық оператор декларант ретінде әрекет ететін жағдайларды қоспағанда, мерзiмдi кедендiк декларациялау;

      4) осы Кодекстің 170-бабына сәйкес тауарға қатысты өкілеттігі бар тұлғаның өтініші бойынша тауарларды орындарға уақытша сақтауға орналастыру;

      5) осы Кодекстің 397-бабына сәйкес ұсынылған құжаттардың тиісті түрде ресімделмеу және (немесе) анық емес мәліметтерді қамту белгілерін анықтау жағдайларында да қамтамасыз етiледi.

      3. Кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын кедендік баждарды, салықтарды төлеуші не осы Кодексте белгіленген жағдайларда өзге тұлға қамтамасыз етеді.

      Егер осы Кодексте өзгеше белгіленбесе, кедендік транзит кедендік рәсімімен орналастырылған тауарларға қатысты кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын төлеуші үшін экспедитор және (немесе) егер өзге тұлға өздеріне қатысты кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуы қамтамасыз етілетін тауарларды иеленуге, пайдалануға және (немесе) оларға билік етуге құқылы болса, осы өзге тұлға қамтамасыз етуі мүмкін.

      Кеден өкілі, егер осы Кодекстің 494-бабына сәйкес кеден өкілі кедендік баждарды, салықтарды төлеушімен бірге кедендік баждарды, салықтарды төлеу бойынша ынтымақты міндет атқаратын болса, сондай-ақ осы Кодекстің 195-бабының 3-тармағында және 196-бабының 3-тармағында көзделген шарттар сақталған кезде, осы тарауға сәйкес кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын қамтамасыз етуге құқылы. Егер кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын кеден өкілі қамтамасыз еткен болса, осы Кодекске сәйкес көзделген, кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндет орындалуға жататын мән-жайлар басталған кезде кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі осындай міндетті осы Кодекстің 494-бабы 5-тармағының ережелеріне қарамастан, кеден өкілі өзі атынан өкілдік ететін тұлғамен ынтымақты түрде орындайды.

      4. Кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын қамтамасыз ету, осы Кодекстің 226-бабында көрсетілген жағдайды қоспағанда, тауарларды шығаруды жүргізетін кеден органына беріледі.

      5. Осы Кодекстің 410-бабының 4-тармағына сәйкес құжаттарды және (немесе) мәліметтерді сұрату кезінде, кедендік баждарды, салықтарды, кедендік әкелу баждарының төленуін кейінге қалдыру немесе бөліп төлеу үшін пайыздар есепке жазылған жағдайда, осындай пайыздарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын қамтамасыз ету мөлшерінің есеп-қисабын кеден органы жүргізеді және ол осы Кодекстің 410-бабының 6-тармағына сәйкес декларантқа жіберіледі.

      6. Кеден ісі саласындағы қызметті жүзеге асыратын заңды тұлға міндеттерінің орындалуын, сондай-ақ уәкілетті экономикалық оператор міндеттерінің орындалуын қамтамасыз ету, тиісінше, осы Кодекстің 486 және 535-баптарында белгіленген тәртіппен жүзеге асырылады.


97-бап. Кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын қамтамасыз ету тәсілдері

      1. Кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуы мынадай:

      1) ақша;

      2) банк кепілдігі;

      3) кепілгерлік;

      4) мүлік кепілі;

      5) сақтандыру шарты тәсілдерімен қамтамасыз етіледі.

      2. Кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуы, осы баптың 3-тармағының ережелері ескеріле отырып, осы баптың 1-тармағында көрсетілген тәсілдердің кез келгенімен қамтамасыз етіледі.

      3. Осы Кодекстің 535-бабының 5-тармағында көрсетілген жағдайда кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын қамтамасыз ету осы баптың 1-тармағының 1), 2), 3) және 4) тармақшаларында көзделген бір немесе бірнеше тәсілмен беріледі.

      4. Кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуы, осы баптың 3-тармағының ережелері ескеріле отырып, осы Кодекстің 96-бабының 3-тармағында көрсетілген тұлғалардың таңдауы бойынша бірнеше тәсілмен қамтамасыз етілуі мүмкін.

      Кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын қамтамасыз ететін тұлға, егер кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуының алмастырылатын қамтамасыз етілуіне осы Кодекстің 12-тарауына сәйкес өндіріп алу қолданылмаса және (немесе) кеден органы осы тарауға сәйкес кедендік баждардың, салықтардың, өсімпұлдардың, пайыздардың тиесілі сомасын төлеу туралы талап жібермеген болса және (немесе) кепіл нысанасына Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасына сәйкес өндіріп алу қолданылмаса, кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын қамтамасыз етудің бір тәсілін осы баптың 3-тармағының ережелерін ескере отырып, басқа тәсілмен алмастыруды жүзеге асыруға құқылы.

      5. Кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуы осы Кодекске сәйкес кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндет тоқтатылғанға дейін үздіксіз қамтамасыз етілуге тиіс.

      6. Осы баптың 1-тармағының 2), 3), 4) және 5) тармақшаларында көрсетілген тәсілдермен берілетін, оның ішінде бұрын кеден органы қабылдағанның орнына ұсынылатын тәсілмен берілетін кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын қамтамасыз етудің қолданылу мерзімі кеден органының кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын қамтамасыз еткен тұлғаға осы тәсілдер шеңберінде қабылданған міндеттемелерді орындау туралы талапты уақтылы жіберуі үшін жеткілікті болуға тиіс.

      7. Кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын қамтамасыз ету Қазақстан Республикасының ұлттық валютасында беріледі.

      8. Кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын ақша арқылы қамтамасыз ету тәсілі деп аванстық төлемдерді кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын қамтамасыз ету есебіне пайдалану және (немесе) кеден органының ақшаны уақытша орналастыру шотына ақша енгізу түсініледі.

      9. Кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын ақша арқылы қамтамасыз ету тәсілі осындай қамтамасыз етуді қабылдаған кеден органының алдында төлеушіде туындайтын міндеттемелерге ғана қолданылады.

      Кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын мүлік кепілі түрінде қамтамасыз ету тәсілі төлеушімен мүлік кепілі шартын жасасқан кеден органының алдында төлеушіде туындайтын міндеттемелерге ғана қолданылады.

      10. Кедендік транзит кедендік рәсімі кезінде кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын қамтамасыз ету тәсілдерін қолдану ерекшеліктері осы Кодекстің 226-бабының 8-тармағында көзделген Еуразиялық экономикалық одақ шеңберіндегі халықаралық шартпен айқындалуы мүмкін.


98-бап. Ақшаны кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын қамтамасыз ету ретінде пайдалану

      1. Ақша қамтамасыз ету сомасын кеден органының ақшаны уақытша орналастыру шотына енгізу жолымен не аванстық төлемдерді кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын қамтамасыз ету ретінде қолдану жолымен кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын қамтамасыз ету ретінде пайдаланылуы мүмкін.

      2. Ақшаны уақытша орналастыру шотын бюджетті атқару жөніндегі орталық уәкілетті орган аумақтық кеден органдарына ашады.

      3. Кеден органының ақшаны уақытша орналастыру шоты төлеушінің кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын қамтамасыз ету сомасын енгізуіне арналған. Кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын қамтамасыз ету сомасын ақшаны уақытша орналастыру шотына енгізу Қазақстан Республикасының ұлттық валютасымен жүргізіледі.

      4. Ақшаны кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын қамтамасыз ету ретінде пайдалану үшін төлеуші немесе осы Кодекстің 96-бабының 3-тармағында көрсетілген тұлға кеден органына уәкілетті орган бекіткен нысан бойынша өтініш ұсынады.

      Аванстық төлемдерді кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын қамтамасыз ету ретінде пайдалану кезінде өтінішке осы Кодекстің 94-бабы 12-тармағының 4) және 5) тармақшаларында көрсетілген құжаттар қоса беріледі. Бұл ретте осы Кодекстің 94-бабының 13-тармағында көрсетілген тиісті күн кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын қамтамасыз етудің енгізілгенін растау күні болып табылады.

      Қамтамасыз ету сомасын кеден органының ақшаны уақытша орналастыру шотына енгізу жолымен кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын қамтамасыз ету кезінде өтінішке қамтамасыз ету сомасының көрсетілген шотқа енгізілгенін растайтын құжаттар қоса беріледі.

      5. Кеден органы көрсетілген өтініш тіркелген күннен бастап үш жұмыс күнінен кешіктірмей, кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын қамтамасыз етуді тіркейді немесе оны тіркеуден бас тартады.

      Кеден органы мынадай жағдайларда:

      төленуі ақша енгізу арқылы қамтамасыз етілетін кедендік баждардың, салықтардың, өсімпұлдардың, кедендік әкелу баждарын төлеуді кейінге қалдыру немесе бөліп төлеу үшін пайыздар есепке жазылған жағдайда, осындай пайыздардың сомасы осы Кодекстің 104-бабына сәйкес есептелген, осы баптың 4-тармағының екінші немесе үшінші бөліктерінде көрсетілген төлем құжатымен расталатын кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын қамтамасыз ету мөлшерінен асып кетсе;

      осы баптың 4-тармағында көрсетілген құжаттар ұсынылмаса, кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын қамтамасыз етуді тіркеуден бас тартады.

      Кеден органы кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын қамтамасыз етуді тіркеген немесе осындай қамтамасыз етуді тіркеуден бас тартқан күннен бастап бір жұмыс күнінен кешіктірмей, төлеушіні немесе осы Кодекстің 96-бабының 3-тармағында көрсетілген тұлғаны бұл туралы жазбаша немесе электрондық нысанда хабардар етеді.

      6. Төлеуші кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндетті орындамаған немесе тиісінше орындамаған кезде, кеден органы мынадай әрекеттердің бірін төлеушінің өтінішінсіз, даусыз тәртіппен жүзеге асырады:

      кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын қамтамасыз ету сомасын кеден органының ақшаны уақытша орналастыру шотына енгізген жағдайда – кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалу мерзімдері аяқталғаннан кейін бір жұмыс күні ішінде кедендік баждардың, салықтардың, өсімпұлдардың, пайыздардың төленуге жататын сомасын ақшаны уақытша орналастыру шотынан бюджетке аударады;

      аванстық төлемдерді кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын қамтамасыз ету ретінде қолданған жағдайда – кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалу мерзімі өткен күннен кейінгі бес жұмыс күнінен кешіктірмей, кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын қамтамасыз ету ретінде енгізілген ақшаны кедендік баждардың, салықтардың, өсімпұлдардың, пайыздардың тиісті түрлеріне есепке жатқызуды жүргізеді.

      Кеден органы кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын қамтамасыз ету ретінде енгізілген ақша ақшаны уақытша орналастыру шотынан бюджетке аударылған және (немесе) аванстық төлемдерді пайдалану кезінде осындай ақша есепке жатқызылған күннен кейінгі бір жұмыс күнінен кешіктірмей, төлеушіні осындай аудару және (немесе) есепке жатқызу туралы жазбаша немесе электрондық нысанда хабардар етеді.

99-бап. Банк кепілдігін кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын қамтамасыз ету ретінде қолдану

      1. Кеден органы екінші деңгейдегі банктер берген банк кепілдігін кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын қамтамасыз ету ретінде қабылдайды.

      Банк кепілдігін қабылдау үшін төлеуші немесе осы Кодекстің 96-бабының 3-тармағында көрсетілген тұлға кеден органына кепілші – екінші деңгейдегі банк пен төлеуші арасында жасалған банк кепілдігі шартын және банк кепілдігін қоса бере отырып, уәкілетті орган бекіткен нысан бойынша өтініш ұсынады.

      Кеден органы осы тармақтың екінші бөлігінде көрсетілген өтініш тіркелген күннен бастап үш жұмыс күнінен кешіктірмей, осындай қамтамасыз етуді тіркеу арқылы банк кепілдігін кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын қамтамасыз ету ретінде қабылдайды немесе оны қабылдаудан бас тартады.

      2. Кеден органы мынадай жағдайлардың бірінде:

      1) берілген банк кепілдігі шарты және (немесе) банк кепілдігі Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген талаптарға сәйкес келмесе;

      2) төленуі банк кепілдігімен қамтамасыз етілетін кедендік баждардың, салықтардың, өсімпұлдардың, кедендік әкелу баждарын төлеуді кейінге қалдыру немесе бөліп төлеу үшін пайыздар есепке жазылған жағдайда, осындай пайыздардың сомасы, осы баптың 3-тармағының ережелері ескеріле отырып, осы Кодекстің 104-бабына сәйкес есептелген, банк кепілдігімен расталатын кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын қамтамасыз ету мөлшерінен асып кетсе;

      3) банк кепілдігі шарты және (немесе) банк кепілдігі осы Кодекстің 97-бабының 5 және 6-тармақтарында белгіленген талаптарға сәйкес келмесе;

      4) банк кепілдігін кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын қамтамасыз ету ретінде қабылдау туралы өтініш тіркелген күні кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын қамтамасыз ету ретінде берілген банк кепілдігін берген екінші деңгейдегі банк, мұндай талапты сот Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес заңсыз деп танылған жағдайларды қоспағанда, бұрын кеден органының кедендік баждардың, салықтардың, өсімпұлдардың, пайыздардың тиесілі сомасын төлеу туралы талабын орындамаған болса, банк кепілдігін кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын қамтамасыз ету ретінде қабылдаудан бас тартады.

      Кеден органы кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын қамтамасыз етуді тіркеген немесе осындай қамтамасыз етуді тіркеуден бас тартқан күннен бастап бір жұмыс күнінен кешіктірмей, төлеушіні немесе осы Кодекстің 96-бабының 3-тармағында көрсетілген тұлғаны бұл туралы жазбаша немесе электрондық нысанда хабардар етеді.

      3. Кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын қамтамасыз ету ретінде қолданылатын банк кепілдігінде төлеуші кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндетті орындамаған жағдайда қосымша есепке жазылуы мүмкін, кемінде жеті жұмыс күні үшін өсімпұлдар сомасы, сондай-ақ кедендік әкелу баждарын төлеуді кейінге қалдыру немесе бөліп төлеу үшін пайыздар есепке жазылған жағдайда, осындай пайыздар сомасы қамтылуға тиіс.

      4. Төлеуші кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндетті орындамаған жағдайда, кеден органы банк кепілдігімен қамтамасыз етілген кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалу мерзімдері аяқталғаннан кейін бес жұмыс күні ішінде екінші деңгейдегі банкке кедендік баждардың, салықтардың, өсімпұлдардың, пайыздардың тиесілі сомасын төлеу туралы талап жібереді. Бұл ретте кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалу мерзімдері аяқталған күннен кейінгі күннен бастап өсімпұлдар есепке жазылады.

      5. Кеден органының кедендік баждардың, салықтардың, өсімпұлдардың, пайыздардың тиесілі сомасын төлеу туралы талабы осындай талап алынған күннен бастап екі жұмыс күні ішінде екінші деңгейдегі банктің бұлжытпай және міндетті орындауына жатады. Екінші деңгейдегі банк көрсетілген талапты орындамаған немесе орындау мерзімдерін бұзған жағдайда, Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген жауаптылықта болады.


100-бап. Кепілгерлік шартын кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын қамтамасыз ету ретінде қолдану

      1. Кеден органы Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасына сәйкес жасалған кепілгерлік шартын кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын қамтамасыз ету ретінде қабылдайды.

      Кепілгерлік шартын қабылдау үшін төлеуші немесе осы Кодекстің 96-бабының 3-тармағында көрсетілген тұлға кеден органына осындай кепілгерлік шартын, сондай-ақ кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын осы баптың 2-тармағында көрсетілген тәсілдердің бірімен қамтамасыз етуді растайтын құжаттарды қоса бере отырып, уәкілетті орган бекіткен нысан бойынша өтініш ұсынады.

      Кеден органы көрсетілген өтініш тіркелген күннен бастап үш жұмыс күнінен кешіктірмей, осындай қамтамасыз етуді тіркеу арқылы кепілгерлік шартын кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын қамтамасыз ету ретінде қабылдайды немесе оны қабылдаудан бас тартады.

      2. Кепілгер ретінде Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес Қазақстан Республикасында тіркелген дара кәсіпкерлер, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес құрылған заңды тұлғалар әрекет ете алады.

      Кепілгер кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын мынадай:

      1) қамтамасыз ету сомасын ақшаны уақытша орналастыру шотына енгізу және (немесе) аванстық төлемдерді кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын қамтамасыз ету ретінде пайдалану;

      2) банк кепілдігі;

      3) мүлік кепілі;

      4) сақтандыру шарты тәсілдерінің бірімен қамтамасыз етуге тиіс.

      Кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын қамтамасыз ету сомасында төлеуші кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндетті орындамаған жағдайда қосымша есепке жазылуы мүмкін, кемінде он жұмыс күні үшін өсімпұлдар сомасы, сондай-ақ кедендік әкелу баждарын төлеуді кейінге қалдыру немесе бөліп төлеу үшін пайыздар есепке жазылған жағдайда, осындай пайыздар сомасы қамтылуға тиіс.

      3. Кепілгер кеден органының алдында өсімпұлдарды, кедендік әкелу баждарының төленуін кейінге қалдыру немесе бөліп төлеу үшін пайыздар есепке жазылған жағдайда, осындай пайыздарды төлеуді қоса алғанда, төлеушімен бірдей көлемде жауапты болады.

      4. Кеден органы мынадай жағдайлардың бірінде:

      1) ұсынылған кепілгерлік шарты Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасына сәйкес келмесе;

      2) кепілгерлік шартына ұсынылған банк кепілдігін қабылдаудан бас тарту үшін осы Кодекстің 99-бабының 2-тармағында айқындалған негіздер болған кезде;

      3) кепілгерлік шартына ұсынылған мүлік кепілі шарты осы Кодекстің 101-бабының 3-тармағында белгіленген мүлік кепілі шартын жасасу талаптарына сәйкес келмесе;

      4) кепілгерлік шартына ұсынылған сақтандыру шартын қабылдаудан бас тарту үшін осы Кодекстің 102-бабының 2-тармағында айқындалған негіздер болған кезде;

      5) кепілгер кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын қамтамасыз етпесе;

      6) төленуі кепілгерлік шартымен қамтамасыз етілетін кедендік баждардың, салықтардың, өсімпұлдардың, кедендік әкелу баждарын төлеуді кейінге қалдыру немесе бөліп төлеу үшін пайыздар есепке жазылған жағдайда, осындай пайыздардың сомасы, осы баптың 2-тармағының үшінші бөлігі ескеріле отырып, осы Кодекстің 104-бабына сәйкес есептелген, кепілгерлік шартымен расталатын кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын қамтамасыз ету мөлшерінен асып кетсе;

      7) осы баптың 1-тармағында көрсетілген құжаттар ұсынылмаса, кепілгерлік шартын кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын қамтамасыз ету ретінде қабылдаудан бас тартады.

      Кеден органы кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын қамтамасыз етуді тіркеген немесе осындай қамтамасыз етуді тіркеуден бас тартқан күннен бастап бір жұмыс күнінен кешіктірмей төлеушіні немесе осы Кодекстің 96-бабының 3-тармағында көрсетілген тұлғаны бұл туралы жазбаша немесе электрондық нысанда хабардар етеді.

      5. Төлеуші кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндетті орындамаған жағдайда, кеден органы кепілгерлік шартымен қамтамасыз етілген міндеттің орындалу мерзімдері аяқталғаннан кейін бес жұмыс күні ішінде кепілгерге кедендік баждардың, салықтардың, өсімпұлдардың, пайыздардың тиесілі сомасын төлеу туралы талап жібереді. Бұл ретте кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалу мерзімдері аяқталған күннен кейінгі күннен бастап өсімпұлдар есепке жазылады.

      6. Кеден органының кедендік баждардың, салықтардың, өсімпұлдардың, пайыздардың тиесілі сомасын төлеу жөніндегі талабы осындай талап алынған күннен бастап екі жұмыс күні ішінде кепілгердің бұлжытпай және міндетті орындауына жатады.

      7. Кепілгер кеден органының талабын орындамаған немесе орындау мерзімдерін бұзған жағдайда, Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген жауаптылықта болады.


101-бап. Мүлік кепілін кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын қамтамасыз ету ретінде қолдану

      1. Кеден органы мүлік кепілі шарты негізіндегі мүлік кепілін кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын қамтамасыз ету ретінде қабылдайды.

      Мүлік кепілі шартын жасасу үшін төлеуші немесе осы Кодекстің 96-бабының 3-тармағында көрсетілген тұлға кеден органына бағалаушының кепіл мүлкінің нарықтық құнын бағалау туралы есебін қоса бере отырып, уәкілетті орган бекіткен нысан бойынша өтініш ұсынады.

      2. Мүлік кепілі шарты төлеуші және (немесе) үшінші тұлға және осы Кодекстің 105-бабының 1 немесе 2-тармақтарында көрсетілген кеден органы арасында жасалады.

      Мүлік кепілі шарты төлеуші мүлік кепілі шартын жасасу туралы жазбаша жүгінген күннен бастап он жұмыс күн ішінде жасалады.

      Кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын қамтамасыз ету мақсатында кепіл нысанасының нарықтық құны Қазақстан Республикасының бағалау қызметі туралы заңнамасына сәйкес бағалаушы мен төлеуші арасындағы шарт бойынша жүргізілген бағалау туралы есепте айқындалған құн болып табылады.

      Бағалаушының кепіл мүлкінің нарықтық құнын бағалау туралы есебі төлеуші кеден органына мүлік кепілі шартын жасасу туралы жазбаша жолданым берген күнге дейін күнтізбелік он бес күннен ерте жасалмауға тиіс.

      3. Мүлік кепілі шарты мынадай:

      1) мүлік кепілі шарты Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген талаптарға сәйкес келеді;

      2) кепілге берілетін мүлік өтімді, жойылудан немесе бүлінуден сақтандырылған болуға тиіс;

      3) мүлік кепілі шарты осы Кодекстің 97-бабының 5 және 6-тармақтарында белгіленген талаптарға сәйкес келеді;

      4) осы баптың 1-тармағында көрсетілген құжаттар ұсынылды деген шарттар бір мезгілде сақталған кезде жасалады.

      Бұл ретте мүлік кепілі нысанасының нарықтық құны кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын қамтамасыз ету, сондай-ақ төлеуші кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндетті орындамаған жағдайда, қосымша есепке жазылуы мүмкін кемінде он жұмыс күн үшін өсімпұлдар және (немесе) кедендік әкелу баждарын төлеуді кейінге қалдыру немесе бөліп төлеу үшін пайыздар есепке жазылған жағдайда, осындай пайыздар, сондай-ақ мүлік кепілінің нысанасын өткізу жөніндегі шығыстар сомасының мөлшерінен кем бола алмайды.

      4. Мыналарды:

      1) тiршiлiктi қамтамасыз ету объектiлерiн;

      2) тыйым салынған мүлікті;

      3) мемлекеттік органдар шектеу салған мүлікті;

      4) үшінші тұлғалардың құқықтарымен ауыртпалық салынған мүлікті;

      5) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес азаматтық айналымнан алып қойылған мүлікті;

      6) электр, жылу энергиясын және өзге де энергия түрлерін;

      7) тез бүлінетін тауарларды;

      8) мүліктік құқықтарды;

      9) Қазақстан Республикасының шегінен тыс жерлердегі мүлікті қоспағанда, кез-келген мүлік кедендік баждарды, салықтарды төлеу жөніндегі міндеттің орындалуын қамтамасыз ету мақсатында кепіл нысанасы бола алады.

      5. Осы баптың 3 және 4-тармақтарында белгіленген шарттар сақталмаған кезде кеден органы мүлік кепілі шартын жасасуға өтініш кеден органына берілген күннен бастап он жұмыс күнінен кешіктірмей мүлік кепілі шартын жасасудан бас тартады.

      Кеден органы, осындай шешім қабылданған күннен бастап бір жұмыс күнінен кешіктірмей, төлеушіні немесе осы Кодекстің 96-бабының 3-тармағында көрсетілген тұлғаны мүлік кепілі шартын жасасудан бас тарту туралы хабардар етеді.

      6. Кепілге салу кезінде, егер кеден органы өзгеше шешім қабылдамаса, кепіл нысанасы кепіл берушіде қалады.

      Төлеуші мүлік кепілі шартымен қамтамасыз етілген кедендік б